انتشار فهرست‌های انتخاباتی محافظه‌کاران برای انتخابات مجلس دوازدهم، قصه‌های زیادی دارد؛ قصه‌هایی از شرط و شروط گذاشتن؛ قهر کردن‌ها؛ بی‌وفایی‌ها؛ پیمان‌شکنی‌ها. در پس‌پرده‌ای که در حال نمایش است، کشمکش‌های زیادی در جریان است که آخرین ساعات خود را می‌گذراند.
به گزارش اعتماد، ماجرای حذف و اضافه نامزدها به شناخته شده‌ترین فهرست محافظه‌کاران، همچنان محل بحث و مجادله است. در جریان تلاش‌ها برای به وحدت رسیدن شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب و جبهه پایداری، تعدادی از نمایندگان فعلی و نامزدها، از سوی دو طرف حذف شدند.
به عبارت دیگر هر طرف برای حذف یک نماینده از سمت مقابل شرط و شروطی گذاشته است. عجیب‌ترین حذف‌ها، کشیدن خط قرمز روی نزدیک‌ترین چهره‌ها به محمدباقر قالیباف بود؛ مجتبی توانگر، ابوالفضل عمویی و جلیل محبی از افرادی بودند که انتظار می‌رفت در فهرست مشترک شورای ائتلاف و جبهه پایداری حضور داشته باشند؛ بر اساس اطلاعات رسیده به «اعتماد» حذف مجتبی توانگر یکی از شروطی بود که صادق محصولی، دبیرکل جبهه پایداری برای رسیدن به وحدت با شورای ائتلاف پیش روی قالیباف گذاشت.
البته قالیباف هم که به ائتلاف با پایداری برای در امان ماندن از فشار آنها نیاز داشت، این شرط را قبول کرد. توانگر در طول مجلس یازدهم چهره تهاجمی تیم قالیباف بود و در دعوا‌های میان طیف قالیباف و پایداری‌چی‌ها نفر اولی بود که جلو می‌افتاد. این شرط محصولی البته از منظر جبهه پایداری قابل درک است.
در چند نوبت که پایداری‌چی‌ها حملات سنگینی به قالیباف داشتند، توانگر بود که دست به قلم می‌شد و نامه‌های تند و تیزی در پاسخ به آنها می‌نوشت.
او در ماجرای واگذاری شاسی‌بلند‌ها به برخی مجلسی‌ها، در نامهای محصولی را خطاب قرار داد و گفت که «مصاحبه‌های آقاتهرانی و جلالی نشان داد که حزب شما به دنبال آن است که با سوءاستفاده از حساسیت افکار عمومی و به خصوص جریان انقلابی روی موضوعات خاص و ارزهای، با ترویج ناامیدی در جامعه، باعث کاهش مشارکت در انتخابات شده و شپش در انتخاباتی حداقلی... از رای‌آوری خود مطمئن شوید و بتوانید منافع سیاسی خود را کسب کنید.» حملاتی از این دست به جبهه پایداری البته قاعدتا بدون هماهنگی و اطلاع رییس مجلس نبوده است، اما قالیباف در بزنگاه بستن لیست انتخاباتی، پشت توانگر را خالی کرد و اجازه حذف او را داد.
محسن پیرهادی از افراد دیگری بود که نزدیک به قالیباف شناخته می‌شد؛ اما باز هم تیم قالیباف این بار بدون هر گونه فشاری، با حذف او موافقت کردند. ماجرا از این قرار است که در رای‌گیری شورای ائتلاف، سعید آجرلو و محسن پیرهادی آرای مساوی داشتند و در قرعه‌کشی میان این دو، نام آجرلو برای حضور در فهرست شورای ائتلاف بیرون آمد.
البته که به گفته منبع مطلع، در جریان رای‌گیری تیم قالیباف از رای دادن به پیرهادی امتناع کردند و همین امر باعث شد تا آرای او و آجرلو برابر شود. در یک مقطع دیگر هم بود که باز هم لابی‌های پشت‌پرده از حضور پیرهادی جلوگیری کرد. ماجرا از آنجا شروع شد که مالک شریعتی در اعتراض به حضور محسن دهنوی در فهرست نهایی شورای ائتلاف و پایداری، قهر و اعلام کناره‌گیری کرد. البته که به نظر می‌رسید این قهر واقعی نبوده و تنها برای اعمال فشار جهت حذف دهنوی بود که البته همین هم شد. پس از آنکه دهنوی اعلام انصراف کرد، شریعتی دوباره به فهرست بازگشت.
اما با خروج دهنوی، جای یک نام خالی شد که قاعدتا باید پیرهادی وارد لیست می‌شد. اما باز هم حضور او منتفی شد و محمود نبویان از طیف جبهه پایداری وارد فهرست شد. جبهه پایداری که در این فهرست ۸ نامزد دارد، قرار بوده که ۷ نفر باشند. اما پس از خروج دهنوی، شورای ائتلاف باز هم تسلیم فشار‌های جبهه پایداری شده و قبول کردند تا نبویان جایگزین دهنوی شود.
اما دهنوی هم درباره حذف شدنش از فهرست گفته که این اقدام ناشی از «اصرار محصولی بر جابه‌جایی نبویان با من بوده و به خاطر منوط شدن وحدت به این مساله، راضی به آن شدم. تفاوت اساسی رویکردهایم با ایشان و قبیله‌گرایان در اداره مملکت، پنهان‌کردنی نیست.»
احتمالا پایداری‌چی‌ها وقتی دیده‌اند هر شرطی برای قالیباف می‌گذارند او می‌پذیرد و حتی از چهره‌ای مانند توانگر که حکم سپر بلای او را داشته، حمایت نکرده، در هر مرحله یک شرط جدید برای وحدت گذاشته‌اند و شورای ائتلاف و قالیباف نیز مجبور به پذیرش آن شده‌اند.
ابوالفضل عمویی، نماینده فعلی تهران و جلیل محبی عضو مرکز پژوهش‌ها و دبیر سابق ستاد امر به معروف، دو چهره دیگری بودند که نزدیک به قالیباف شناخته می‌شدند که قالیباف علاقه‌ای به حضور آنها نشان نداد. یکی از افراد نزدیک به شورای ائتلاف در پاسخ به چرایی حذف این چهره‌های نزدیک به رییس مجلس، گفت که قالیباف اقدام به خالص‌سازی کرده و چهره‌هایی که از قدیم در کنار او بوده‌اند را وارد فهرست کرده است.
این دو چهره نزدیک به قالیباف، وقتی حضور خود در فهرست را منتفی دیده‌اند، در نامه‌هایی جداگانه به ستاد انتخابات وزارت کشور، انصراف خود را اعلام کرده‌اند. محبی در توییتی ضمن اعلام انصراف خود نوشته: «در میان همه این افراد حاضر در صحنه محمدباقر قالیباف بهتر حکمرانی را می‌فهمد و به قواعد آن آشناست و تنها کسی است که بند‌های الف و ب اصل دوم قانون اساسی را با هم می‌خواهد نه منفک از هم. از برخی دیگر که اگر فحش به هاشمی و لاریجانی را بگیری دیگر حرفی در سیاست ندارند، سرتر است.» او همچنین بدنه اجتماعی محافظه‌کاران حامی لیست شورای ائتلاف و پایداری را توصیه کرده که برای رای دادن، رزومه اعضای لیست را بررسی کنند: «توصیه می‌کنم رزومه افراد را از باب سیاست‌ورزی و حکمرانی بخوانید و تحقیق کنید.
ممکن است فردی همه کمالات معنوی را داشته باشد همه فرزندانش هم فرزند پیامبر باشند، اما مثل ابوذر صلاحیت ریاست بر دو نفر را نداشته باشند. اگر این امکان فراهم نیست که تک تک بررسی کنید به نظر حقیر به لیست ائتلاف رای بدهید.» ابوالفضل عمویی، نماینده فعلی تهران نیز در بیانیه‌ای ضمن اعلام انصراف، برخلاف محبی توصیه‌ای به رای دادن به فهرست ائتلاف نکرده است که احتمالا ناشی از دلخوری‌اش بابت عدم حضور در فهرست است.
او در بخشی از بیانیه‌اش گفته: «بنده چه در این دوره انتخابات و چه در دوره قبل، صرفا به میل خود در این راه پا ننهادم بلکه پیشنهاد جمعی از دوستان و بزرگان نیرو‌های انقلاب بود که این مسیر را پیش روی بنده گشود و اکنون که تکلیفی بر این کار ندارم، انصراف خود را از انتخابات دوره دوازدهم مجلس اعلام می‌دارم.» این‌طور که از وضعیت این روز‌های قالیباف دریافت می‌شود که، چون تعداد یارانش در لیست شورای ائتلاف و پایداری‌چی‌ها کاهش یافته، بنا دارد تا در میان چهره‌های نزدیک به خودش، یک خالص‌سازی کند و چهره‌هایی مطمئن‌تر را با خود به مجلس ببرد.
مورد دیگر در فهرست شورای ائتلاف و پایداری‌چی‌ها، حذف عزت‌الله اکبری تالارپشتی مربوط می‌شود که مجتبی صفایی جایگزین او شده است. بنا بر اطلاعات رسیده به «اعتماد» صفایی در سه دوره گذشته انتخابات مجلس ردصلاحیت شده بوده و این بار نیز با «تلاش» زیاد توانسته تایید صلاحیتش گرفته شود. طبق این اطلاعات، صفایی ارتباط نزدیکی با حداد عادل، رییس شورای ائتلاف دارد. نکته آنکه بنا بر شنیده‌ها، حضور صفایی برخلاف ساز و کار مصوب در شورای ائتلاف بوده و مصاحبه‌ای با او نشده است.
مورد دیگر تعیین نامزد شهرری در فهرست شورای ائتلاف و پایداری است؛ طبق لیست منتشره «میلاد میرزایی» به عنوان نامزد شهرری معرفی شده است؛ اما بر اساس صورتجلسه‌ای که از رای‌گیری شورای ائتلاف شهرری منتشر شده، از بین ۵ نامزد برای معرفی نهایی به شورای ائتلاف مرکزی، او با ۴ رای در جایگاه پنجم بود. نفر اول روح‌الله شکری بود که بنا بر مشکلاتی حذف شد و به شورای مرکزی معرفی نشد.
فرد دوم، علی یزدی‌خواه نماینده فعلی تهران است که ۶۸ رای کسب کرده بود؛ اما بنا بر اطلاعات رسیده به «اعتماد» به دلیل آنکه یزدی‌خواه و مسوول دفتر حداد عادل - که در حال حاضر در فهرست نهایی نیز حضور دارد - با یکدیگر سر ناسازگاری داشته‌اند، او نیز از راهیابی به فهرست نهایی بازماند. نفرات سوم و چهارم هم وارد فهرست نهایی نشده‌اند و سرانجام «میلاد میرزایی» که گفته می‌شود داماد رییس شورای ائتلاف شهرری است، به لیست نهایی وارد شد. غلامعلی حدادعادل در نشست خبری دیروزش در خبرگزاری تسنیم، در این باره گفته: «در آخرین ساعات، شورای نگهبان نظرش نسبت به این فرد (شکری) عوض شد و به ما اطلاع دادند که ردصلاحیت شده است.»
حدادعادل اضافه کرد: «از طرف دیگر ما به نمایندگان گفته بودیم کسانی که مایلند در فهرست ما باشند نباید در فهرست دیگری قرار بگیرند و آقای یزدی‌خواه نیز بر همین اساس از لیست خط خورد. ما مجددا به شورای ائتلاف شهرری گفتیم که دوباره اسامی نامزد‌های منتخب خودشان را بدهند. نظر آنها این بود که در بین این نفرات فردی که رتبه سوم داشت را معرفی کنند.»
رییس شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب افزود: «علت اینکه فرد منتخب نهایی شهرری رای کمتری آورده بود این بود که ایشان یک نسبتی با اعضای مجمع عمومی داشت و ایشان خواسته بود که به او رای ندهند که شبهه خویشاوندی پیش نیاید ولی نفرات اول و دوم رد شدند. در آخر هم ما نظر شورای ائتلاف شهرری را ملاک قرار دادیم.» این در حالی است که فرد منتخب شورای ائتلاف شهرری، نفر پنجم بود و بین یزدی‌خواه تا میرزایی، دو نفر دیگر حضور داشتند که حدادعادل توضیحی درباره چرایی عدم معرفی آنها ارائه نکرده است.
علی جعفری از فعالان رسانه‌ای محافظه‌کاران تندرو نیز در توییتی نسبت به روند‌های انتخاب افراد فهرست شورای ائتلاف معترض شد؛ به گفته او که چهره نزدیک به بذرپاش شناخته می‌شود «یکی از خانم‌های حاضر در لیست جبهه، دختر باجناق یکی از موسسان و امنای شورای ائتلاف است و یکی دیگر از آقایان نیز معاون ایشان است. یکی از آقایان لیست، شاه‌داماد رییس شورای ائتلاف شهرری است.
یکی دیگر از اعضای لیست، پدر خانم یکی از اعضای شورای ائتلاف است. یکی از بانوان محترمه حاضر در لیست، خواهر شوهر یکی از خانم‌های عضو ائتلاف و مصاحبه‌کننده بانوان است. گل سرسبد بانوان لیست جبهه مظلوم انقلاب هم منشی همسر سرلیست است. همچنین حدود ۸ نفر از اعضای لیست، همشهریان، مدیران و مشاوران آقای قالیباف هستند. دو نفر هم از اقوام و [نزدیکان]آقای حداد هستند و بقیه هم سهم آقایان رضایی، محصولی و زاکانی.»
در تحولی دیگر که قصه‌اش سر دراز دارد، جبهه متحد انقلاب اسلامی که محور آن را دو تشکل نزدیک به علیرضا زاکانی شهردار فعلی تهران و نماینده سابق قم تشکیل می‌دهد، بنا دارند فهرستی جداگانه از شورای ائتلاف و پایداری منتشر کنند. بنا بر گفته یک منبع مطلع نزدیک به این تشکل، انتشار فهرست در جلسه عصر دیروز آنها قطعی شده است که ۵۰ تا ۶۰ درصد از این فهرست با لیست شورای ائتلاف و پایداری اشتراک دارد.
البته تا لحظه تنظیم این گزارش هنوز فهرست منتشر نشده است؛ در چنین فضا‌هایی ممکن است در آخرین ساعات تحولات و بده و بستان‌های سیاسی، باعث شود که فهرستی منتشر نشود. این جریان چند روز پیش نامهای اعتراضی خطاب به قالیباف و حدادعادل نوشتند و نسبت به حضور برخی چهره‌ها معترض شدند. بنا بر گفته‌های یک منبع مطلع، آنها در این نامه، اشکالاتی که از نظر آنها در بستن فهرست شورای ائتلاف وجود داشته را برشمرده‌اند.
بنا بر این نامه، آنها گفته‌اند تعدادی از افراد حاضر در فهرست را قبول ندارند، چون حاصل «لابی‌های غیرشرعی» هستند و مکانیسم ورود به فهرست درباره آنها رعایت نشده است. آنها در این نامه مثال‌هایی را هم بیان کرده‌اند. به گفته آنها، اعضای پایداری که وارد فهرست شورای ائتلاف شده‌اند تا این شورا و جبهه پایداری به وحدت برسند، بدون رعایت موازین حضور در فهرست بدون هماهنگی و بررسی وارد شده‌اند.
در همین حال جبهه پایداری پس از وحدت با شورای ائتلاف مورد انتقاد بدنه اجتماعی‌شان قرار گرفته‌اند؛ آنها معتقدند که وقتی از ابتدای مجلس یازدهم، این جبهه در حال مقابله با محمدباقر قالیباف و طیف او است، چرا برای رای آوردن، با او ائتلاف کرده‌اند.
اما جبهه پایداری پیش از غش به سمت شورای ائتلاف، بر سر دوراهی «شورای ائتلاف» و «امنا» قرار داشت. «امنا» تشکلی حاصل از ائتلاف «جبهه تلاشگران انقلاب اسلامی»، «جمعیت رزمنده مدافع انقلاب (رزما - تشکل حسین‌الله‌کرم)»، «حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی»، «حزب خدمتگزاران ایران اسلامی»، «اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویی و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها»، «جامعه اسلامی کارگران»، «جامعه اسلامی کارمندان»، «جامعه دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی»، «حزب دفاع از ایثارگران و قانون اساسی»، «جمعیت یاران انقلاب اسلامی»، «جمعیت معلمان و فرهیختگان ایران اسلامی»، «جمعیت تحول و پیشرفت اسلامی- ایرانی»، «جمعیت فرزندان انقلاب اسلامی»، «جمعیت هماهنگی نیرو‌های انقلاب اسلامی»، «مجمع اتحادیه نیرو‌های انقلاب اسلامی»، «انجمن اسلامی ورزشکاران»، «مجمع فرزندان شاهد ایران اسلامی»، «جمعیت تشکیلات انسجام اسلامی» و «جامعه جوانان متحد اسلامی» است؛ این جریانات، حول محور «جبهه شریان (شبکه راهبردی یاران انقلاب)» قرار گرفته‌اند که نزدیک به مهرداد بذرپاش و حمید رسایی است.
از همین رو، پایداری‌چی‌ها با توجه به وزن سیاسی دوطرفی که می‌توانستند به سمت آنها بروند، شورای ائتلاف را انتخاب کردند. شورای ائتلاف نسبت به جریان «امنا» از وزن و شانس بیشتری برای راهیابی به مجلس برخوردار است، اما در عین حال مشخصا با آنچه جبهه پایداری به عنوان ارزش‌های خود معرفی می‌کنند، قرار دارد. اما اگر پایداری‌چی‌ها با «امنا» ائتلاف می‌کردند، گرچه قرابت فکری زیادی با آنها دارند، اما شانس‌شان برای ورود به مجلس اختلاف فاحشی با شورای ائتلاف دارد.
آنچه از انتخاب جبهه پایداری برمی‌آید، نشانگر این موضوع است که آنها آنچنان که می‌نمایانند، بر سر ارزش‌ها و اصول خود پایبند نیستند، چراکه اگر «افشاگری‌هایی» که علیه قالیباف داشتند، تنها برای زدن او در فضای سیاسی و رسانه‌ای نبوده، باید از هر گونه قرار گرفتن کنار فردی که اتهامات زیادی علیه او مطرح می‌کنند، حذر می‌کردند؛ حتی اگر به قیمت عدم حضورشان در مجلس تمام می‌شد. اما آنها نشان دادند که هدف، وسیله‌شان را توجیه می‌کنند و حاضر هستند برای رسیدن به اهداف‌شان، با کسی که بیشترین حملات را علیه او داشته‌اند، بایستند و دست بدهند و معامله سیاسی کنند.
هر چند پایداری‌چی‌ها شعار‌های زیادی مبنی بر انتخاب اصلح می‌دهند، اما این ائتلاف و همین‌طور ائتلاف مشابه چهار سال پیش‌شان نشان می‌دهد که شعار انتخاب اصلح، در حد همان شعار است و اعتقادی برای عمل به آن ندارند.
از سوی دیگر، یکی از اعضای شورای وحدت که از رقیبان محافظه‌کار شورای ائتلاف و سایر تشکل‌های این جریان است، در یک مصاحبه به شورای ائتلاف حمله تندی کرده است. حسن بیادی در گفتگو با «نامه‌نیوز» در باب تفاوت لیست شورای متبوعش با سایر فهرست‌های محافظه‌کاران، آنها را به باندبازی متهم کرده و گفته «آنها یک باند هستند و باند تصمیم می‌گیرد که چه کسانی در فهرست حضور پیدا کنند، در حالی که شورای وحدت با مشورت‌گیری از همه نمایندگان احزاب و شخصیت‌های برجسته و اقوام و اقشار لیست انتخاباتی را تدوین کرد.»
عضو شورای وحدت گفته «باندبازی در این شورا جایی ندارد.» عضو اسبق شورای شهر تهران، انتقادات تندی درباره هزینه‌های شورای ائتلاف مطرح کرده است: «شورای وحدت هزینه‌های مربوط به انتخابات را در حداقل خودش انجام می‌دهد؛ به طور مشخص تبلیغات عموما از طریق فضای مجازی انجام می‌شود؛ حال آنکه لیست ائتلافی دیگر در تهران فقط هزینه یک پیامکش یک میلیارد تومان است.» او «برخی فهرست‌ها» را به «مراکز قدرت و ثروت» متصل دانسته و مدعی شده: «لیست شورای ائتلاف نوعا از امکانات بیت‌المال و دولت استفاده می‌کند، فقط بگویند هزینه مراسم حرم امام با آن پذیرایی، اسکان، کارت هدیه و هواپیما چقدر بود و این پول را از کجا آورده‌اند؟
این موضوع مهمی است که باید شفاف باشد، چون مردم حق دارند از منبع تامین هزینه‌های فهرست‌های انتخاباتی مطلع باشند.» او همچنین به نقل از فضای رسانه‌ای، مدعی شده که دولت از فهرست شورای ائتلاف حمایت می‌کند: «این صحبت در فضای رسانه‌ای و محافل سیاسی مطرح است که دولت تمام قد از لیست شورای ائتلاف حمایت می‌کند؛ امیدواریم مجریان انتخابات سقف تلاش خود را به کار بگیرند تا هرگونه شائبه را از خود دور کنند، امنیت و سلامت انتخابات در بالاترین سطح برقرار باشد و هیچ گروهی نتواند در آن دخل و تصرفی کند.»
این ادعا درحالی مطرح می‌شود که دولت رقابتی واضح با شورای ائتلاف دارد؛ چنان‌که ابراهیم رییسی نه تنها از شرکت در همایش انتخاباتی با حضور غلامعلی حدادعادل، محمدباقر قالیباف و محسن رضایی امتناع کرد، بلکه درخواست‌ها برای ارسال پیام مکتوب را نیز بی‌پاسخ گذاشت و تنها به «ابلاغ سلام» توسط حدادعادل بسنده کرد. این در حالی بود که بعد از این شکست در جلب نظر حمایتی رییسی، رسانه‌های نزدیک به قالیباف مدعی ارسال پیام رییسی به این همایش شدند که منطبق بر واقعیت نبود.
اما نشست خبری حدادعادل با یک حاشیه پرسر و صدا همراه بود. او در پاسخ به تعدد فهرست‌های محافظه‌کاران گفته: «همیشه در کنار چنار بلند، چند پاجوش هم متعدد زده می‌شود؛ امری طبیعی است. همیشه اسامی ۲۴ ساعته خلق می‌شود و ۴۸ ساعت بعد از انتخابات هم فراموش می‌شود.» این سخنان با واکنش‌های تندی از سوی محافظه‌کاران روبه‌رو شده است؛ آنها با انتقاد از این سخنان حدادعادل، به او یادآوری کرده‌اند که سخنانش برخلاف وحدت جریان محافظه‌کاران است.
آخرین ائتلاف، مربوط به جریانی موسوم به «جبهه صبح ایران» است که محصول فعالیت‌های علی‌اکبر رائفی‌پور، استاد و تئوریسین خودخوانده محافظه‌کاران تندرو است. در فهرست ائتلاف این طیف نیز که محصول اجتماع جمعی از تندروترین نامزد‌های موجود است، نام‌هایی مانند حمید رسایی و منوچهر متکی و محمود نبویان به چشم می‌خورد. نکته جالب این فهرست آنجاست که در لیست منتشره ازسوی موسسه مصاف با مدیریت رائفی‌پور، عکس رییس موسسه را در بالای فهرست قرار داده‌اند و به نوعی اسامی که مدت‌ها کار سیاسی کرده‌اند، فارغ از جهت‌گیری‌های سیاسی‌شان، زیر چتر این چهره نورسیده محافظه‌کاران قرار گرفته‌اند.
ساعت ۲۴ امشب، آخرین مهلت برای فعالیت‌ها و تبلیغات انتخاباتی خواهد بود. در این میان که هر روز از اردوگاه محافظه‌کاران یک فهرست جدید بیرون می‌آید، بعید است که ائتلاف جدیدی رخ بدهد. اما با وجود درگیری‌های خونین سیاسی طیف‌های مختلف محافظه‌کاران در فضای رسانه‌ای، بعید به نظر می‌رسد که یک فهرست به صورت کامل رای بیاورد. آن‌طور که یکی از نزدیکان به افراد اصلی شورای ائتلاف خبر داده، کمتر از ۳۰ درصد رای‌دهندگان به صورت لیستی رای خواهند داد؛ به عبارتی با این پیش‌بینی احتمالا مجلسی با سلایق مختلف شکل خواهد گرفت؛ البته سلایقی که محدود به طیف‌های مختلف محافظه‌کاران خواهد بود.
