پاسخ هادی سروش به گوشت تلخ پناهیان

حجت الاسلام هادی سروش، استاد حوزه، در واکنش به اظهارات حجت الاسلام علیرضا پناهیان در تلویزیون درباره‌ی خلق و خوی پیامبر اسلام و حضرت علی در یادداشتی نوشت: هر دم از این باغ بری می‌رسد، تازه‌تر از تازه‌تری می‌رسد! صاحب آنتن زنده و مویَد من جمیع الجهات، بار دیگر شگفتی آفرید!

این استاد حوزه در ادامه افزود: ایشان! بعد از ارائه نظریه “تقدم ولایت بر عدالت” و “استواری بعثت برقدرت ونه اخلاق”، در سحر ماه مبارک رمضان در برنامه زنده رسانه فراگیر حکومتی دادِ از “تلخی گوشت پیامبر و علی” زد!

سخن ما این است؛ باتهمتِ “گوشت تلخ” به شیرین‌ترین‌های هستی، نمیتوانید تلخ‌های تان را شیرین کنید! و دیگر سخنی نداریم.

اما با چند جوانی که احیانا تصور میکنند محبوبشان آنچه میگوید مطابق با موازین دین است، سخنی استدلالی و مستند به منابع دینی داریم تا نکند که بعد از مدتی خدای ناکرده ببینند که همه دین خود را خرج احساسات خود کرده و کالای بازار دنیای دیگران را حمل کرده‌اند!

قرآن و حدیث و تاریخ نشان از پیامبر (ص) به عنوان شیرین‌ترین گوهر عالَم هستی دارد و علی (ع) لحظه‌ای در علم و عمل جدای از رسول مهربان خدا (ص) نیست، بعد از رسول الله (ص) شیرین‌ترین جهان هستی است.
این مدعا، با توجه مختصری به منابع دینی قابل دسترسی است.

قرآن در عظمت اخلاقی و شیرینی رسول الله (ص) برای همگان در مراحل مختلف توصیف خواندنی دارد.

در مرحله نخست در رابطه با شیرینی اخلاق و سیره او نسبت به همگان فرمود: “انک لعلی خلق عظیم” (قلم/۴)

در مرحله بعد؛ خدای متعال نسبت به خصوص مومنان، شیرینی رفتار او را چنین ترسیم فرمود: “لَقَدْ جَاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَحِیمٌ؛ – قطعا براى شما پیامبرى از خودتان آمد که بر او دشوار است‏ شما در رنج بیفتید در مورد شما مشتاق و نسبت به مؤمنان دلسوز مهربان است. ﴿توبه/۱۲۸﴾

او مشمول دستورِ به پهن کردن بال محبت برای مومنان بود؛ “وَاخْفِضْ جَنَاحَکَ لِمَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ” (شعراء ۲۱۵) و بخوبی موفق شد و خدا او را تایید کرد؛ “فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ” (آل عمران/۱۵۹)

تحقق مفاد این آیات در سراسر زندگی پیامبر دیده میشود، به عنوان نمونه؛ رسول رحمت الهی (ص) در غم و شادی همراه مردم بود؛ لذا به تشیع جنازه آن‌ها می‌رفت و در دورترین نقطه شهر مدینه به عیادت مریض می‌رفت؛ “یشیع الجنائز و یعود المرضی فی اقصی المدینه. ” (بحار۲۲۸/۱۶)

در مرحله سوم؛ شیرینی سبک و سیره او در قبال نادانان و حتی دشمنان است که دستور به عفو و خیرخواهی و گذر از جهالت هاست؛ “خذالعفو و امربالعرف و اعرض عن الجاهلین” (اعراف۱۹۹)

از این روست که در کتاب معروف “تاریخ دمشق” لیست افرادی آمده که پیامبر مبالغ زیادی را به آنان داده، و در این بین آنان نام ابوسفیان و تبار او به چشم می‌خورد، حتا پیامبر (ص) از سهم خود از خمس هم به مشرکان میداده است.

شیرینی وجود مبارک پیامبر (ص) در کلمات اصحاب او -از مردان و زنان- قابل شمارش نیست.

به عنوان نمونه؛ همسر عمرو بن جموح بر شتری بعد از جنگ اُحد جنازه همسر و برادر و فرزندش که هر سه در جنگ احد شهید شده بودند را به سمت شهر حمل می‌کرد و می‌گفت: «همین که رسول الله (ص) در سلامتی میبینم باعث است که مصائب­ی با آن مواجه هستم را آسان ببینم». (سیره ابن هشام، ج۱ص۶۷۷)

مگر امکان دارد کسی “گوشت تلخ”! باشد و جوامع بشری را یکی پس از دیگری فتح کند؟!

این فتح‌ها ریشه در فتح مدنیه دارد که مردم با اخلاق و ادب و فرهنگ غنی اسلام مواجه میشدند و مسلمان میشدند، تا جائیکه گفته اند: “فتحت المدینه بالقرآن”.

‼️اینجاست که دشمن شماره اول پیامبر -ابوسفیان- اعتراف میکند: «قیصر و کسری و پادشاهان آن رادیدم، امّا به اندازه­ای که ارادت و محبت در میان مسلمین و پیامبرش دیدم در جائی ندیدم». (بحار، ج۲۱ص۹۹)

چقدر زیبا نهایت نفوذ پیامبر (ص) را حضرت امیر (ع) در نهج البلاغه به این عبارت ترسیم فرمود که دل‌ها مملو از محبت پیامبر خدا شد و چشم‌ها دیگر تمایلی به دیدن غیر پیامبر نداشت: «تملا القلوب و العیون غنیً …» (خ/۱۹۲)

استاد مطهری در مورد نفوذ محبت او در دل‌ها مثال میزند و میگوید، “نوعی هیپنوتیزم وسیع بوده است. ”

وقتی سبک و سیره رسول مهربان خدا بدین شکل است، رفتار پر محبت حضرت امیرالمومنین با دوست و دشمن روشن است و جای تریدی نمیگذارد؛ و روایت “علی خشن فی ذات الله” که در این برنامه گوینده خواند، اگر دارای سند قابل پذیرشی باشد مربوط به جریانی خاص است در رابطه مستقیم با “حرام شرعی و حق الناس” است که دوستان میتوانند مراجعه کنند.

در پایان؛ نسبت به توهین به ساحت مقدس رسول الله (ص) و امیرالمومنین (ع) در “رسانه حکومت” که حاصل خون صد‌ها هزاران شهید عزیز بوده، اظهار شرمندگی فراوان داریم.

اللهم انا نشکو الیک!