مترویی که عموما خراب است!

علیرضا زاکانی، شهردار تهران بعد از گذشت دو سال‌ونیم از عمر مدیریت شهری هنوز هم در اظهاراتش چه آن زمانی که می‌خواهد به انتقادی پاسخ دهد و چه زمانی که می‌خواهد گزارش عملکرد خود را ارائه کند، مدام به دوره‌های گذشته مدیریت شهری به ویژه شهرداری تهران طعنه می‌زند که «آن‌ها هیچ نکردند و هرچه شد ما کردیم». حتی روز سه‌شنبه بعد از اختلال در خط ۳ متروی تهران، دوباره مطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران گفت «زمانی که مترو را گرفتیم وضعیت فاجعه‌بار بود، در حال اورهال و بازسازی هستیم، اما با نقطه مطلوب فاصله داریم».

به گزارش سازندگی، در واکنش به این اظهارات، جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران گفته بود که «سخنگوی شهرداری تهران صحبت‌های مشعشعی داشته و گفته است باید گذشتگان در این خصوص صحبت کنند و از آنجایی که بنده نیز جزئی از گذشتگان هستم به سخنگوی محترم که به نمایندگی از شهرداری صحبت می‌کند می‌گویم، قطار هنگام حرکت فرسوده می‌شود و هر انسان عاقلی می‌داند که قطار نو را تعمیر نمی‌کنند؛ شما سه سال است که مدیریت شهر را در دست گرفته‌اید و نمی‌توانید از گذشتگان صحبت کنید، شما سه سال را از دست داده‌اید و مردم را گرفتار کرده‌اید و عذرخواهی فایده‌ای ندارد، باید آستین بالا بزنید، کارخانه واگن‌سازی را سه شیفت کنید و قطعات خریداری کنید تا مشکلات مردم حل شود و کاری نکنیم که مردم هر روز صبح برای رسیدن به آخر خط نذر و نیاز کنند».

اما در نهایت این تذکرات کارگر نیفتاد و دیروز ۲۴ ساعت بعد از اختلال در خط ۳ مترو، دوباره خرابی قطار این بار در ایستگاه بخارایی باعث ایجاد اختلال در خط یک و مشکلاتی برای مسافران شد. طبق این گزارش پس از پیاده کردن مسافران در ایستگاه بخارایی، تمام مسافران یک قطار مجبور شدند، سوار قطار پر از مسافر بعدی شوند که مشکلات زیادی به همراه داشت.
یک روز قبل از آغاز اسفند ماه ۱۴۰۲ سانحه ریلی در خط ۲ متروی تهران باعث جراحت و آسیب‌دیدگی راهبر قطار شد. ساعت ۹ صبح در انتهای پایانه صادقیه قطاری که بدون مسافر درحال انجام تست و آزمون‌های حرکتی بود دچار حادثه شد. در این سانحه ریلی، راهبر قطار دچار آسیب‌دیدگی و توسط اورژانس به مرکز درمانی منتقل شد.

مسعود درستی، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه گفته بود که علت وقوع حادثه توسط کمیسیون سوانح شرکت بهره‌برداری مترو بررسی و نتیجه آن اعلام خواهد شد، اما تا به امروز که ۱۶ روز از این سانحه می‌گذرد، خبری از علت خروج قطار از ریل منتشر نشده است!

هفته قبل از این سانحه ریلی نیز در سه روز پشت سر هم، سه نقص فنی در ایستگاه‌های مختلف مترو باعث اختلال در حرکت قطار‌ها و سرگردانی مسافران در خیابان‌ها شده بود.

یک اسفند؛ سرگردانی مسافران به دلیل نقص فنی در خط ۲

هنوز یک روز از سانحه ریلی و خروج قطار از خط ۲ متروی تهران نگذشته بود که صبح روز اول اسفند ماه خبر رسید که نقص فنی موجب اختلال در سرویس‌دهی خط یک مترو تهران شده است. این بار هم اختلال در پیک ترافیک اتفاق افتاده و حرکت قطار در مسیر کهریزک به سمت تجریش بین ایستگاه‌های شهید همت و حقانی از ساعت ۰۷:۱۹ دقیقه متوقف و سرویس‌دهی در خط یک مترو با اختلال همراه شد.

۱۰ اسفند؛ آتش‌سوزی در واگن مترو

در ظهر ۱۰ اسفند آتش‌سوزی در یکی از واگن‌های مترو در خط ۵ متروی تهران بار دیگر موجب به خطر افتادن جان مسافران همچنین اختلال در خطوط مترو شد. پنج‌شنبه ساعت ۱۳:۱۶ دقیقه ظهر قطار اعزامی از پایانه در ایستگاه گلشهر به دلیل آتش‌سوزی در طبقه پایین واگن چهارم متوقف و مسافرانش تخلیه شدند. هرچند در این حادثه کسی آسیب ندید، اما برای ساعتی خطوط متروی تهران دچار اختلال شدید شد.

۱۳ اسفند؛ یک آتش‌سوزی و یک نقص فنی

سه روز پس از آن حادثه، آتش‌سوزی دیگری در یکی دیگر از خطوط مترو اتفاق افتاد. در اثر حریق در سیستم الکترونیکی RS در ایستگاه شوش، برق خط یک حدفاصل ایستگاه ۱۵ خرداد تا شهید بخارایی قطع و حرکت قطار‌ها متوقف شد. این حادثه هم بدون تلفات جانی و مصدوم بود، اما هنوز علت آتش‌سوزی اعلام نشده است.
در همین روز اختلال دیگر در خط یک مترو باعث کندی حرکت قطار‌ها از سمت کهریزک به تجریش و باعث ازدحام مردم در خط دروازه دولت شده بود.

۱۵ اسفند؛ داستان تکراری نقص فنی

به فاصله دو روز از حوادث قبلی، صبح روز سه‌شنبه نیز ایستگاه منیریه در خط ۳ متروی تهران دچار اختلال شد و این موضوع باعث توقف در حرکت قطار‌ها در سایر ایستگاه‌ها هم شد. به گفته یکی از مسافران مترو به خبرگزاری فارس، مسافران به مدت نیم ساعت در ایستگاه شریعتی خط آزادگان به سمت قائم معطل شدند و ازدحام جمیعت ثانیه‌به‌ثانیه بیشتر می‌شد. همچنین قطار در ایستگاه‌های منیریه و تئاترشهر هم توقف نکرد و همین مساله موجب ازدحام و سرگردانی بیشتر متروسواران شد.

بودجه‌ای که اختصاص داده نشد

مطابق با اظهارات تشکری‌هاشمی در سال جاری مبلغ ۱۵۵۰ میلیارد تومان برای بازسازی واگن‌ها تخصیص داده شده است. او ادامه داده که؛ دلیل این کار این بود که می‌دانستیم واگن‌های خریداری شده عمر مفیدشان به پایان رسیده است و دچار نقص شده‌اند امروز باید از راهبران مترو که با جان و دل تلاش می‌کنند و بسیاری از این چالش‌ها را مدیریت می‌کنند، تشکر کنم.

رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران گفت: «رفع ایرادات تکلیفی است که باید بیش از هر موضوعی به آن توجه داشته باشیم مجموعاً سه رام قرار DC و ۱۶ رام قرار AC و در مجموع ۱۳۳ واگن اورهال شده‌اند و اگر بخواهیم آن را یک بازسازی اساسی در نظر بگیریم یعنی حدود ۶۰۰ میلیارد تومان و یک‌سوم منابع برای اورهال خرج شده است».

تشکری‌هاشمی تاکید کرده که «طبق برخی از خبر‌ها متوجه شده اینکه برای اورهال واگن‌های مترو از قطعات کهنه استفاده شده است ما هیچ ابایی برای سه شیفت شدن شرکت واگن‌سازی نباید داشته باشیم با جاری شدن قرارداد ۶۳۰ واگن به طور قطع دیگر این شرکت توانایی اورهال قطار‌ها را ندارد و فرصت بازسازی نیز از دست خواهد رفت، قرارداد ۵۰۰ میلیارد تومان خرید قطعات نیز هنوز به نتیجه نرسیده و ۲۵ درصد پیش قرارداد آن پرداخت نشده است».

عضو شورای شهر تهران در شرایطی از اورهال نشدن ناوگان و تامین نشدن مبلغ پیش‌قرارداد سخن می‌گوید که زاکانی همین چند ماه پیش با پروپاگاندای رسانه‌ای گسترده، خبر از متمم ۳۱ هزار میلیاردی بودجه می‌داد که مطابق با آن بودجه امسال شهرداری تهران و سازمان‌های وابسته ۰۰۰، ۷۵ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان بوده که با ۳۱ هزار میلیارد تومان متمم پیشنهادی، رقم بودجه سال جاری شهرداری تهران به حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است! و پرسشی که مطرح می‌شود این است که بودجه چند برابری محقق شده که همه از محل صدور پروانه شهرسازی بوده، کجا بناست هزینه شود یا هزینه شده است؟ مگر جز حمل‌ونقل عمومی و مترو اولویت دیگری هم در شهر تهران برای شهروندان پایتخت‌نشین وجود دارد؟

تشکری‌هاشمی در زمان چپ شدن قطار اورهال شده نیز تذکر داده بود که «شهرداری دیگر مماشات نکند و منابعی که در اختیارشان گذاشتیم را هرچه سریع‌تر برای رفع نقص ناوگان به کار گیرند تا این اتفاقات تکرار نشود». با این حال معلوم نیست که عدد متمم بودجه در صورت واقعی بودن اظهارات زاکانی، کجا هزینه شده و می‌شود و تکلیف شرایط وخیم مترو آن هم همزمان با افزایش تردد‌های مردم در شب سال نو چه خواهد شد.

اما در شرایطی که مدت زمان نقص فنی در متروی تهران به ۲۴ رسیده، موضوعی که حتی در دروه مدیریت شهری اصلاح‌طلبان که خود اقدام جدی برای توسعه حمل‌ونقل عمومی نکردند هم اتفاق نیفتاد، محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران خبر از عملیات احداثی خط ۸ متروی تهران می‌دهد! هرمزی از مدیرانی است که انتصاب همزمان او علاوه بر معاونت حمل‌ونقل به سرپرستی سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک و سرپرست شرکت متروی تهران سبب انتقاد جدی نرجس سلیمانی، عضو شورای شهر تهران و دختر سردار حاج‌قاسم سلیمانی شد. او گفت که «مگر در شهرداری قحط‌الرجال است یا طاعون مدیریتی آمده که سه جایگاه مدیریتی را هم‌زمان به یک نفر سپرده‌اند؟»