بزرگترین تولیدکنندگان پسته در جهان در ۴۰ سال اخیر؛ جایگاه ایران کجاست؟

پسته یکی از پرطرفدارترین و مغذی‌ترین آجیل‌ها در جهان است که طعم و رنگ منحصربه‌فردی دارد و در بسیاری از غذا‌ها و دسر‌ها استفاده می‌شود. منشاء پسته آسیای مرکزی است و تا سال ها، ایران بزرگترین صادر کننده پسته جهان بود.

به گزارش روزیاتو، اما اکنون، پسته در بسیاری از کشور‌های جهان کشت می‌شود و در حال حاضر آمریکا، رتبه اول تولید پسته جهان را به خود اختصاص داده است.

آمریکا، ایران و ترکیه بزرگترین کشور‌های تولید کننده پسته هستند که ۹۷ درصد پسته را در جهان تولید می‌کنند. ایالات متحده با اختلاف بزرگترین کشور تولید کننده و صادر کننده است و پس از آن ایران و ترکیه قرار دارند. ایالات متحده آمریکا با تولید تخمینی ۵۲۳،۹۰۰ تن در سال، بزرگترین تولید کننده پسته در جهان است. ایالات متحده در اواخر قرن ۱۹ شروع به کشت پسته کرد، اما در دهه ۱۹۷۰ این صنعت به لطف انواع سیستم‌های آبیاری جدید در این کشور توسعه یافت. مناطق اصلی کاشت و تولید پسته در ایالات متحده کالیفرنیا، آریزونا و نیومکزیکو هستند.

اخیرا با توجه به افزایش نرخ مصرف پسته، صنعت پسته رقابتی شده است. در نتیجه کشور‌هایی که شرایط مناسبی برای کشت پسته دارند در حال ایجاد باغات پسته جدید هستند. علاوه بر این سه کشور برتر تولیدکننده، سوریه، یونان و برخی کشور‌های اروپایی مانند ایتالیا و اسپانیا نیز به کشت درخت پسته مشغول هستند. اما میزان تولید این کشور‌ها حتی برای تامین نیاز داخلی آن‌ها هم کافی نیست، بنابراین مجبورند پسته را بیشتر از آمریکا و ایران وارد کنند.

جلیل کاربخش راوری، نایب رئیس هیات امنای انجمن ملی پسته ایران در آبان ماه امسال علت پایین بودن بازدهی و بهره‌وری باغات پسته ایران نسبت به تولید پسته امریکا را عملکرد در هکتار دانست و اظهار داشت: «در امریکا عملکرد در هر هکتار ۳ تن است، اما در ایران عملکرد در هکتار ۵۰۰ تن است که تفاوت زیادی را نشان می‌دهد».

کاربخش، کاهش بارندگی، استمرار خشکسالی، کمبود منابع آبی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، کاهش کیفیت آب‌های زیرزمینی و عدم استفاده از تکنولوژی روز دنیا در این صنعت، مشکلات در تغذیه گیاهی، افت به‌کارگیری از نهاده‌های کیفی همچون سم و کود و ریزمغذی‌ها، نظام خرده مالکی (مبتنی بر قانون ارث) دانست و گفت: «در امریکا باغات دارای تجمیع مدیریت واحد است به طوری که ۳ یا ۴ شخصیت حقوقی کل باغات را مدیریت می‌کنند، اما حداقل در استان کرمان ۲۰۰ هزار تولیدکننده خرد داریم که تولیدات‌شان بین ۱۰۰ کیلوگرم تا ۲۰۰ تن است».