گودزیلا، میازاکی، شوهی و زلدا: سال بزرگ قدرت نرم ژاپنی

فرارو- آن کشور به تدریج در عرضه کالا‌های فراوان در خارج بهتر می‌شود و در سال ۲۰۲۳ میلادی این را اثبات کرد. سخن از ژاپن است. از تسلط سوپر ماریو در عرصه نمایش گرفته تا نمایش سریال "وان پیس" از نتفلیکس سال ۲۰۲۳ میلادی سالی بود که تماشاگران علاقه روافزون خود را به ابرقدرت قدرت نرم نشان دادند.

به گزارش فرارو به نقل از بومبرگ، "برادران سوپر ماریو" که از طریق همکاری شرکت نینتندو با سازنده بازی‌های ویدئویی Minions در کیوتو ساخته شد در جایگاه دومین فیلم پرفروش سال در سراسر جهان قرار گرفت و در زمینه جذب مخاطب تنها از "باربی" ساخت برادران وارنر متحمل شکست شد.

نینتندو نمونه بارز یک شرکت ژاپنی با مجموعه‌ای در سطح جهانی متشکل از دارایی‌های معنوی است که تاکنون به عدم بهره برداری از آن راضی بوده است. با این وجود، این روند در حال تغییر است.

فیلم ماریو به "دانکی کونگ" پیوند می‌خورد میمونی که اوایل سال آینده در مرکز منطقه گسترده‌ای قرار می‌گیرد که در پارک موضوعی یونیورسال استودیوز در اوزاکا در ژاپن در اوایل سال آینده افتتاح می‌شود. موفقیت دانکی کونگ در سال ۱۹۸۱ باعث شد نینتندو به سطح جهانی ارتقا پیدا کند. مهم‌تر از خود بازی شخصیت جامپ من (ماریو) بود که نینتندو را محبوب کرد. به دنبال موفقیت دانکی کونگ و ماریو نینتندو کنسول سیستم سرگرمی نینتندو یا فامیلی کامپیوتر (فمیکام) را عرضه کرد.

نینتندو هم چینن با بازی ویدئویی "افسانه زلدا: اشک‌های پادشاهی" که در ۲۰ میلیون نسخه فروخته شد نیز موفقیت چشمگیری را کسب کرد. با این وجود، نینیتندو تنها شرکت ژاپنی‌ای نیست که در خارج از کشور پول بیش تری به دست آورده است.

شرکت "توهو" با فیلم "گودزیلا منهای یک" نه تنها با یکی از فیلم‌های گودزیلایی در خارج از ژاپن بیش‌ترین موفقیت را کسب کرده بلکه پرفروش‌ترین فیلم لایو اکشن ژاپنی در باکس آفیس ایالات متحده و هم چنین یکی از تحسین شده‌ترین فیلم‌های بلاک باستر* در سال را تولید کرده است.

در فیلم گودزیلا منهای یک کشور ژاپن پس از جنگ ویران شده و در ضعیف‌ترین وضعیت خود قرار دارد که یک بحران جدید در قالب یک هیولای غول پیکر و ترسناک پدیدار می‌شود.

کویچی شیکیشیما مردی جوان که در تلاش است زندگی خود را پس از جنگ بازسازی کند. کویچی در ابتدا به گودزیلا به عنوان یک تهدید خارجی نگاه می‌کند، اما به تدریج متوجه می‌شود که گودزیلا نمادی از خشونت و ویرانی جنگ است. این فیلم به کارگردانی و نویسندگی "تاکاشی یامازاکی" و با تکیه بر جلوه‌های بصری تولید شده است.

در سوی دیگر، انیمه تازه ساخت "هایائو میازاکی" کارگردان افسانه‌ای انیمه با نام بین المللی "پسر و حواصیل" یا پسر و ماهیخوار" و با نام ژاپنی "چطور زندگی می‌کنی"؟ اولین فیلم میازاکی بود که در صدر باکس آفیس ایالات متحده قرار گرفت. "توشیو سوزوکی" بنیانگذار استودیو جیبوری به عنوان تهیه کننده در تیم تولید این اثر حضور داشته است.

استودیو جیبوری در قبال اکران در ژاپن تصمیم گرفت که اطلاعات مربوط به داستان و صدا‌پیشگان را اعلام نکرده و هیچ تصویر و تریلری از انیمه پسر و حواصیل منتشر نشود. سازندگان تصمیم داشتند تا با این رویکرد زمینه‌ای را فراهم کنند که بینندگان بدون پیش داوری از تماشای اثر لذت ببرند.

داستان فیلم که توسط میازاکی از رمان یوشینو گانزابورو به همین نام اقتباس شده حول محور نوجوانی به نام کوپرو و ​​دفترچه یادداشت اش می‌باشد که عمویش به او داده است. این دفترچه به کوپرو اجازه می‌دهد تا اتفاقات جالبی را که در اطراف خود رخ می‌دهد ثبت کند و با سایر اعضای خانواده تعاملات جالب و موثری داشته باشد.

فیلم با نمایی امپرسیونیستی از بمباران توکیو در جنگ جهانی دوم آغاز می‌شود و شخصیت اصلی پسری به نام ناتو از خانه اش فرار می‌کند. مادرش در آتش سوزی گم می‌شود و پدرش که در کارخانه جت‌های جنگی کار می‌کند خیلی زود با خواهر کوچک‌تر همسر فوت کرده اش ازدواج می‌کند و خانواده را به خانه‌ای سنتی در روستا انتقال می‌دهد. او که از غم و اندوه گیج شده و از وضعیت جدید خود آشفته شده است با اکراه شروع به کشف زیستگاه جدید خود می‌کند. او با یک شاه ماهی عبوس و سخنگو آشنا می‌شود که او را لمس می‌کند و به طور تصادفی با یک برج متروکه مرموز در جنگل مجاور برخورد می‌کند. وقتی مادر جدیدش در جستجوی او ناپدید می‌شود ناتو دنبال مرغ ماهی خوار به داخل برج می‌رود و وارد دنیایی موازی از خیال پردازی‌های سرگیجه آور و پیام‌های فلسفی می‌شود.

این انیمه همراه با انیمه "سوزومه" ساخته "ماکوتو شینکای" فیسلمساز ژاپنی نامزد بهترین انیمیشن در گلدن گلوب شده است این بدان معناست که آثار هنری ژاپنی نیمی از نامزد‌ها را تشکیل می‌دهند.

سوزومه دختر نوجوانی است که همراه خاله اش در یک شهر آرام در منطقه کیوشو در جنوب غربی ژاپن زندگی می‌کند. یک روز سوزومه مرد جوانی به اسم سوتا را در مسیر مدرسه می‌بیند که به دنبال مکانی متروک و یک دَر می‌گردد. سوزومه که جذب این مرد مرموز شده تصمیم می‌گیرد به دنبال او برود. اما ارتباطی ماورایی اطراف این در‌ها و فاجعه‌هایی که ممکن است رخ بدهد وجود دارد.

سوزومه که ناخواسته باعث ایجاد تغییری بزرگ در ماموریت سوتا و بروز یک موقعیت جادویی دشوار می‌شود تصمیم می‌گیرد در این مسیر طولانی به او کمک کند. این دو با یکدیگر سفر کرده و دری قدیمی را در مکانی متروک در کوه پیدا می‌کنند. سوزومه که گویی توسط چیزی کشیده شده باشد دست اش را به سمت در دراز می‌کند و به داخل کشیده می‌شود. سپس در‌های فاجعه در سراسر ژاپن ظاهر می‌شوند که باعث بروز مجموعه‌ای از بلایای ناگوار می‌شود.

به نظر می‌رسد هالیوود به نوعی عاشق محصولات ژاپنی شده و این روند در سال ۲۰۲۳ میلادی شتاب گرفت. به نظر می‌رسد که بسیاری از کشور‌های دیگر جهان اغلب از این روند پیروی می‌کنند. سوزومه در کره جنوبی به پرفروش‌ترین فیلم خارجی سال تبدیل شد. موفقیت آن فیلم شاید گویاترین نمونه‌ای باشد که نشان می‌دهد ژاپن چگونه در بهره برداری از منبع عظیم مالکیت معنوی خود و درآمدزایی از آن در خارج از کشور عملکرد بهتری را از خود نشان داده است.

فارغ از پرده نقره‌ای سینما در صفحه نمایش کوچک نیز محصولات ژاپنی موفقیت کسب کرده اند. نتفلیکس مجموعه‌ای از انیمیشن‌های لایو اکشن خود را با عنوان "وان پیس" (One Piece) عرضه کرد که به پربیننده‌ترین نمایش در سراسر جهان تبدیل شده است. آن سریال به قدری موفق بود که نتفلیکس در حال تمدید آن برای فصل دوم است. مجموعه وان پیس داستان یک گروه دزد دریایی به فرماندهی مانکی دی لوفی را دنبال می‌کند که به دنبال بزرگ‌ترین گنج دنیا می‌گردند که وان پیس نام دارد تا لوفی به پادشاه دزدان دریایی تبدیل شود.

اقتباس از کتاب‌های کمیک ژاپنی بخش اصلی استراتژی نتفلیکس به عنوان غول پلتفرم‌های استریم است. به علاوه، "یویوهاکوشو" که به تازگی منتشر شده نیز به وان پیس پیوست. در یویوهاکوشو یوسوکه اورامشی که هنگام نجات یک پسربچه جان خود را از دست داده به زمین بر می‌گردد و کارآگاه جهان ارواح می‌شود تا با تمام شیاطین روی زمین مبارزه کند.

در مرحله بعد آن پلتفرم استریم در حال برنامه ریزی اقتباسی از مانگای ابرقهرمانی "آکادمی قهرمان من" (My Hero Acedemia) است. این مجموعه مانگای ژاپنی ابرقهرمانی به نویسندگی و تصویرگری "کوهی هوریکوشی" است. داستان آن در دنیایی اتفاق می‌افتد که ابرقدرت‌ها (که "کوییرک" نام دارند) به یک داستان عادی تبدیل شده اند.

کتاب داستان "ایزوکو میدوریا" را روایت می‌کند پسری که بدون کوییرک به دنیا آمده، اما هنوز هم رویای ابرقهرمانی در سر می‌پروراند. "آل مایت" بزرگترین قهرمان ژاپن کوییرک خود را پس از درک پتانسیل درونی ایزوکو به او اهدا می‌کند و به او کمک می‌کند تا در دبیرستانی معتبر برای تعلیم ابرقهرمانان ثبت نام کند.

این سریال توسط "شینسوکه ساتو" کارگردان سریال الیس در سرزمین مرزی (Alice in Borderland) ساخته می‌شود که خود یک موفقیت غیرعادی لایو اکشن ژاپنی زبان منحصر به فرد برای نتفلیکس محسوب می‌شود.

حجم بازار انیمه در ۱۰ سال منتهی به ۲۰۲۱ میلادی بیش از دو برابر افزایش یافته به ۲.۷۴ تریلیون ین (۲۰ میلیارد دلار) رسیده که با افزایشی چهار برابری در خارج از ژاپن همراه بوده است. در دنیایی که تشنه سوژه‌های تازه است ژاپن در این زمینه محتوای قالب توجهی برای عرضه در اختیار دارد. از موفقیت کرانچی رول یک شرکت انتشار، توزیع، تولید و صدور لایسنس آمریکایی که بر پخش انیمه، مانگا و درام ژاپنی تمرکز دارد و بعدا توسط شرکت سونی خریداری شد تا تماشای مجموعه جوجوتسو کایسن همگی تاثیر انیمیشن ژاپنی بر نسل Z را نشان می‌دهند. درک چرایی این موضوع طبیعی است: مخاطبان طی سالیان گذشته خسته شده و به دنبال سوژه‌های تازه هستند.

برای صنعت موسیقی ژاپن که دهه‌ها برای فروش محصولات خود در خارج از کشور تلاش می‌کرد و مدت‌ها از کی پاپ کره جنوبی عقب مانده بود سال ۲۰۲۳ سال پیچیده تری بود. در یک نقطه روشن "یواسوبی" به اولین خواننده ژاپنی تبدیل شد که رتبه برتر استقبال از موسیقی اش را در امریکا کسب کرد. با این وجود، وجهه صنعت موسیقی ژاپن پس از فاش شدن سوء استفاده‌های جنسی صورت گرفته از سوی "جانی کیتاگاوا" به دنبال تحقیقات انجام شده توسط شبکه خبری بی بی سی آسیب دید. تحقیقات بی بی سی نشان داد که کیتاگاوا تهیه کننده موسیقی برای حدود ۶۰ سال از زمان تاسیس شرکت جانی و همکاران به پسران جوان تجاوز کرده بود. این موضوع جنجال زیادی در صنعت سرگرمی ژاپن ایجاد کرد.

در نهایت، یکی دیگر از موفقیت‌های قابل توجه قدرت نرم برای ژاپن در سال جاری در دنیای ورزش به ویژه بیسبال بود: آن کشور آمریکا را در مسابقات جهانی بیسبال کلاسیک شکست داد.

هم چنین، "شوهی اوهتانی" ستاره ژاپنی بیسبال آمریکا در سن ۲۹ سالگی تیم لس آنجلس را ترک کرد چرا که با لس آنجلس داجرز قراردادی به مبلغ ۷۰۰ میلیون دلار امضا کرد قراردادی که او را به پردرآمدترین ورزشکار جهان تبدیل کرد و از افرادی، چون لیونل مسی و کریستیانو رونالدو پیشی گرفت. میلیون‌ها نفر چنین تلاش‌هایی را در ژاپن تماشا خواهند کرد. به طور مشابه، اینترنت، گوشی‌های تلفن همراه هوشمند و ابزار‌های ترجمه هم چنان انواع محتوایی را که حتی یک دهه پیش باورنکردنی به نظر می‌رسیدند قابل دسترس‌تر می‌سازند. ذائقه مخاطبان در حال تغییر است و سال ۲۰۲۳ میلادی نشان داد که آن‌ها بیش‌تر به سوی محتوای شرقی تمایل پیدا کرده اند.

* هر فیلم یا محصول هنری که محبوبیت و فروش بسیار بالایی به دست آورد