طغیان سرخک در مرز‌های ایران

موارد ابتلا به سرخک در سراسر جهان رو به افزایش است؛ وزارت بهداشت هم در نامه‌ای نسبت به طغیان سرخک هشدار داده است. سال گذشته میلادی هم بیش از ۳۰۰ هزار مورد ابتلا به سرخک در جهان شناسایی شد که در مقایسه با آمار‌های سال ۲۰۲۲ افزایش ۷۹ درصدی را نشان می‌داد.

به گزارش همشهری، با وجود روند صعودی شیوع سرخک در جهان، نظام سلامت ایران هنوز با چالش جدی مواجه نیست و گواهی تأییدیه حذف سرخک را هم از سازمان جهانی بهداشت دارد. البته که یک مشکل اساسی وجود دارد؛ اینکه ۳ کشور همسایه ایران، شیوع گسترده ابتلا به سرخک را گزارش کرده‌اند.

در افغانستان تنها در ۲‌ماه ابتدایی سال ۲۰۲۴ بیش از ۷ هزار مورد مشکوک به سرخک ثبت شده و ۲۹ نفر جان خود را از دست داده‌اند. آمار دقیقی از میزان ابتلا در سال گذشته میلادی نیست، اما سازمان جهانی شیوع بیماری در افغانستان را در ۲۰۲۲ میلادی بیش از ۱۶ هزار مورد اعلام کرده بود. روند صعودی ابتلا در پاکستان هم گزارش می‌شود. مساله هم اینجاست که افراد زیادی هم از این کشور‌ها به صورت قانونی یا غیرقانونی دائم در حال ورود به ایران هستند. در مرز غربی یعنی کشور عراق هم آمار ابتلا به سرخک تنها در دو ماه ابتدایی سال جدید میلادی به ۵۵۰۰ نفر رسیده است. درحالی که این عدد برای کل بیماران عراقی در سال گذشته میلادی ۹۳۷۰ مورد بوده است.

مطالعات علمی نشان می‌دهد که درصورت انتقال بیماری از سوی مهاجران به برخی شهر‌های کشور و طغیان بیماری، احتمال ابتلا به سرخک برای گروه‌های آسیب‌پذیر یا ابتلا در افراد واکسینه وجود دارد.

متخصصان، دلیل شیوع سرخک در جهان را کاهش واکسیناسیون کودکان به‌ویژه پس از شیوع پاندمی کرونا می‌دانند و آمار‌های سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد که همین حالا ۳۳ میلیون کودک در دنیا وجود دارند که واکسیناسیون سرخک خود را تکمیل نکرده‌اند؛ نزدیک به ۲۲ میلیون نوبت اول و ۱۱ میلیون دوز دوم را تزریق نکرده‌اند.

گواهی حذف بیماری داریم، اما باید مراقب باشیم

شهنام عرشی، سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درباره وضعیت فعلی شیوع بیماری در کشور می‌گوید: «ایران تنها کشور منطقه است که گواهی حذف سرخک را از سازمان جهانی بهداشت دریافت کرده است. واکسیناسیون هم به‌صورت مرتب انجام می‌شود، اما گزارش‌هایی از کشور‌های افغانستان و پاکستان دریافت می‌کنیم که شیوع بیماری در این مناطق بالاست و نگرانی اصلی این است که مهاجرانی از این کشور‌ها به‌صورت قانونی و غیرقانونی به‌صورت مرتب وارد کشور می‌شوند، باید در این‌باره کاملا هوشیارانه عمل شود.»

عرشی با بیان اینکه واکسیناسیون در این کشور‌ها کامل نیست، تأکید می‌کند: اگر درباره این وضعیت و طغیان بیماری در این کشور‌ها غلفت کنیم، با توجه به مهاجرت‌ها ممکن است در برخی شهر‌ها و در گروه‌های آسیب‌پذیر اپیدمی‌هایی رخ دهد. به همین دلیل در مقاطع مختلف کمپین‌هایی از سوی وزارت بهداشت ایجاد می‌شود که گروه‌های خاص واکسینه شوند.

او درباره آمار‌های رسمی ابتلا به سرخک در ایران هم می‌گوید: «در سال گذشته میلادی ۶۳۴ مورد ابتلا در کشور شناسایی شد و این آمار در دو ماه ابتدایی ۲۰۲۴ حدود ۵۰ مورد است.»

به گفته عرشی نه‌تنها در ۲ کشور همسایه شرقی ایران، کشور عراق هم با یک همه‌گیری بی‌سابقه شیوع سرخک طی ۱۰ سال اخیر مواجه شده و موارد ابتلا در این کشور هم قابل توجه است؛ به همین دلیل تأکید شده که تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور به‌خصوص دانشگاه‌های مرزی توجه ویژه به واکسیناسیون به موقع کودکان و تقویت نظام مراقبت بیماری‌های بثوری تب‌دار داشته باشند. سال گذشته هم با مشارکت یونیسف ۶۰۰هزار دوز واکسن سرخک و سرخجه از طریق وزارت بهداشت برای ایمن‌سازی کودکان پناهنده زیر ۱۵ سال افغانی تزریق شد.