سیل این روزها امان نمیدهد. بارندگی در بهار خانمانبرانداز شده است. بسیاری از کارشناسان محیطزیست این سیلابها را نتیجه تغییرات اقلیمی میدانند. در نیمه بهار بیش از ۲۱ استان ایران در میان سیلابها اسیر شدهاند. بارندگیها استانهای خراسان رضوی، خراسان شمالی، جنوب غرب فارس، نیمه شمالی خراسان جنوبی، شرق و شمال شرق سمنان، نیمه جنوبی بوشهر، شمال غرب کردستان، جنوب غرب آذربایجان غربی و خوزستان را درگیر کردند و حتی مناطقی، چون کن و سولقان و روستای سنگان و همچنین منطقه ۲۲ تهران هم نتوانست از موج این سیل فراگیر در امان بماند.
به گزارش دنیای اقتصاد، هر چند پیش از این هواشناسی هشدار چنین وضعیتی را داده بود، اما باز هم بعید بهنظر میرسید که ابعاد این سیل تا این اندازه گسترده شود. حالا تصاویر و فیلمهای بسیاری از شهرهای مختلف ایران منتشر شده است که نشان میدهد نیمی از شهرها و روستاهای ایران درگیر این سیل تخریبگرانه شدهاند. به گزارش سخنگوی سازمان مدیریت بحران هر چند این سیلها هیچ تلفات جانی نداشته، اما خسارات بسیاری بر جا گذاشته است. در این روزها شاید بیش از هر ارگان و سازمانی، امدادگران سازمان هلالاحمر ایران درگیر کمکرسانی به سیلزدگان هستند.
بابک محمودی رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر کشور با توجه به درگیر بودن ۲۱ استان در سیل و آبگرفتگی، درباره امدادرسانی نیروهای عملیاتی هلال احمر میگوید: «تا امروز بیش از ۲۶۰۰ نفر در عملیات مختلف نجات پیدا کردهاند.»
او تاکید میکند که این نیروها همچنان آمادهباش هستند؛ چراکه بر اساس آخرین پیشبینی اعلام شده از سوی سازمان هواشناسی کشور، فعالیت سامانه بارشی همچنان ادامه دارد و در دو، سه روز پیشرو همچنان هشدار هواشناسی در سطح نارنجی است. هشدار سطح نارنجی سازمان هواشناسی ایران بدین معنا است که پیشبینی میشود پدیدهای جوی اثرات منفی به دنبال داشته باشد و خسارتهای احتمالی را سبب شود و این هشدار همچنین برای آمادهباش دستگاههای مسوول برای مقابله با یک پدیده خسارتزا صادر میشود.
صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران میگوید: «وضع هوای سازمان هواشناسی در شمال غرب، غرب، دامنهها و ارتفاعات زاگرس، دامنهها و ارتفاعات البرز، سواحل دریای خزر و شمال شرق و برخی مناطق در جنوب و شرق کشور رگبار باران گاهی رعد و برق و وزش باد شدید و در مناطق مستعد گرد و خاک پیشبینی میشود.»
حال باید دید که بارندگیها در روزهای پیشرو چه شرایطی را برای بسیاری از شهرهای ایران رقم میزنند، وضعیتی که هنوز هم نزدیک نیمی از ایران درگیر آن هستند.
هنوز هم بسیاری از شهرها و روستاهای ایران دارند مصائب سیل این دو، سه روز اخیر را پشت سر میگذرانند. اگر بخواهیم نگاهی از جنوب غربی به شمال ایران داشته باشیم تا وضعیت سیل را ارزیابی کنیم، در ابتدا به سراغ شهر دزفول در استان خوزستان میرویم. دزفول شهر کهنی است که در این چند روز درگیر سیل شده است. مسوولان از خالی کردن سد دز حتی پیش از سیل خبر داده بودند، برای اینکه بیم سرریز شدن آب میرفت.
بسیاری از بوستانهای ساحلی این شهر بعد از این اتفاق زیر آب رفتند. براساس آخرین خبرها از این شهر کهن و گفتههای رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری دزفول؛ «به دنبال بارشهای سیلآسای ۲ روز اخیر در این شهر بیش از ۳۰ خودروی گرفتار در آبگرفتگی معابر شهری امدادرسانی و آب وارد شده به ۲۰ واحد مسکونی در دزفول توسط آتشنشانان تخلیه شد.» و همچنان عملیات ساماندهی جادهها در این شهر ادامه دارد. اهواز هم از شر سیلابهای بیامان نتوانست نجات پیدا کند و به گفته مسوولان «تقریبا ۳۰ نقطه از شهرستان دچار قطعی برق و اختلال در برقرسانی شد.»
سیل رودخانه روستای انگشتجان از توابع تسوج آذربایجان هم درنوردید و باعث خسارت به سه خودرو شد. حمید منجم، مدیرعامل جمعیت هلالاحمر آذربایجان شرقی، اما نوید میدهد که امدادگران هلالاحمر تسوج و آتشنشانی، هر سه خودروی گرفتار در سیلاب را از محاصره سیل نجات داده و به صاحبانشان تحویل دادند. با این حال فیلمهای متعددی از آذربایجان شرقی منتشر شده که نشان میدهد، سیل دارد بسیاری از خودروها را با خود میبرد. البته فقط آذربایجان شرقی نبود که گرفتار سیل شده، بارش شدید باران در بسیاری از محورهای لرستان هم موجب آبگرفتگی شده است. مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای لرستان میگوید: «در محورهای کوهدشت همچون پای آستان، پلدختر و آزادراه خرمزال ریزش سنگ به دلیل بارش شدید باران رخ داده است.»
ابرهای سیلزا به نظر میرسد که بعد از آن به سمت دهلران ایلام رفتند و بر اثر سیلاب نیز محور دهلران به مهران کیلومتر ۴۰ در محدوده روستای هاویان، مسدود شده است. افزون بر این محورها روستای تختان نیز در محاصره آبها قرار گرفت، اما خوشبختانه بنا به گفته حمزه محمدیمقدم، مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان ایلام بدون خسارت جانی ختم به خیر شده است. بنا به گفته این مدیرعامل، تاکنون امدادرسانی به ۵۴ نفر متاثر از سیل و آبگرفتگی و تخلیه آب ۱۲ منزل مسکونی در شهرستانهای ایلام، سیروان و ملکشاهی انجام شده و ۱۰ تیم عملیاتی در قالب ۴۰ نجاتگر در عملیات امدادرسانی مشارکت داشتهاند. همچنین در پی بارشهای سیلآسا در ایلام برخی از راهها تخریب شدند؛ به نحوی که با طناب به برخی عشایر آبدانانی آذوقه داده شد.
یکی دیگر از شهرهای ایران که بهشدت درگیر سیل شده، شهرستان دشتی استان بوشهر است و راه ارتباطی روستاهای شهرستان دشتی کاملا مسدود شده است و صدای سیل در همه شهرهای بوشهر پیچید. همچنین بارش شدید باران در بندر گناوه استان بوشهر، موجب آبگرفتگی خیابانها و معابر این شهر شد که عبور و مرور وسایل نقلیه و شهروندان را دچار مشکل کرد. خراسان جنوبی هم از خطرات سیل در امان نمانده است. برخی محورهای روستایی در خراسان جنوبی بسته است. از سوی دیگر سیلاب روستای تیغاب خراسان جنوبی را در نوردید.
فرماندار قاینات، اما این خبر خوب را میدهد: «با کمک امدادگران، ۸ جوان که در رودخانه فصلی علیآباد موسویه قاین گیر افتاده بودند، نجات یافتند.» یکی دیگر از شهرهایی که گرفتار بارندگیهای اخیر شدند، روستای بنی خانیک سرایان است، اما بنا به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی؛ «سیل اخیر بیشترین خسارت را به شهرستان خوسف وارد کرده است.» خوسف تنها روستایی از خراسان جنوبی نیست که گرفتار سیل شده است.
در همین راستا سیل دو پل منتهی به شهر ازگله کرمانشاه بر اثر تاثیرات سامانه بارشی حاکم بر منطقه، پل روستای فیاد در مسیر ارتباطی تازهآباد به ازگله و پل ارتباطی منطقه ازگله و ثلاثباباجانی را تخریب کرده است. حاشیههای روستای سرپهن از توابع ثلاثباباجانی در کرمانشاه نیز دچار آبگرفتگی ناشی از بارشهای جوی شد. همچنین طغیان رودخانه باعث مسدود شدن پل روستای قالیچه از توابع شهرستان ثلاثباباجانی شد. رودخانه روستای داره لار اسد در شهرستان سرپل نیز اسیر سیل شده است.
در همین روزها، سرپرست اورژانس ۱۱۵ استان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به وقوع ۹۶ تصادف در ۷۲ ساعت گذشته در جادههای استان میگوید: «کارشناسان اورژانس ۱۱۵ در این مدت، به ۲۰۷ مصدوم این سوانح خدمات اورژانسی درمانی ارائه دادند.»
محمدامین نیکویینژاد با اعلام شرایط بحرانی، وضعیت قرمز سازمان هواشناسی و بارندگی شدید، تمام پایگاههای اورژانس ۱۱۵ در آمادهباش کامل قرار داشتند که در مجموع از ۱۳۴۳ تماس دریافتی ۲۳۷ تماس منجر به اعزام آمبولانس شد.
او میافزاید: «حدود ۶۱ درصد ماموریتها مربوط به حوزه بویراحمد و دنا بوده است.» کاظم فلاحیدوست، مدیرعامل جمعیت هلالاحمر استان کهگیلویه و بویراحمد در همین زمینه میگوید: «به دنبال این سامانه بارشی به مناطق عشایری دشت بازار در شهرستان دنا، مناطقی همچون کاکان، وزگ، نرگاه، مختار، سرآبتاوه و مادوان در شهرستان بویراحمد، مناطق عشایری کوه سیاه و خیارکار شهرستان لنده، منطقه سمقان شهرستان کهگیلویه، مناطق عشایری گوهرگان و آشیری در شهرستان باشت، مناطق عشایری لیشتر، آب شیرین، دشت گل شهرستان گچساران، مناطق عشایری جوکار و آبسردان در شهرستان مارگون و مناطق عشایری پنهالیلی، برد خورده و لامور شهرستان چرام که تحت تاثیر قرار گرفتند و خساراتی به آنها وارد شد، امدادرسانی و خدماترسانی کردهایم.»
مدیرعامل جمعیت هلالاحمر استان کهگیلویه و بویراحمد اعلام میکند: «به دنبال این سامانه بارشی طی روزهای ۱۳ و ۱۴ اردیبهشت ماه به ۸۳خانوار و ۳۵۰ نفر حادثه دیده به ۳۵۰ نفر امدادرسانی شد و ۳۱ نفر اسکان داده شدند.
همچنین ۲۷ مورد تخلیه آب از منازل مسکونی که دچار آبگرفتگی شده بودند، انجام شد و ۶ چادر امدادی به خسارتدیدگان داده شد. در عملیاتهای هلال احمر طی این مدت ۲۲ تیم با ۱۵ دستگاه خودرو و ۶ دستگاه پمپ لنجکش شرکت کردند.»
او همچنین میگوید: «علاوه براین ۲۳ عدد والور و ست ظروف، ۴۰۰کیلوگرم نایلون، ۴۰ بسته غذایی ۷۲ساعته، ۷۰ پتو و ۵۰ تخته موکت نیز بین آسیبدیدگان ناشی از بارشهای اخیر توزیع شد.» مدیرکل امور عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد هم عنوان میکند که در حال بررسی، ارزیابی و برآورد خسارات ناشی از بارشهای اخیر به عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد هستیم.
اما آخرین برآورد نشان میدهد: «بیش از ۵۰میلیارد تومان خسارات ناشی از بارشهای اخیر به عشایر استان وارد شده است.»
همزمان با شروع بارندگی شدید، راه ارتباطی پنج روستا در بخش کن هم مسدود شده است که با حضور به موقع بخشداری، دهیاران و شوراهای اسلامی روستاهای سنگان و کشار علیا و با همکاری عوامل شهرداری منطقه ۲۲ و با استفاده از امکانات و ماشینآلات روستایی، عملیات بازگشایی مسیر از ساعت ۲۴ تا ساعت ۵ صبح به طول انجامید. اتوبان خرازی هم در تهران گرفتار سیلاب شد و بسیاری از خودروها تا ساعتها در آب مانده بودند.
حسین ظفری، سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور، اما از حالت آمادهباش در روزهای آتی خبر میدهد. امدادرسانی در مناطق سیلزده ایران همچنان ادامه دارد. بابک محمودی، رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر با اشاره به گزارش عملیات امداد و نجات در سیل و آبگرفتگی در ۴۸ ساعت گذشته، میگوید: «۱۳ استان اصفهان، ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسانجنوبی، خوزستان، فارس، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، مرکزی، هرمزگان و همدان متاثر از سیل و آبگرفتگی بوده است» و «در این مدت ١۵٣ نفر از نیروهای امدادی هلال احمر در قالب ۴۹ تیم در ۵۱ عملیات امدادی، به ۸۰۰ نفر امدادرسانی دادهاند.» رئیس سازمان امداد و نجات همچنین با توجه به اینکه ۳۴ نفر در ۴۸ساعت گذشته از خدمات اسکان اضطراری برخوردار شدند، عنوان میکند: «به دنبال تلاش امدادگران هلال احمر، ۱۶ نفر به مناطق امن منتقل شدند و آب ۳۰ واحد مسکونی تخلیه شد.
۹ دستگاه چادر، ۱۴۴ تختهپتو، ۱۰۵ تختهموکت، ۵۲ بستهغذایی، ۱۰۰ قوطی انواع کنسرو و ۸۹۹ کیلوگرم نایلون میان متاثران از سیل و آبگرفتگی توزیع شده است.» با این همه امدادرسانی، اما خطر وقوع سیل همچنان ایران را تهدید میکند.