ورود هوش مصنوعی به صنعت پوشاک، نسل بعدی لباسها با قابلیت نظارت در وضعیت جسمانی را رقم میزند. منسوجات الکترونیکی میتواند مستقیما با بدن ارتباط برقرار کند و دمای بدن یا حتی اطلاعات تناسب اندام را به فرد یا پزشک او نشان دهد.
به گزارش همشهری آنلاین، تولید این مدل لباسها با پارچههای هوشمند در دنیا سروصدای زیادی به پا کرده است. در ایران هم یک شرکت دانشبنیان موفق شده است با استفاده از نانو رنگدانههای هوشمند، لباسهای تبنمایی برای کودکان تولید کند که درصورت بروز تب در آنها تغییر رنگ میدهد و کار را برای مراقبتهای اولیه راحت میکند.
زهرا بهروزی، مدیرعامل شرکت دانشبنیان سازنده لباس هوشمند کودک، گفت: «با توجه به اینکه بچهها نمیتوانند وضعیت جسمی خود را به وضوح توصیف کنند، شاید تشخیص تب، برای پدر و مادر کاری دشوار باشد، اما والدین میتوانند بهوسیله لباس کودک تبنما، تب فرزند خود را بلافاصله تشخیص داده و سپس برای درمان اقدام کنند.»
بهروزی با اشاره به اینکه این محصول نمونه مشابه داخلی ندارد، ادامه داد: «لباسهای تبنمای این شرکت هنگامی که دمای بدن کودک از ۳۷درجه سانتیگراد بالاتر میرود، به آرامی تغییر رنگ میدهد و با افزایش دما به بالاتر از ۳۸درجه سانتیگراد، کاملا سفید میشود. پس از معالجه کودک و رفع خطر، تغییر رنگ لباس به حالت اولیه به والدین نشان میدهد که شرایط کودک به حالت طبیعی برگشته است.»
بهروزی درباره تولید و تکمیل منسوجات پیشرفته و نوآورانه گفت: «شرکت ما، هستههای جدیدی با استفاده از دانش روز با هدف هوشمندسازی منسوجات با بهرهگیری از نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی ایجاد کرد که حاصل آن معرفی منسوجات آنتیباکتریال، ترموکرومیک، آبگریز و سوپرجاذب است. این شرکت ظرفیتی معادل صدهزار دوجین انواع منسوجات هوشمند در سال دارد.
این محصول که در قالب انواع لباس، جوراب و کلاه تولید شده در مواردی که کودک در حدود دمایی۲۵درجه سانتیگراد قرار داشته باشد، پاسخ میدهد و فقط درصورتی که کودک در کنار سیستمهای حرارتی باشد، ممکن است پاسخ ندهد.» مدیرعامل شرکت دانشبنیان سازنده لباس تبنمای کودک با اشاره به رعایت ابعاد فیزیکی، فناوری نوین و هوشمندی در این لباس، توضیح داد: «از بعد فیزیکی، مرغوبترین نوع نخ برای دوخت این لباس استفاده شده است، بنابراین چون ۱۰۰درصد نخ پنبه است مانع از بروز حساسیت در بدن کودک میشود.
از نظر فناوری نوین نیز در تولید آن تکنولوژی ترموکرومیکی بهکار رفته که با تلاش شبانهروزی گروه تحقیق و توسعه کاملا روی منسوج تثبیت شده و با هیچ نوع شستوشویی از بین نمیرود. در آخر، بعد هوشمندی لباس تبنما، شرایط محیط را حس کرده و خود را با آن سازگار میکند و قادر به انجام وظایف براساس یک طرح از پیش تعیین شده است.»
منسوجات هوشمند که منسوجات الکترونیکی نیز نامیده میشوند دارای یک جزء دیجیتال هستند که در آنها تعبیه شده است. این جزء الکترونیکی میتواند یک باتری، یک LED، یک تراشه الکترونیکی یا یک حسگر باشد. این فناوری از طریق روشهای مختلفی مانند الیاف رسانا یا چاپ سهبعدی چندلایه در پارچه گنجانده میشود. هدف از پارچههای هوشمند ارائه ارزش افزوده به کاربر هم برای عملکرد بهتر و همچنین ایمنی سلامت است.
یک مهندس نساجی ترکیهای و همکارانش پارچهای هوشمند طراحی کردهاند که بهطور آنی دادههای مختلف بدن، از ریتم قلب گرفته تا سطوح استرس را ردیابی میکند و پیشنهادهایی از شرکتهای متعددی در ایالات متحده و اروپا برای توسعه این فناوری دریافت کرده است. مروه آیدینر، به همراه همکارانش، ۳سال روی این پروژه کار کردند و تلاش خود را بهعنوان اشیایی مبتنی بر نساجی توصیف کردند که در حوزه فناوریهای بهداشتی و تفسیر دادهها عمل میکنند.
او گفت: «پروژه اولیه ما با هدف ترجمه حالتهای فیزیکی و بیولوژیکی از بدن افرادی بود که قادر به حرف زدن نیستند. در این زمینه از طریق پروژه نساجی هوشمند که «MeSenseU» نام داشت، توانستیم واکنشهای عصبی یک کودک اوتیستیک را ترجمه و به خانواده او منتقل کنیم.
این لباس هوشمند در جمعآوری دادهها بدون اینکه کاربر حتی متوجه آن شود موفق عمل کرد.» آیدینر درباره توسعه این فناوری موفق گفت: «ما درتلاش هستیم تا این فناوری را در کشور خود توسعه دهیم. اگر بخواهیم ارزش افزوده ایجاد کنیم، مهم است که این فناوری بهعنوان یک سرمایه ملی باقی بماند.»
پارچههای هوشمند در صنعت مد و سرگرمی نیز ورود کرده است. از این پارچهها در صنعت مد استفاده میکنند تا زیباییشناسی منحصربهفرد را در آثار خود بگنجاند. ویژگیهای ظاهری مانند رنگ، اندازه یا شکل لباسها را میتوان با استفاده از پارچههای هوشمند تغییر داد. پارچههای هوشمند در لباسها به کاربر این امکان را میدهد که با محیط خود تعامل داشته باشد و دادهها را از طریق حسگرهای یکپارچه یا سیمهای سربی برای ارتباط با دستگاههای پوشیدنی از طریق لباس برقرار کند.
یکی از این نمونهها CuteCircuit است که از پارچههای هوشمند برای مجموعههای مد لباس و پروژههای خاص خود استفاده میکند. پیراهن صوتی CuteCircuit به افراد ناشنوا اجازه میدهد تا موسیقی را از طریق بدن خود از طریق لباس هوشمند تجربه کنند.
منسوجات الکترونیکی همچنین درهای جدیدی را برای خلاقیت در رسانههای اجتماعی باز کرده و راههای جدیدی را برای تعامل افراد با یکدیگر و به اشتراک گذاشتن اطلاعات ایجاد میکنند. مثلا برند Jansport یک کوله پشتی متشکل از پارچه هوشمند قابل برنامهریزی متصل به رسانههای اجتماعی ساخته است.
کاربران میتوانند آهنگها، ویدئوها، صفحات فیسبوک و لینکهای وبسایت را از طریق این کولهپشتی به اشتراک بگذارند. در سالهای گذشته نیز شرکتهای گوگل و لی وایز روی یک کت جین هوشمند نسل بعدی کار کرده است. هدف تولید یک ژاکت هوشمند بود که از فناوری هوشمند Project Jacquard گوگل استفاده میکرد. این ژاکت جین آستیندار با پارچهای هوشمند برای کنترلهای لمسی داخلی درست شده بود. در نوامبر ۲۰۱۹، این فناوری در کتهای جدید برند لباس Levi's تجاری شد.
این ژاکت از بلوتوث و سیم رسانا برای برقراری ارتباط با یک برنامه تلفن هوشمند شریک استفاده میکرد. کاربران میتوانستند انتخابهای موسیقی خود را تغییر دهند و دستورات دیگری را با لمسهای قابل برنامهریزی در این ژاکت جین اجرا کنند.