غذا خوردن و پرخوری کردن اعتیادآور است و به گفته متخصصان از این نظر حتی با مواد مخدر رقابت میکند! علتش هم این است که در نتیجه پرخوری ترشح هورمون دوپامین در بدن افزایش پیدا میکند.
به گزارش همشهری آنلاین، هر شب به فریزر منزل شبیخون میزنید و دخل بستنیها را میآورید؟ یک ساعت بعد از خوردن ناهار باز هم گرسنه هستید و باید دوباره سری به بوفه دانشگاه یا محل کار بزنید؟ تا وقتی دخلِ چیپس یا میوههای خشک یا شکلاتهای روز میز را نیاورید، اعصابتان آرام نمیشود و نمیتوانید تمرکز کنید؟ همیشه ته جیبتان یک تکه شکلات نیمخورده پیدا میشود؟ خب، پس لابد میدانید که تلاش برای مبارزه با این پرخوری که انگار ریشهاش هم گرسنگی نیست، چقدر سخت است. شاید با خودتان فکر کنید که اراده ندارید یا در برابر غذا ضعیف هستید، اما محققان تا این حد شما را مقصر نمیدانند، بلکه گناه را گردن یکسری فعلوانفعالات مغزی میاندازند که خودش را به شکل میل شدید و سیریناپذیر به خوردن نشان میدهد. در ادامه میتوانید چهار دلیل مهمی را بخوانید که اجازه نمیدهد جلوی ذرهخواریهایتان را بگیرید.
آیا میدانید که مغز در شرایط استرسزا باعث میشود مدام هوس خوراکیهای خاصی را بکنید؟ این خوراکیها به اصطلاح تبدیل به خوراکیهای آرامشبخش شما میشوند که تا وقتی دستتان به آنها نرسد، مغزتان نمیگذارد که آرام بگیرید. (احتمالاً الان دارید سرتان را به نشانه تأیید تکان میدهید و به صدها باری فکر میکنید که قبل از جلسههای کاری یا بعد از دعوا با همسر، سروقت شکلات و شیرینیهای توی منزل رفتید و کلک همهشان را کندید!)
البته همه ماجرا به همینجا ختم نمیشود، چون محققان دانشگاه فلوریدا میگویند چربیهای ذخیرهشده در ران و شکم، پیغامهای خاصی را به مغز مخابره میکند که اجازه نمیدهد پاسخ استرس مهار شود. نتیجهاش این است که شما هرگز احساس سیری نمیکنید و بهاصطلاح همیشه چشمتان دنبال غذا میدود.
میخواهید بدانید که چطور میشود این چرخه را شکست؟ یکی از روشهایش کاهش دریافت کافئین در رژیم غذایی روزانه است؛ یعنی نوشیدن مقدار کمتر چای، قهوه، نوشابه، نسکافه و خوردن کمتر شکلات و...، چون کافئین پاسخ استرس را تشدید میکند؛ بنابراین به جای این انتخاب غلط، برای آرامش بیشتر سراغ چایهای گیاهی بروید. علاوه بر این سوزاندن چربیهای اضافه شکم و ران در باشگاه هم روش دیگری است که جلوی این گرسنگیهای مزاحم را میگیرد.
بگذارید از همین اول تکلیف خودمان را با هم روشن کنیم؛ غذا خوردن و پرخوری کردن اعتیادآور است و به گفته متخصصان از این نظر حتی با مواد مخدر رقابت میکند! علتش هم این است که در نتیجه پرخوری ترشح هورمون دوپامین در بدن افزایش پیدا میکند. نقش هورمون دوپامین (dupamin) هم این است که حال شما را خوب کند! وقتی این هورمون مرکز پاداش مغز را فعال میکند، از آن به بعد شما دائماً دنبال چیزی میگردید که همین اثر را روی شما داشته باشد، پس دوباره و دوباره پرخوری میکنید تا جایی که این کار برای شما تبدیل به عادت میشود. خوردن بیشازحد سوسیس، شکلات، چیزکیک یا کیک پنیر، کالباس و... میل به خوردن را در شما تقویت میکند و هر بار که سراغ این غذاها میروید، بیشتر میخورید. درواقع اثر این خوراکیها درست مثل اثری است که مواد مخدر روی معتادها دارد، طوری که شما را عادت میدهد تا هر بار برای لذت و آرامش بیشتر دوز مصرفتان را بالا ببرید! جالب است بدانید که این فرضیه را روی موشها آزمایش کردند و دیدند که این موجودات چنان به خوراکیهایی مثل شیرینی و شکلات عادت میکنند که برای ترک این عادت باید به آنها شوک الکتریکی وارد کرد.
برای اینکه مغزتان را دور بزنید تا این عادت از سرتان بیفتد باید سه چیز را در رژیم غذایی روزانهتان کاهش دهید؛ ۱. نمک ۲. شکر و ۳. چربی.
تابهحال به این نکته فکر کردید که چرا بعضی از آدمها از خوردن یک کاسه سالاد پر از سبزیجات تازه و رنگارنگ حسابی ذوقزده میشوند و برای بعضیها سالاد خوردن کابوس است و در عوض همین که چشمشان به یک ظرف سیبزمینی سرخکرده یا غذای چربوچیلی میافتد، حالشان خوب میشود؟ تحقیقات نشان میدهد که کمبود نوعی هورمون مغزی را باید در این زمینه مقصر دانست.
پژوهشگران آمریکایی با بررسیهایی که بهتازگی انجام دادهاند، اعلام کردهاند که کمبود نوعی هورمون به نام «گلوکاگن» (glucagon) منجر به پرخوری شده و اتفاقاً تمایل افراد به خوردن چربی را هم بالا میبرد.
چه عاملی میتواند ترشح این هورمون را در بدن تنظیم کرده و احساس سیری را در شما تقویت کنند؟ شاید خیلی عجیب به نظر برسد، اما جواب این سؤال، خواب کافی است. در شرایطی که شما ۷-۸ ساعت خواب شبانه مناسب داشته باشید، سطح هورمون در بدن شما تنظیم شده و کمتر گرسنه میشوید.
اغلب اوقات پرخوری کردن تنها یک عکسالعمل برای رسیدن به آرامش و ارضای یکسری نیازهای روانی است نه پاسخ به گرسنگی واقعی. در واقع شما با رئیستان حرفتان شده، عاشق شدهاید، حجم کارتان زیاد است و دچار استرس هستید و... اما به جای پیدا کردن راهحلی برای فرونشاندن این هیجانات و احساسات، با یخچال و آشپزخانه وارد رابطه عمیق عاطفی میشوید! یکی از مهمترین احساساتی که شما را به این تله میاندازد و بهخصوص دامنگیر خانمها میشود، احساس افسردگی است.