نوروبیولوژی گیاهی یک رشته در حال رشد و بررسی کننده راههای درک گیاهان از محیط و تغییر مورفولوژی و فیزیولوژی خود است.
به گزارش فارس، گیاهان مانند انسان نمیخوابند، اما مانند انسان ها، شبها فعالیت کمتری دارند. آنها دارای ریتمهای شبانه روزی خود هستند. ساعتهای داخلی گیاهان که از نشانههای محیطی و شیمیایی برای تشخیص شب از روز استفاده میکنند و مانند برخی از حیوانات، میتوانند با خورشید بیدار شوند.
گیاهانی که از خواب بیدار میشوند، حتی از فضا نیز با استفاده از رادیومتر حرارتی فضایی متعلق به ناسا در ایستگاه فضایی بین المللی دیده شده اند. این رادیومتر میتواند سلامت پوشش گیاهی روی زمین را با اندازهگیری دمای آن و پیگیری فرآیندهایی مانند تبخیر و تعرق که در آن گیاهان به طور مؤثری آب اضافی را برای خنک شدن پس میدهند، بررسی کند.
دانشمندان در ایستگاه فضایی بینالمللی دریافتند گیاهانی که به لبه آب نزدیکتر هستند، نشانههایی از فعالیت را زودتر از گیاهان دورتر نشان میدهند. حرکت گیاهان عجیب به نظر میرسد، اما بسیار رایجتر از آن چیزی است که اکثر مردم تصور میکنند، با اینحال این حرکت آنقدر کند است که تماشای خسته کنندهای را به همراه دارد.
۳ تصویر از گیاهان که نشان میدهد چگونه فعالیت آنها در ساعات مختلف صبح متفاوت است، سه رنگ نشان دهنده زمانهای مختلف ثبت شده توسط رادیومتر حرارتی فضایی هستند، سایههای تیرهتر نشان دهنده فعالیت بیشتر گیاه است.
بنابراین، اگر گیاهان میتوانند بیدار شوند، آیا میتوانیم آنها را بخوابانیم؟ این چیزی است که استفانو مانکوزو، گیاه شناس، در آزمایشگاه بین المللی نوروبیولوژی گیاهی به دنبال آن بوده است.
مانکوزو به گاردین گفت: «حرف زدن درباره هوشیاری فوقالعاده گیاهان دشوار است، اولاً به این دلیل که ما واقعاً نمیدانیم هوشیاری چیست، حتی در مورد انسان. اما رویکردی برای صحبت در مورد آن به عنوان یک ویژگی بیولوژیکی واقعی وجود دارد: هوشیاری چیزی است که همه ما داریم، مگر زمانی که خیلی عمیق میخوابیم یا زمانی که تحت بیهوشی هستیم.»
وی افزود: «رویکرد من برای مطالعه هوشیاری در گیاهان مشابه بود. من با بررسی اینکه آیا آنها به داروهای بیهوشی حساس هستند یا نه شروع کردم و متوجه شدم که میتوانید همه گیاهان را با استفاده از همان بی حس کنندههایی که در انسان عمل میکنند بی حس کنید. این فوق العاده جذاب است. ما فکر میکردیم که آگاهی چیزی مرتبط با مغز است، اما من فکر میکنم که هوشیاری و هوش هر دو تجسم بیشتری دارند و به کل بدن مربوط میشوند.»
تیم مانکوزو در مورد خواباندن گیاهان، معتقد است که آنها ممکن است تا پایان سال ۲۰۲۳ به این هدف دست یابند.
تحقیقات پیش از این نیز نشان داد که گیاهان هنگام تشنگی یا استرس، صداهایی را در هوا تولید میکنند. محققان بررسی کرده بودند که آیا گیاهان میتوانند صداها را بشنوند یا خیر و دریافتند که گل مغربی هنگامی که در معرض صدای زنبور در حال پرواز قرار میگیرند، شهد شیرینتری آزاد میکنند؛ بنابراین آیا صداهای گیاهی یکی از ویژگیهای مهم اکوسیستمها هستند که بر رفتار گیاهان و حیوانات به طور یکسان تأثیر میگذارند؟ به گفته گراهام پایک، زیست شناس دانشگاه مک کواری استرالیا، شواهد این امر هنوز روشن نیست. او شک دارد که حیوانات به نالههای گیاهان تحت استرس گوش میدهند. او میگوید که بعید است این حیوانات واقعاً قادر به شنیدن صدا در چنین فاصلههایی باشند و این صداها خیلی ضعیف هستند.