عسل مانوکا، عسل بومی کشور نیوزلند است. این عسل توسط زنبور‌هایی تولید می‌شود که گل‌های لپتوسپرموم اسکوپاریوم (Leptospermum Scoparium) که به نام بوته مانوکا شناخته می‌شود را گرده افشانی می‌کنند.
به گزارش عصر ایران، خواص ضد باکتریایی عسل مانوکا چیزی است که آن را از عسل سنتی متمایز می‌کند. مانوکا حاوی متیل گلیوکسال (Methylglyoxal) به عنوان یک ماده فعال است که احتمالا مسئول این آثار ضد باکتریایی است. افزون بر این، عسل مانوکا دارای خواص ضد ویروسی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است.
از عسل مانوکا به طور سنتی برای بهبود زخم، تسکین گلو درد، جلوگیری از پوسیدگی دندان و بهبود مشکلات گوارشی استفاده می‌شده است.
در ادامه این مطلب هفت فایده سلامت عسل مانوکا که از پشتوانه علمی برخوردار هستند، ارائه شده است.
از زمان‌های باستان، عسل برای درمان زخم ها، سوختگی ها، جراحات و جوش‌ها استفاده می‌شده است.
عسل دارای خواص ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی است و به حفظ محیطی مرطوب و ایجاد مانع محافظ برای زخم کمک می‌کند. این شرایط از عفونت میکروبی زخم جلوگیری می‌کند.
مطالعات نشان داده اند که عسل مانوکا می‌تواند به روند بهبود زخم کمک کرده، بازسازی بافت را تقویت کرده، و حتی درد در افراد دچار سوختگی را کاهش دهد. افزون بر این، عسل مانوکا ممکن است به بهبود زخم‌های دیابتی کمک کند.
عسل مانوکا ممکن است به طور موثر عفونت‌های زخم ناشی از سویه‌های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک، مانند استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین را بهبود ببخشد.
مطالعات نشان داده اند که عسل مانوکا به باکتری‌های مضر دهان مرتبط با تشکیل پلاک، التهاب لثه و پوسیدگی دندان حمله می‌کند.
به طور خاص، مطالعه‌ای نشان داد که عسل مانوکا با فعالیت ضد باکتریایی بالایی که دارد در مهار رشد باکتری‌های مضر دهان مانند پورفیروموناس ژنژیوالیس (Porphyromonas Gingivalis) و اگریگیتی باکتر آکتینومایستم کومیتانس (Aggregatibacter actinomycetemcomitans) موثر است.
عسل مانوکا ممکن است سرفه‌های ناشی از عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی را تسکین دهد. این‌ها عفونت‌های شایعی هستند که توسط باکتری‌ها یا ویروس‌ها ایجاد می‌شوند. از آن جمله می‌توان به سرماخوردگی، برونشیت حاد، آنفلوآنزا، و سندرم‌های دیسترس تنفسی می‌شوند.
از علائم عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی می‌توان به سرفه، گلو درد، آبریزش بینی، و گرفتگی بینی اشاره کرد. از آنجایی که ویروس‌ها عامل بیشتر این عفونت‌ها هستند، آنتی بیوتیک‌ها به عنوان درمان بی اثر بوده و می‌توانند عوارض جانبی مضری نیز داشته باشند.
تعدادی از مطالعات نشان داده اند که عسل مانوکا ممکن است یک درمان بی خطر و موثر برای سرفه‌های ناشی از عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی باشد. مطالعات نشان می‌دهند که این عسل ممکن است برای تسکین علائم این عفونت ها، به ویژه تکرر و شدت سرفه، می‌تواند از دارو‌های معمول موثرتر باشد.
زخم‌های معده یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که انسان را درگیر می‌کند. این زخم‌ها روی پوشش داخلی معده ایجاد شده و موجب درد، حالت تهوع و نفخ می‌شوند.
هلیکوباکتری پیلوری (Helicobacter pylori) یک نوع رایج باکتری مسئول بیشتر زخم‌های معده است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که عسل مانوکا ممکن است به درمان زخم‌های معده ناشی از این باکتری کمک کند.
یک مطالعه با حضور ۲۹۴ نفر در بازه سنی ۱۸ تا ۶۹ سال این که فاکتور‌های غذایی بر وجود و انتشار هلیکوباکتر پیلوری تاثیر می‌گذارند یا خیر را بررسی کرد. مشخص شد خطر ابتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری در افرادی که بیش از پنج روز در هفته عسل مصرف می‌کردند، بسیار کمتر از آن‌هایی بود که به طور منظم عسل مصرف نمی‌کردند.
افزون بر این، افرادی که به طور منظم عسل مصرف می‌کردند، به میزان قابل توجهی کمتر به عفونت‌های مرتبط با سویه‌های خاص هلیکوباکتر پیلوری مبتلا می‌شدند که بروز بیماری‌هایی مانند زخم معده و سرطان معده را افزایش می‌دهد.
بیماری التهابی روده یک بیماری التهابی دستگاه گوارش است. این بیماری مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون می‌تواند به علائمی مانند اسهال، شکم درد، حالت تهوع، و استفراغ منجر شود.
مطالعات با حضور سوژه‌های حیوانی نشان داده اند که مصرف منظم عسل مانوکا ممکن است به کنترل سویه‌های کلوستریدئودیز دیفیسیل (Clostridioides Difficile)، نوعی باکتری که موجب اسهال شدید و التهاب روده می‌شود، کمک کند.
فیبروز کیستیک یک اختلال ارثی است که به ریه‌ها آسیب می‌رساند و همچنین می‌تواند دستگاه گوارش و اندام‌های دیگر را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری بر سلول‌های تولیدکننده مخاط تاثیر می‌گذارد و موجب غلظت و چسبندگی غیر طبیعی مخاط می‌شود. این مخاط غلیظ مسیر‌ها و مجاری هوایی را مسدود کرده و تنفس را دشوار می‌کند.
سودوموناس آئروژینوزا (Pseudomonas Aeruginosa) و بورخولدریا سپاسیا کمپلکس (Burkholderia Cepacia Complex) دو باکتری شایع هستند که می‌توانند موجب عفونت‌های جدی دستگاه تنفسی فوقانی، به ویژه در افراد آسیب پذیر شوند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که عسل مانوکا زمانی که با آنتی بیوتیک‌ها ترکیب شود، رشد این باکتری‌ها را مهار می‌کند.
پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که استفاده از عسل مانوکا ممکن است در درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی، به ویژه در بیماران مبتلا به فیبروز کیستیک مهم باشد.
عوامل بسیاری از جمله تغییرات هورمونی، رژیم غذایی نامناسب، استرس و باکتری‌ها موجب آکنه می‌شوند.
فعالیت ضد میکروبی عسل مانوکا زمانی که در ترکیب با محصولی با پی‌اچ پایین استفاده شود، اغلب به عنوان روشی برای مقابله با آکنه معرفی می‌شود.
پژوهش‌های بسیار محدودی در مورد توانایی عسل مانوکا در درمان آکنه انجام شده اند.
با این وجود، یک مطالعه آثار عسل کانوکا را بررسی کرد که دارای خواص ضد باکتریایی مشابه با عسل مانوکا است. مشخص شد که عسل کانوکا به اندازه صابون ضد باکتری در بهبود آکنه موثر بوده است.
پژوهش‌های بیشتری باید انجام شوند تا عسل مانوکا به عنوان یک درمان خانگی مفید برای آکنه معرفی شود.
آیا عسل مانوکا بی خطر است؟
برای بیشتر افراد، مصرف عسل مانوکا بی خطر است.
با این وجود، برخی افراد باید پیش از استفاده از این عسل با پزشک مشورت کنند، از جمله:
افراد مبتلا به دیابت: همه انواع عسل سرشار از قند هستند. از این رو، مصرف عسل مانوکا ممکن است بر سطح قند خون تاثیر بگذارد.
افراد مبتلا به حساسیت به عسل یا زنبورها: افرادی که به انواع دیگر عسل یا زنبورها حساسیت دارند، ممکن است پس از خوردن یا اعمال عسل مانوکا واکنش آلرژیک داشته باشند.
نوزادان: مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا دادن عسل به کودکان کمتر از ۱۲ ماه را به دلیل خطر بوتولیسم، نوعی بیماری ناشی از غذا، توصیه نمی‌کند.
