کشف یک تهدید بزرگ در آسمان سیبری

یافته‌های جدید حاکی از آن است که مقادیر زیادی ذرات هواپخش (ایروسل) در مناطق گسترده‌ای از غرب سیبری تولید شده و نشان می‌دهد افزایش دما می‌تواند به علت این پدیده تاثیر زیادی بر اقلیم (آب و هوا) داشته باشد.

به گزارش ایرنا، ذرات ایروسل (Aerosol) نقش مهم و بزرگی در فرایند سرمایشی زمین دارند. این ذرات می‌توانند از طریق کمک به شکل گیری ابرها، بر مقدار نور خورشید رسیده به زمین تاثیر بگذارند. منشاء این ذرات از مولکول‌های گازی مختلف است و در سرتاسر سیاره زمین یافت می‌شوند.

محققان به منظور شناخت شرایط شکل‌گیری این ذرات، اقدام به سنجش و اندازه‌گیری در محیط‌های مختلف در همه نقاط جهان می‌کنند. به عنوان مثال، ایستگاه پرچمدار SMEAR II فنلاند از مدت ۲۵ سال پیش تا کنون سنجش‌هایی در جنگل شمالی (boreal) انجام داده است.

با این حال جنگل شمال منطقه بسیار بزرگی است و بخش زیادی از نقش آن در شکل گیری ایروسل‌ها بخصوص در بخش‌های کانادا و سیبری هنوز بررسی نشده است.

مطالعات قبلی حاکی از این بوده است که شکل گیری این ذرات در سیبری نادر است، اما یک مطالعه اخیر توسط دانشگاه «هلسینکی» (فنلاند) نشان داده است که شکل گیری ذرات در سیبری امر متداولی است و با شرایط دما و گرما مرتبط است. نتایج این تحقیق در نشریه «نامه‌های تحقیقات محیط زیست» منتشر شده است.

«اولگا گارماش» از موسسه تحقیقات اتمسفری در دانشگاه هلسینکی گفت: نتایج ما حاکی است که مقادیر زیادی از ایروسل‌ها بر فراز مناطق گسترده‌ای از جنگل‌های تایگای غرب سیبری در بهار تشکیل می‌شود و این بر خلاف آن چیزی است که قبلا تصور می‌شد.

این محققان همچنین دریافتند تحت شرایط موج گرما یا در آب و هوای در حال گرم شدن، ایروسل‌های بیشتری شکل می‌گیرند که این مساله به نوبه خود می‌تواند تاثیر آب و هوایی کاهنده و سرد کننده داشته باشد.

در سال ۲۰۲۰ سیبری تحت یک موج گرمای نیم ساله بود و این محققان با استفاده از تحلیل چندوجهی اتمسفری، شیمی، فیزیک و هواشناسی دریافتند که انتشارات جنگلی، آلودگی و موج گرما شرایط مناسبی برای شکل گیری ایروسل‌ها ایجاد کرده است. در این حال به گفته محققان با گرم شدن هوا در غرب سیبری، این شکل‌گیری ذرات ممکن است به یک روال عادی تبدیل شود و اینکه این مساله چه پیامدی برای آب و هوا خواهد داشت همچنان یک سوال باز است.

این اولین بار است که چنین سنجش‌های جامعی با تمرکز بر ایروسل‌های اتمسفری در سیبری انجام شده است.