فرارو- برای سالیان متمادی شرکتهای چینی و پیمانکاران آنان میلیونها خر را در سراسر آفریقا ذبح میکنند و از ژلاتین موجود در پوست حیوانات که به داروهای سنتی، شیرینیهای محبوب و محصولات زیبایی در چین تبدیل میشود استفاده کرده و به همین خاطر به خرهای قاره آفریقا چشم طمع دوخته اند.
به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، با این وجود، تقاضای فزاینده برای ژلاتین جمعیت خرها را در کشورهای آفریقایی با چنان نرخ نگران کنندهای از بین برده که اکنون دولتهای آفریقایی در حال کار برای ایجاد ترمز در مسیر تجارت عمدتا غیر قانونی خر هستند.
اتحادیه آفریقا نهادی که ۵۵ دولت آن قاره را در بر میگیرد ممنوعیت صادرات پوست خر را در سراسر آن قاره تصویب کرد به امید آن که ذخایر خر در قاره آفریقا بهبود یابد. خانوارهای روستایی در سراسر آفریقا برای حمل و نقل در عرصه کشاورزی به خر متکی هستند. با این وجود، الاغها صرفا هر دو سال یکبار یک کره خر به دنیا میآورند. در نتیجه، خر و الاغ که وسیلهای برای بقا در آفریقا هستند به دلیل افزایش تقاضا برای کاربرد در تولید محصولات لوکس طبقه متوسط چین قربانی میشوند.
چین شریک تجاری اصلی بسیاری از کشورهای آفریقایی است. با این وجود، در سالیان اخیر شرکتهای چینی به طور فزایندهای به دلیل بهره برداری از منابع طبیعی از مواد معدنی گرفته تا ماهی و اکنون پوست قاره آفریقا، مورد انتقاد قرار گرفته اند انتقادی که زمانی عمدتا کشورهای غربی را هدف قرار میداد.
"لورن جانستون" کارشناس روابط چین و آفریقا و دانشیار دانشگاه سیدنی میگوید: "این تجارت مذاکرات دو جانبه توسعه بین چین و کشورهای آفریقایی را تضعیف میکند". برخی از شرکتهای چینی یا واسطههای محلی خرها را به صورت قانونی خریداری و ذبح میکنند، اما مقامهای دولتی نیز در مقابل کشتارگاههای مخفی را برچیده اند. جوامع روستایی در برخی از کشورهای آفریقایی نیز موارد فزاینده دزدی خر و الاغ را گزارش داده اند اگرچه تخمینی از میزان گسترده قاچاق غیر قانونی وجود ندارد. اتیوپی بزرگترین جمعیت خر در آفریقا را در خود جای داده است. دکتر جانستون در طول سفری تحقیقاتی به آن کشور در سال ۲۰۱۷ میلادی گفته بود که بسیاری از مردم محلی از چین عصبانی هستند و میگویند چینیها خرهای شان را از بین میبرند.
تجارت پوست خر و الاغ چین جزء کلیدی یک صنعت چند میلیارد دلاری برای چیزی است که چینیها اجیائو یا ژلاتین خر مینامند. این ژلاتین مربوط به حوزه طب سنتی است، اما از سوی مقامهای بهداشتی چین برسمیت شناخته شده است. با این وجود، مزایای واقعی آن کماکان در میان پزشکان و محققان در چین محل بحث است. در سالیان اخیر با افزایش درآمد در میان طبقات متوسط و بالای چین چیزی که زمانی یک محصول لوکس بود به طور فزایندهای رایج شد. فروشندگان طب سنتی چینی و شرکتهای مواد غذایی بهداشتی اجیائو را به عنوان مزایای بالقوه برای افراد مبتلا به مشکلات گردش خون و مشکلات تنفسی به بازار عرضه کرده اند.
محصولات غذایی مبتنی بر اجیائو نیز در سالیان اخیر رونق گرفته اند: شیرینیهای تهیه شده با اجیائو، گردو، کنجد و شکر به یک میان وعده محبوب در سراسر چین تبدیل شده اند. یک برند معروف نوشیدنی چای مصرف کنندگان جوان را با چای همراه با اجیائو هدف قرار داده است. "کتی شا" ۳۰ ساله ساکن گوانگژو مرکز تجاری جنوب شرقی چین میگوید که چندین ماه مصرف اجیائو ممکن است به رفع مشکلات تنفسی مکرر و عرق سرد کمک کند. فواید آن هرچه که باشد او در پیامهای متنی میگوید که قصد دارد به مصرف اجیائو که یک روش رایج در بین کاربران طب سنتی چینی است ادامه دهد.
طبق گزارشهای خبری چین و تخمینهای مراکز حمایت از خرها صنعت اجیائو چین در حال حاضر سالانه بین چهار تا شش میلیون پوست خر و الاغ را مورد استفاده قرار میدهد که حدود ۱۰ درصد از خرهای جهان را شامل میشود. چین پیشتر اجیائو را از خرهای چینی تهیه میکرد، اما جمعیت خرهای چینی از بیش از نه میلیون در سال ۲۰۰۰ میلادی به بیش از ۱.۷ میلیون در سال ۲۰۲۲ میلادی کاهش یافته است. بنابر اعلام سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در دهه گذشته چین شروع به روی آوردن به آفریقا کرد جایی که ۶۰ درصد جمعیت خرهای جهان در آن زندگی میکنند.
خرها در برابر شرایط آب و هوایی سخت بسیار مقاوم هستند و میتوانند بارهای سنگین را برای مدت زمان طولانی حمل کنند که باعث میشود به منبعی ارزشمند در برخی مناطق آفریقا تبدیل شوند. با این وجود، برخلاف سایر پستانداران چهارپا آنان در تولید مثل بسیار کُند هستند و تلاشها برای ارتقای پرورش خر در سطوح صنعتی از جمله در چین موفقیت محدودی را نشان داده است. کاهش جمعیت خر و الاغ در برخی از کشورها ناگهانی و شدید بوده است.
براساس تحقیقات صورت گرفته تعداد خرهای کنیا از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ به میزان ۵۰ درصد کاهش یافت. یک سوم خرهای بوتسوانا در سالیان اخیر ناپدید شده اند. اتیوپی، بورکینافاسو و سایر کشورها نیز شاهد کاهش ذخایر خر خود با نرخ بالایی بوده اند. پکن نسبت به ممنوعیت صادرات پوست خر توسط اتحادیه آفریقا به طرز غیرمعمولی ساکت بوده است. این در حالیست که پکن از اقدامات دیگر برای توقف جریان کالا به چین از جمله از محدودیتهایی که اخیرا توسط غرب بر صادرات تجهیزات تولید نیمه هادی به چین اعمال شده انتقاد کرده است.
برخی از کشورهای آفریقایی مانند اتیوپی، ساحل عاج و تانزانیا پیشتر ممنوعیت صادرات پوست خر را در سراسر بخشهای آن کشور اعمال کرده بودند. با این وجود، مرزهای متخلخل و اجرای سهل انگارانه جریمهها توقف تجارت خر را دشوار ساخته است. برای مثال، در غرب آفریقا خرها پیش از ذبح از کشورهای محصور در خشکی در شرایط اغلب وحشتناک در مناطق مرزی به کشورهایی که به دریا دسترسی دارند قاچاق میشوند. سپس پوست خرها از طریق بنادر صادر میشود. "وسالی کالو" رئیس خدمات دامپزشکی در کشور ساحلی ساحل عاج آفریقای غربی میگوید:"قاچاقچیان به دنبال راههای خروج هستند مانند بنادر که ما باید برای بسته نگه داشتن آنها مبارزه کنیم".
براساس بررسیهای صورت گرفته در برخی از کشورهایی که در آنها تجارت پوست خر قانونی است از آن برای قاچاق اقلام محافظت شده مانند عاج فیل، شاخ کرگدن یا فلسهای پانگولین که در پوست پیچیده شده اند نیز استفاده شده است.
دولتها هم چنین با اعمال فشار بر افرادی که خر پرورش میدهند و سود قابل توجهی از تجارت پوست آن کسب میکنند مواجه شده اند. بوتسوانا صادرات محصولات خر را در سال ۲۰۱۷ میلادی ممنوع اعلام کرد، اما یک سال پس از آن در نتیجه لابیهای شدید پرورش دهندگان خر عقب نشینی کرد و در عوض سهمیههای صادراتی را تعیین نمود. فشار برای محدود کردن تجارت پوست خر در نقاط دیگر جهان افزایش یافته است.
از ماه دسامبر آمازون دیگر گوشت خر و سایر مکملهای غذایی حاوی اجیائو را به مشتریان در کالیفرنیا نمیفروشد تا از قانون رفاه حیوانات آن ایالت پیروی کند. "دون بیر" نماینده دموکرات از ویرجینیا طرحی را ارائه کرده که تولید اجیائو را ممنوع کرده و خرید و فروش محصولات ساخته شده با آن ماده را ممنوع میکند. در آفریقا هنوز مشخص نیست که این ممنوعیت در سراسر قاره چگونه میتواند به نجات خرها کمک نماید. کشورهای آفریقایی اکنون باید این ممنوعیت را از طریق قوانین ملی اجرا کنند روندی که سالها به طول میانجامد. سازمانهای مجری قانون ممکن است منابع یا ارادهای برای مقابله با قاچاق غیرقانونی پوست خر نداشته باشند.
"موندا امباکا" کارشناس برجسته رفاه حیوانات از کنیا و یکی از اعضای سازمان اتحادیه آفریقا برای منابع حیوانی میگوید: "برخی از کشورهای آفریقایی مانند اریتره و آفریقای جنوبی مدتها تمایلی به پذیرش این ممنوعیت نداشتند و استدلال میکردند که آنها حق تصمیم گیری درباره نحوه استفاده از منابع طبیعی خود را دارند".
با این وجود، او میگوید که کاهش تعداد خرها به سطح بحرانی رسیده است. امباکا دهها دیپلمات آفریقایی را به مدت دو روز در کنیا نزد افراد مختلف برد تا آنان را در مورد بدرفتاری با حیوانات و خطراتی که کاهش جمعیت خرها برای خانوادههای روستایی خواهد داشت آگاه سازد. او تصاویری از خرهایی که به طور غیرقانونی ذبح شده بودند را به دیپلماتها نشان داد و تاکید کرد که بدون خرها مسئولیت انجام کارهای سنگینی که آن حیوانات انجام میدهند احتمالا بر دوش زنان یا کودکان خواهد افتاد. امباکا گفته بود که متقاعد ساختن مخاطبان اش مدت زمان زیادی به طول نیانجامید و وقتی شواهد را دیدند قانع شدند که باید اقداماتی انجام داد.