جتهای جنگنده با یک یا چند موتور جت کار میکنند و از آنها انتظار میرود که با هواپیماهای دیگر در هوا درگیر شوند. آنها همچنین برای حمله به اهداف زمینی استفاده میشوند.
به گزارش روزیاتو، این هواپیماها سریع، چابک و قوی هستند و تواناییهای نبرد و رزمی متعددی دارند. آیا تا به حال به این فکر کرده اید که کدام جتهای جنگنده سریعترینها بوده اند؟ بیایید نگاهی به سریعترین جتهای جنگنده جهان بیندازیم.
* حداکثر سرعت: ۳،۶۶۱ کیلومتر بر ساعت
* رکورد ارتفاع: ۸۰،۲۵۸ پا (۲۴،۴۶۳ متر)
نسخهای از SR – ۷۱ Blackbird به نام YF – ۱۲ وجود داشت که در اینجا منظور ما همان نسخه است. این جنگنده موتورهای توربوجت پس سوز SR – ۷۱ J ۵۸ را حفظ کرده، اما موشکهای هوا به هوای Hughes AIM-۴۷ Falcon را نیز به خدمت گرفته بود. ایده ساخت YF – ۱۲ها برای جایگزینی رهگیرهای دفاع ملی F-۱۰۶ Delta Dart بود.
با این حال، جنگ ویتنام در دهه ۱۹۶۰ و گزارشهای سرویسهای اطلاعاتی نشان داد که نیازی به یک رهگیر با سرعت ۳،۳۳۰ کیلومتر بر ساعت نیست؛ و بدین ترتیب YF – ۱۲ در مرحله نمونه اولیه باقی ماند. با این حال، این نوع رکورد ارتفاع ۸۰،۲۵۸ فوت (۲۴،۴۶۳ متر) را در اختیار داشت که میتوانست به ارتفاعی که هر بمب افکن شوروی به آن رسیده بود دست یابد. اکنون چند فروند YF – ۱۲ در موزههایی مانند موزه ملی نیروی هوایی آمریکا نگهداری میشوند.
* حداکثر سرعت: ۳،۰۰۰ کیلومتر بر ساعت
* میگ ۲۵: رهگیر و هواپیمای جاسوسی سوپرسونیک شوروی
میگ-۳۱: رهگیر سوپرسونیک شوروی
میگ ۲۵ فاکسبت دومین جت جنگنده سریع دنیا است. این جت جنگنده توسط شوروی برای رهگیری بمب افکن آمریکایی ماخ ۳ که در نسخه اولیه باقی ماند و جانشین YF-۱۲ که SR-۷۱ Blackbird بود، ساخته شد. اما با تمام تلاشهای شوروی، MiG-۲۵ Foxbat با سرعت ۳،۰۰۰ کیلومتر بر ساعت به اندازه کافی سریع نبود. با این حال، میگ -۲۵ قدرت شناسایی و جاسوسی و دارای نسخه آموزشی بود.
با این حال، فاکسبت این تصور را ایجاد کرد که در کنار موشکهای زمین به هوای شوروی، پایان زودهنگامی بر سرویس بمب افکن B-۵۸ Hustler با سرعت ماخ ۲ باشد و به منحصرماندن بمب افکن XB-۷۰ Valkyrie با سرعت ماخ ۳ در مرحله نمونه اولیه کمک کرد. موضوع فاکسبت – به علاوه مشکلاتی که آمریکا در آسمان ویتنام داشت – به تولید نسل جدیدی از جنگندههای ساخت آمریکا که هنوز هم در سرویس هستند، کمک کرد.
میگ-۳۱
اما یک خلبان جنگنده جسور روسی به نام ویکتور بلنکو در ششم سپتامبر ۱۹۷۶ و مدتها پس از اولین پرواز اف -۱۵ ایگل و اف -۱۶ فالکون با یک فروند Foxbat به ژاپن فرار کرد. در بررسی وب سایت HistoryNet.com از بررسی میگ -۲۵ توسط آمریکا و ژاپن پس از فرار بلنکو، مشخص شد که میگ -۲۵ در تمام حوزهها دارای ضعف عملکردی است، به حدی که بعد از این اطلاعات، توسعه یک نسخه از موشک هوا به هوای آمریکایی AIM-۹۷ Seekbat لغو شد.
به علاوه، به گفته خود خلبانان میگ -۲۵، مشخص شد که میگ -۲۵ با فولاد ضد زنگ و جوشکاری با کیفیت پایین، به علاوه یک رادار بسیار ناکارآمد ساخته شده است.
به این ترتیب شوروی MiG-۳۱ Foxhound را ساخت. میگ -۳۱ همان سرعت میگ -۲۵ را داشت، اما یک هواپیمای دو سرنشینه با رادار بسیار بهتر بود که میتوانست جتهای سریع و موشکهای کروز در حال پرواز را هدف قرار دهد. همچنین Foxhound میتوانست یک سیستم محدود هشدار و کنترل هوابرد (AWACS) باشد که به هدایت هواپیماهای دیگر کمک میکند – یک بهبود بسیار قابل توجه نسبت به میگ -۲۵.
برخلاف میگ -۲۵، میگ -۳۱ ارتقا یافته بود تا قابلیت چندمنظوره واقعی داشته باشد. میگ -۳۱ موشکهای هوا به هوا حمل میکرد، اما میتوانست موشکهای ضد تشعشع، یک توپ و حتی موشک بالستیک Kh-۴۷M۲ Kinzhal “Dagger را حمل کند که آن را به یک جنگنده چندمنظوره واقعی تبدیل میکرد.
* حداکثر سرعت: ۲،۹۹۵ کیلومتر بر ساعت
* اولین پرواز: ۲۷ جولای ۱۹۷۲
بله، جت جنگنده ساخت آمریکا که برای مقابله با میگ -۲۵ فاکسبت طراحی شده بود، سومین جت جنگنده سریع جهان است. جنگنده موسوم به F-۱۵ A/B/C/D air superiority Eagle در نهایت الهام بخش نسخههای بازدارنده/چندمنظوره و E Strike Eagle و اسپین آفهای آن شد.
اول اینکه منظور از A/B/C/D چیست؟ اف -۱۵ ایگل دارای نسل اول A / B بود و B نسخه دو سرنشینه بود. اما تا سال ۱۹۷۸، این هواپیما به C / D ارتقا یافت که باز هم منظور از D دو نفره بود و سوخت و قابلیت حمل بار بیشتری را به آن اضافه شده بود. تجهیزات الکترونیکی اضافی در رادار بهبود یافته، اقدامات متقابل الکترونیکی برای جمینگ رادارها و موشکهای هدایت شونده با رادار، و ... و همچنین موتورهای کمی پیشرفتهتر در طول سالها به آن اضافه شده اند.
انگار که اینها کافی نبود، اف -۱۵ ایگل با یک نسخه جنگنده تهاجمی به نام E Strike Eagle یا Mudhen همراه شد. جنگنده تهاجمی از همان سرعت بالا برخوردار بود، اما با مخازن سوخت ترکیبی، غلافهای مادون قرمز (IR) برای دوری از زمین و جستجوی اهداف زمینی، رادارهای بهبود یافته برای حملات زمینی بهینه سازی شده و یک جنگنده دو نفره بود.
خود F – ۱۵ E نیز بسته به مشتری، دارای انواع مختلفی با الکترونیکهای متفاوت و موتورهای کمی متفاوت تولید میشد، چه این مشتری اسرائیل، کره جنوبی، قطر، عربستان سعودی، سنگاپور و البته ایالات متحده باشد. علاوه بر این، F – ۱۵ E در نوع جدیدی برای ایالات متحده با نام F – ۱۵ EX ایگل ۲ تولید شده است که با تجهیزات الکترونیکی جدیدی مجهز شده و جایگزین F – ۱۵ C / Dها خواهد شد. سرعت همچنان مهم خواهد بود چرا که F – ۱۵ EX قرار است یک هواپیمای دفاعی داخلی باشد، نه فقط یک جنگنده تهاجمی.
* حداکثر سرعت: ۲،۵۰۰ کیلومتر بر ساعت
* اولین پرواز: ۲۰ می ۱۹۷۷
پاسخ شوروی به اف -۱۵ ایگل، Su-۲۷ Flanker، چهارمین جت جنگنده سریع جهان است. همانند اف -۱۵ ایگل، فلانکر الهام بخش انواع زیادی از جمله دو نوع تهاجمی دو نفره به نامهای Su-۳۰ و Su-۳۴ بوده است. همچنین سوخوی Su – ۲۷ الهام بخش یک نسخه تک صندلی به نام Su-۳۵ شد. اما بر خلاف اف -۱۵ آمریکایی، Su-۲۷ الهام بخش نسخههای مختص جمهوری خلق چین نیز شد که همگی در داخل این کشور ساخته شدند.
هدف از ساخت این جنگنده رهگیری جنگندههایی مانند MiG-۲۵ و MiG-۳۱ و کسب برتری هوایی بود؛ درست مانند اف -۱۵ ایگل آمریکا.
به طور خلاصه، Flanker اورججینال یک جنگنده برتری هوایی با سرعت بالا و قابلیت چندمنظوره است که الهام بخش نسخههای زیادی مانند Shenyang J-۱۱/-۱۵/-۱۶ توسط چین برای پاسخگویی به نیازش به یک جنگنده تهاجمی و جنگ الکترونیک و رهگیر دریایی سوخو Su – ۳۳ با قابلیتهای چندمنظوره محدود شد.
یک نسخه جدیدتر با نام Su-۳۵ Super Flanker نیز وجود دارد که سیستم هدایت پیشرانه و رادار بروزتری داشته و سلاحهایی دارد که روسیه از آنها در اوکراین برای برتری بر سو-۲۷ها و دیگر هواپیماهای قدیمیتر این کشور استفاده کرده است.
* حداکثر سرعت: ۲،۴۸۰ کیلومتر بر ساعت
جنگنده F-۱۴ Tomcat ساخت کمپانی گرومن این فهرست را با سرعت ۲،۴۸۰ کیلومتر بر ساعت به پایان میرساند. اف -۱۴ تامکت به عنوان یک رهگیر دریایی پرسرعت طراحی و ساخته شد تا به سراغ بمب افکنهای مافوق صوت برود و موشکهای کروز با برد بیش از ۱۰۰ کیلومتری AIM-۵۴ Phoenix، و نسخه بعدی AIM-۴۷ Falcon را در اختیار داشت. رادار AN/AWG-۹ و نسخه بعدی با نام APG-۷۱ نیز رادار AN/ASG ۱۸ نسخه YF-۱۲ را بهبود بخشیده بودند.
اگرچه اف -۱۴ تامکت تنها سه ارتقا را پشت سر گذاشت – که به مدل D ختم شد –، اما این هواپیما برخلاف چهار نمونه دیگر در این فهرست، الهام بخش جنگندههای اسپین آفی نشد و بیش از یک مشتری بین المللی (نیروی هوایی شاهنشاهی ایران) نداشت؛ ا ف -۱۴ تامکت همچنین یک جنگنده تهاجمی توانمند با قابلیت ریختن دقیق مهمات بر روی هدف در سرویس نیروی دریایی آمریکا در اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ بود.
اف – ۱۴ تامکت در چهار فیلم سینمایی The Final Countdown، Top Gun، Executive Decision و به لطف جلوههای ویژه در Top Gun: Maverick حضور داشت.
جایگزین آن با نام F / A – ۱۸ E / F سوپر هورنت ساخت بویئنگ تنها با سرعت ۱،۹۱۵ کیلومتر بر ساعت پرواز میکند. به این دلیل است که سوپر هورنت بهینه سازی شده تا بیشتر یک جنگنده تهاجمی باشد تا یک رهگیر با قابلیت حمله زمینی ثانویه. اف-۱۸ هنوز هم جنگنده سریعی است.
داستان هواپیماهای جنگنده امروزی به این صورت است: بسیاری از آنها اکنون نه برای سرعت بالا بلکه برای ویژگیهای دیگری مانند قابلیت مانور، برد و پنهانکاری طراحی شده اند. به این ترتیب، همان آیرودینامیکی که باعث میشود هواپیماها سریع حرکت کند، میتواند از قدرت مانورشان کاسته و از لحاظ سوخت و مهمات محدود کند.
* میگ- ۲۳: ۲،۴۷۰ کیلومتر بر ساعت