هنوز چاله نکنده مناره اش را دزدید

رسول سعیدی‌زاده؛ عواملی دست به هم داده تا عرصه بر کادر درمان تنگ شود. خودکشی کادر درمانی از جمله مشکلات امروز جامعه ایران است. آمار فوت کادر درمانی در سال ۱۴۰۲ خورشیدی زیاد بود، اما این آمار بنابه دلایل مختلف مانند دردسر و سرافکندگی برای مسئولان، و تمایل نداشتن خانواده‌های متوفیان به گزارش آن به خاطر مذموم بودن موضوع خودکشی در عُرف مردم، و قطع شدن مستمری بازماندگان، هیچ اعلام نشده و نخواهد شد.

خودکشی یک پرستار طرحی ۳۲ ساله به نام ساسان در بخش مسمومیت بیمارستان امام خمینی کرمانشاه در نوزده فروردین ۱۴۰۳، پس از تمدید نشدن قراردادش؛ و برحسب شنیده ها، خودکشی یک بانوی کارمند درمانی در بیمارستان کوثر شیراز در همان روز، و نیز خودکشی دکتر طرحی پرستو بخشی ۳۴ ساله متخصص قلب و عروق به علت مسمومیت دارویی و عوارض آن در چهارم فروردین ۱۴۰۳، در بیمارستان ابن سینای شهر دلفان استان لرستان، تنها بخشی از موارد علنی شده سوی مدیریت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران در طول نزدیک به سه هفته‌ی اول سال نوی خورشیدی است.

رفتار مسئولان بهداشت و درمان کشور در برخورد با پزشکان طرحی، پرستاران طرحی و کارکنان طرحی بخش درمان، مصداق بارز این ضرب المثل تهرانی «هنوز چاله نکنده مناره اش را دزدید» یعنی کار بدون محاسبه و تدبیر انجام دادن، می‌باشد.

در دوره همه گیری بیماری مسری کرونا به دلیل کمبود شدید پرستار، وزارت بهداشت ناچار به جذب گروه زیادی پرستار به صورت طرحی با وعده و وعید شد، اما پس از اتمام دوره کرونا به دلیل کمبود بودجه قادر به جذب آن‌ها نگردید و به راحتی این دسته از پرستاران را کنار گذاشت.

پرستاران از اقشار زحمتکش کشور هستند. کمبود نیروی پرستار در کشور زیاد است. بسیاری از پرستاران جوان به دلیل محدودیت‌ها و معذوریت‌های مالی مجبور به ترک شغل و یا مهاجرت به کشور‌های غربی مانند آلمان و کشور‌های حاشیه خلیج فارس مانند امارات متحده عربی شده اند.

تعرفه گذاری برای پرستاران به درستی اجرا نمی‌شود، و تبدیل وضعیت و جذب آنان در حکم سراب است. حداقل دریافتی حقوق، اضافه کاری اجباری با چاشنی حقوق کم، معوقات دستمزدی، بازخواست و تهدید، و حتی اخراج در صورت اعتراض، از مشکلات پرستاران است. البته خودکشی از گناهان کبیره بوده و کاری نابخشودنی است، ولی خودکشی به عوامل مختلفی بستگی دارد. منشای خودکشی می‌تواند مواردی مثل مشکلات اقتصادی و اجتماعی، بیماری‌های اعصاب و روان، و ناامیدی از زندگی باشد.

در دوره کرونا به خاطر نبود تجهیزات پزشکی لازم، کمبود پرستار، فشار کاری زیاد، بالابودن استرس و اضطراب، و افسردگی شدید، آمار خودکشی در میان کادر درمانی بالا رفته بود؛ اما هنوز آمار بالای خودکشی در میان کادر درمانی بنابه علّت‌های مختلف وجود دارد.

علاوه بر این، بی تدبیری مسئولان، تحت فشار قرار دادن کادر درمانی طرحی از طریق رئیس و مسئولان بیمارستان ها، و تحقیر شدن به وسیله همکاران رسمی و پیمانی، بالابردن سن بازنشستگی، پرداخت نکردن حقوق پرستاران، تمدید نکردن قراردادها، از مشکلات دیگر پرستاران است. وقتی حقوق یک پرستار چندان با گرانی و تورّم جامعه همخوانی ندارد، و در عین حال او شغل خود را از دست بدهد، فشار مضاعفی بر وی وارد خواهد شد.

یک پرستار جوان همانند سایر جوانان جامعه نیاز به ازدواج، مسکن، و وسایل اولیه زندگی دارد، اگر او در تأمین این گونه ضروریات زندگی ناکام شود، به زندگی و آینده آن نیز ناامید خواهد شد و این ناامیدی می‌تواند وی را به مرگ خودخواسته (خودکشی) و خلاصی از مشکلات زندگی سوق دهد.

تا زمانی که استخدام‌ها در وزارت بهداشت و درمان با نامه، سفارش، پارتی، سهمیه و غیر این‌ها باشد، جایی برای گزینش شایسته سالاری نیست. اگر این وزارت بودجه ندارد، چرا در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، پست‌های جدید همراه با نیرو‌های تازه از راه رسیده می‌گذارد؟!

آیا این کار بازی با زندگی و احساسات گروهی از جوانان جامعه نیست؟ وقتی به آنان نیاز است با وعده آورده می‌شوند، و بعد از آن که نیاز برطرف شد آنان رها شوند. اگر دشمنان برای نابودی جوانان این مرز و بوم تشنه هستند، چرا خودمان به نوعی به کمک آن‌ها برخواسته ایم؟!