بازدیدکنندگان جدیدترین نمایشگاه موزۀ پرادو در اسپانیا، اگر از چیزی خبر نداشتند ممکن بود فکر کنند حتما اشتباهی رخ داده است. در این نمایشگاه اکثر نقاشیها به صورت پشت و رو به دیوار آویزان شدهاند؛ آنچه که بازدیدکننگان میبینند پشت تابلوهاست؛ چند تکه چوب و یک پارچه!
به گزارش فرادید، اما اشتباهی رخ نداده بلکه این دقیقا همان چیزی است که مدیر موزه، میگل آنخل بلانکو، میخواهد بازدیدکنندگان ببینند. این نمایشگاه با عنوان «روی پشت»، طرف کمتر دیده شدۀ آثار هنری مشهور را به نمایش میگذارد، و خود نقاشیها را در جستجوی تصویری بزرگتر پنهان میکند.
بلانکو میگوید این کار به بازدیدکنندگان موزه امکان دسترسی به امتیازی را میدهد که معمولاً فقط در اختیار متصدیان موزه، محققان و هنرمندان است. او به گاردین میگوید: «اکثر نقاشیها همیشه از دیوارهای موزههایی آویزان شدهاند که در آنها فرصتی برای افراد وجود ندارد که آنچه در پشت تصویر است را ببینند یا به نقاشیها نزدیک شوند».
طبق اعلام موزه، هدف از نمایشگاه «روی پشت» که تا مارس ۲۰۲۴ ادامه دارد، این است که بازدیدکنندگان به سمت «ارتباطی تازه و کاملتر با هنرمندان» هدایت شوند. این نمایشگاه دارای حدود ۱۰۰ اثر است که برخی از آنها به پشت آویزان شدهاند و برخی هر دو طرفشان دیده میشود. بعضی از آثار نیز که از روی اصلیشان آویزان شدهاند، در واقع تصویر پشت یک بوم بر روی آنها کشیده شده است.
برای مثال یکی از نقاشیهای به نمایش گذاشته شده در این نمایشگاه، اثری از ویک مونیز است که تصویری از پشت یکی از نقاشیهای مشهور دیهگو ولاسکوئز را کشیده است؛ یا اثری از رامبراند با عنوان «هنرمند در استودیو» که در آن یک تابلوی نقاشی از پشت به تصویر کشیده شده است.
یک بخش از این نمایشگاه نیز بر حاشیهنویسیها و کتیبههایی که هنرمندان بر پشت آثارشان نوشتهاند تمرکز دارد. بخشهای دیگر نیز آثاری را نشان میدهند که پشتهایشان ردپایی از فرآیند تولید اثر (مثل رد رنگ و قلم مو) یا حتی یک اثر کامل دیگر را نشان میدهد.
بلانکو به گاردین میگوید: «آثار هنری سه بعدی هستند. وقتی صرفاً روی تصویر تمرکز میکنیم (که بازتولید یک لحظۀ معین و منجمد شده در زمان است) اطلاعاتی به دست میآوریم، اما کلیت این اثر به عنوان یک شیء سه بعدی را از دست میدهیم. به نظر من وقتی یک اثر را به همراه پشت و قاب آن میبینید، مانند ایستادن در برابر یک اکتشاف باستانشناسی است که در آن هر «لایه» داستان خاص خود را دارد تا به ما بگوید».