چگونه خطر سرطان سینه را در زنان کاهش دهیم؟

سرطان پستان شایعترین سرطان در زنان است و سالیانه در استان فارس ۱۳۶۰ مورد جدید بیماری شناسایی و ثبت می‌شود. با توجه به اهمیت آگاهی در خصوص این بیماری، از نهم مهر تا نهم آبان، در ایران پویش ملی پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان در حال برگزاری است.

به گزارش بهداشت نیوز، در برنامه‌های پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان باید دو اصل مهم را بدانیم: راه‌های پیشگیری از سرطان، علایم هشداردهنده سرطان.

ترکیبی از عوامل از جمله عوامل ژنتیکی، محیطی و شیوه زندگی برای ایجاد سرطان لازم است. بعضی از این عوامل می‌تواند اصلاح شود و بعضی دیگر خارج از اراده فرد و غیر قابل اصلاح است؛ بنابراین افراد می‌توانند قدم‌هایی را برای کاهش خطر بیماری بردارند. خوشبختانه بیشتر عوامل خطری که سبب سرطان پستان می‌شوند قابل اصلاح هستند.

عوامل خطر غیرقابل اصلاح

سن بالا: با افزایش سن، خطر ابتلا به سرطان پستان افزایش می‌یابد. بیشتر موارد سرطان پستان در سن بالای ۵۰ سالگی بروز می‌یابد.

سابقه خانوادگی و جهش‌های ژنی: سابقه خانوادگی مثبت، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد. در ۲۰ تا ۳۰ درصد مبتلایان به سرطان پستان سابقه خانوادگی وجود دارد.

مطالعات نشان می‌دهد که شاید تنها حدود ۱۰درصد موارد سرطان پستان با عوامل ارثی مرتبط است و این ممکن است برخی از زنان را وادار کند تا به روش‌های پیشگیری و بررسی‌های غربالگری اهمیت دهند.

سن قاعدگی کمتر از ۱۱ سال: شروع قاعدگی در سنین پایین‌تر یک عامل خطر برای سرطان پستان است. در نخستین قاعدگی در سن نوجوانی، بافت پستان در معرض استروژن‌ها و دیگر هورمون‌ها قرار می‌گیرد و مواجهه با سطوح دائمی هورمونی افزایش می‌یابد. قاعدگی در دختران چاق و بی تحرک زودتر اتفاق می‌افتد؛ بنابراین آموزش اهمیت فعالیت بدنی و داشتن یک رژیم غذایی سالم به نوجوان و والدین آنان ضروری است. به ازای هر سال قاعدگی زودرس، خطر سرطان پستان چهار درصد افزایش می‌یابد.

سن یائسگی بالای ۵۴ سال: یائسگی در سن بالاتر با افزایش خطر سرطان پستان ارتباط دارد. توقف چرخه‌های قاعدگی منجر به کاهش سطوح هورمون‌های مترشحه داخلی و خاتمه تکثیر سلول‌های پستان که در طول سال‌های تولید مثلی دیده شده می‌شود. خطر سرطان پستان به ازای هر سال تاخیر در یائسگی تا سه درصد افزایش می‌یابد.

قد: زنان قد بلند با افزایش خطر سرطان پستان مواجه هستند. قد در بزرگسالان می‌تواند یک شاخص بارز برای میزان دریافت تغذیه در دوران کودکی و نوجوانی باشد و رشد سریع با بلندی قد در ارتباط است که می‌تواند منجر به افزایش خطر جهش سلولی و بالارفتن خطر سرطان شود.

زمینه نژادی و قومی: زنان سفیدپوست خطر بالاتری از سرطان پستان را نسبت به زنان آمریکایی آفریقایی تبار دارا هستند و زنان آسیایی تبار، اسپانیایی تبار و بومی آمریکا به طور قابل ملاحظه‌ای خطر پایین تری را در مقایسه با دیگر گروه‌های نژادی و قومی دارند؛ که مقدار زیاد تفاوت در خطر، احتمالا ناشی از تفاوت‌های اقتصادی اجتماعی و هم چنین شیوه‌ی زندگی و عوامل محیطی است.

وضعیت اقتصادی اجتماعی بهتر: خطر سرطان پستان با وضعیت اقتصادی اجتماعی بهتر مرتبط است. زنان با وضعیت اقتصادی اجتماعی بالاتر، تمایل دارند که بارداری را دیرتر شروع کنند و بچه‌های کمتری داشته باشند که هر دو عامل به عنوان افزایش خطر سرطان پستان هستند.

سابقه هیپرپلازی (رشد بیش از حد سلول ها) در پستان: زنانی که از نظر بافت شناسی دارای یک سابقه قطعی بیماری خوش خیم «پرولیفراتیو» پستان هستند، در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان قرار دارند. بیماری خوش خیم پرولیفراتیو، یک تکثیر غیرعادی سلول‌ها در مجاری و لوبول‌های پستان را شامل می‌شود.