مقامهای چین از همتایان ایرانی خود خواستهاند تا به مهار حوثیهای یمن که به کشتیهای تجاری در دریای سرخ حمله میکنند کمک کنند یا صدمه به روابط تجاری تهران با پکن را به جان بخرند.
خبرگزاری رویترز به نقل از چهار منبع و یک دیپلمات آگاه در ایران نوشت که چنین درخواست از سوی مقامات چینی در طول چندین نشست با مقامات جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است.
این منابع، اما جزییات بیشتری از گفتگوها و این که چنین بحثهایی چه وقت صورت گرفته است، در اختیار رویترز قرار ندادهاند.
یک مقام ایرانی که در جریان این دیدارها و گفتگوها بوده است بدون این که بخواهد نامش فاش شود به رویترز گفته است: «اصل حرف چین این است: اگر منابع ما به هر شکلی آسیب ببیند، بر روابط تجاری ما با تهران اثر خواهد گذاشت. پس به حوثیها بگویید از خود خویشتنداری نشان دهند.»
خطوط کشتیرانی تجاری در دریای سرخ و خلیج عدن در ماههای اخیر بدنبال جنگ اسرائیل و حماس در معرض حملات موشکی و پهپادی حوثیهای یمن بوده است که از حمایت ایران برخوردارند.
حوثیهای یمن که تنگه استراتژیک بابالمندب را در تیررس خود دارند میگویند که در حمایت از حماس و فلسطینیهای غزه به کشتیها حمله میکنند و میخواهند تا اسرائیل حملات خود به باریکه غزه را متوقف کند.
این تهدید در حالی از سوی پکن مطرح شده است که چین بزرگترین شریک تجاری ایران در دهه اخیر به شمار میرود، اما در عین حال روابط تجاری میان دو کشور طی این مدت نامتوازن بوده است.
برای مثال، طبق دادههای ردیابی نفتکشها، بیش از ۹۰ درصد از صادرات نفت خام ایران سال گذشته راهی پالایشگاههای نفت چین شده است، زیرا تحریمهای ایالات متحده بسیاری از مشتریان دیگر نفت ایران را از این کشور دور کرده و شرکتهای چینی با بهره بردن از تخفیفهای سنگین به خریدار عمده نفت ایران تبدیل شده است.
با این حال، نفت ایران تنها ۱۰ درصد از واردات نفت خام چین را به خود اختصاص میدهد و پکن مجموعهای از تامین کنندگان دیگر را برای تامین و جبران کمبودهای نفت خود در دسترس دارد.
منابع ایرانی به رویترز گفتند که پکن به صراحت اعلام کرده است اگر کشتیهای مرتبط با چین متحمل حملاتی (از سوی حوثیها بشوند) یا منافع این کشور به هر نحوی آسیب ببیند، از (همکاری با) تهران بسیار ناامید خواهد شد.
وزارت امور خارجه چین در پاسخ به سوالی درباره برگزاری نشستهایی با ایران برای گفتگو درباره حملات جاری در دریای سرخ اعلام کرد: چین روابط نزدیک و دوستی صمیمانهای با کشورهای خاورمیانه دارد و متعهد به تقویت امنیت و ثبات در این منطقه و نیز به دنبال توسعه و شکوفایی روابط و منابع مشترک است.»
در بیانیه وزارت خارجه چین همچنین آمده است: «ما قویاً از کشورهای خاورمیانه در تقویت استقلال استراتژیک خود و اتحاد و همکاری برای حل مسائل امنیتی منطقه حمایت میکنیم.»
از سوی دیگر، به گفته یک مقام ارشد آمریکایی، واشنگتن از چین خواسته است تا از اهرم فشار خود بر ایران برای متقاعد کردن این کشور به مهار حملات حوثیها استفاده کند.