نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حالی از روز دوشنبه آغاز شد که به گفته دیپلمات ها، قدرتهای غربی بار دیگر از رویارویی جدی با ایران در پی عدمهمکاری این کشور با آژانس بر سر طیفی گسترده از مشکلات، طفره رفتند و قصد مقابله جدی با ایران را ندارند.
به گزارش دنیای اقتصاد به نقل از رویترز، به بهانه آغاز نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی به این موضوع اشاره کرده و آورده است: «بیش از یک سال از تصویب قطعنامهای توسط ۳۵ عضو شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که از ایران میخواهد در مورد ذرات اورانیوم کشفشده در مکانهای اعلامنشده همکاری کند، میگذرد.»
بنا به این گزارش، در قطعنامه یاد شده ارائه توضیحات از سوی ایران در خصوص منشأ این ذرات «ضروری و فوری» عنوان شده است. رویترز در ادامه یادآور میشود که با این حال، از آن زمان تاکنون تعداد سایتهای اعلام نشدهای که مورد سوال محققان و بازرسان آژانس قرار دارد از سه به دو مکان کاهش یافته، اما فهرست اختلافات میان آژانس و ایران بزرگتر شده است. این گزارش میافزاید: «ایران نتوانست به طور کامل به توافقی بر سر نصب مجدد دوربینهای نظارتی آژانس در برخی از مکانها عمل کند و در سپتامبر گذشته نیز ورود برخی از بازرسان برجسته آژانس را ممنوع کرد.»
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه در ابتدای نشست شورای حکام به حاضران گفت: «با تاسف عمیق، باید بگویم که ایران هنوز تصمیم خود را برای لغو مجوز به چند بازرس با تجربه آژانس پس نگرفته است.» وی افزود: «تنها از طریق تعامل سازنده و معنادار است که میتوان به تمام این نگرانیها رسیدگی کرد.» گروسی سپس تاکید کرد: «بار دیگر از ایران میخواهم که به طور کامل و بدون ابهام با آژانس همکاری کند.»
مدیرکل آژانس در بیانیهای که به همین منظور منتشر شد، بهرغم تاکید بر اینکه اطلاعاتی در خصوص ساخت سلاح هستهای توسط ایران در اختیار ندارد، به انباشت میزان بالایی از اورانیوم غنی سازی شده با خلوص ۶۰ درصدی در ایران اشاره کرد و گفت ایران تنها کشوری است که میگوید سلاح هستهای ندارد، اما در حال غنیسازی ۶۰ درصدی است.
وی سپس به باقی ماندن مشکلات با ایران بر سر مسائل پادمانی و مسائل مرتبط با اِن پی تی اشاره کرد و یادآور شد که تهران همچنان توضیحات معتبر فنی در خصوص ذرات اورانیوم کشفشده در دو سایت ورامین و تورقوز آباد را در اختیار آژانس قرار نداده و اطلاعات تکمیلی دیگری را درباره مکانهای فعلی مواد هستهای یا تجهیزات آلوده ارائه نکرده است.
رویترز به نقل از برخی از دیپلماتها که نامی از آنها برده نشده در گزارش خود آورده است که ایالات متحده و کشورهای غربی با توجه به بحرانهای موجود در خاورمیانه و درگیریهای اسرائیل و حماس در غزه از سخت گیریهای بیشتر علیه ایران و صدور قطعنامه دیگر علیه این کشور در آژانس که میتواند به تشدید تنشها در منطقه دامن بزند، اجتناب میکنند.
این دیپلماتها گفتند: «درگیریها در منطقه اوج گرفته است؛ هیچ آتش بس یا قطعنامهای در خصوص جنگ غزه در دسترس نیست و هیچ نوع راه حل هستهای هم در برابر ایران فعلا وجود ندارد؛ ضمن آنکه آمریکا در حال نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است.»
دیپلماتها اضافه کردند: «قبل از نشست شورای حکام، سه قدرت اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان موسوم به «E ۳» که آخرین قطعنامه را به طور مشترک با ایالات متحده پیشنهاد کرده بودند و عموما با هماهنگی واشنگتن عمل میکنند، برای صدور قطعنامه اصرار داشتند و متنی را تهیه کرده بودند.» با این حال، دیپلماتها گفته اند که واشنگتن ماه هاست که با صدور قطعنامه علیه ایران مخالفت میکند که شاید یکی از دلایل آن برگزاری انتخابات قریب الوقوع ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر باشد.
همچنین ایالات متحده و سه کشور اروپایی در خصوص برخی موضوعات از جمله ذخایر فزاینده اورانیوم غنیشده ایران که در صورت غنی سازی بیشتر، برای سوخت چند بمب هستهای کافی است، به شدت از ایران انتقاد کرده اند. البته ایران بارها اعلام کرده که چنین قصدی ندارد.