آبشار زرد لیمه از جاذبههای طبیعی دستنخورده استان چهارمحال و بختیاری است که بسیاری آن را نمیشناسند. سرازیر شدن آب در میان جنگلهای سرسبز بلوط در فصل بهار، فضایی رویایی و باشکوه را در این مکان خلق میکند که کمتر جایی شبیه آن است.
آبشار زرد لیمه از جاهای دیدنی شهرکرد است که ۸۰ کیلومتر با مرکز استان چهارمحال و بختیاری فاصله دارد. این آبشار زیبا در شهرستان اردل و در بین کوههای زاگرس، انتهای دره لیمه واقع شده است و رودخانه بازفت از کنار آن عبور میکند.
آبشار زرد لیمه جزو بزرگترین و عریضترین آبشارهای ایران با عرض ۶۵ و ارتفاع ۴۰ متر است. مسیر دسترسی به آبشار زرد لیمه راحت نیست. برای دسترسی به آبشار، باید از صخرهها بالا بروید و راهی پر پیچ و خم را پیمایید. صعبالعبور بودن مسیر دسترسی به آبشار، یکی از علتهای بکر ماندن این منطقه است.
زرد لیمه، واژهای محلی است که برای نام این آبشار زیبا به کار میرود. درباره معنی زرد لیمه، نظرات متعددی وجود دارد. زرد در گویش محلی مردم منطقه اردل هم به معنی بلندی و ارتفاع به کار میرود و هم به مفهوم منطقهای سرسبز است. واژه لیمه نیز به مفهوم پایین و دره استفاده میشود. با این توضیح، زرد لیمه یعنی «بلندی در دل پستی» یا «درهای سرسبز». برخی نیز زرد لیمه را برگرفته از مسیر حرکت آبشار از بالا به پایین میدانند.
نکته جالب، این است که پایین درهای که آبشار بالای آن قرار دارد، منطقهای گرمسیری محسوب میشود که برای قشلاق عشایر استفاده میشود و بالای دره که هوایی سرد دارد، ییلاق عشایر است؛ بنابراین ممکن است حتی معنای زرد لیمه از کاربرد منطقه در جابهجایی عشایر، گرفته شده باشد.
طبیعت اطراف آبشار زرد لیمه در فصل بهار، بسیار زیبا و چشمنواز است. علاوه بر آبشار زیبای این منطقه که بسیار پرآب و خوش صدا است، خودنمایی پوشش سرسبز جنگلهای بلوط در اطراف آبشار، زیبایی غیرقابل وصفی دارد. این جنگلهای رویایی، بعد از جنگلهای شمال، دومین منبع طبیعی جنگلی ایران، به شمار میروند. علاوه بر گستره جنگلهای بلوط، درختان صنوبر و بادام وحشی نیز در این منطقه بسیار گسترده هستند.
در دره لیمه، علاوه بر پوشش درختان فوق، گیاهان متعدد و ارزشمندی میروید که از آنها بهعنوان مرتع استفاده میشود. گون از مهمترین گیاهان مرتعی این منطقه است که در کنار مزارع گندم و جوی مردمان محلی منطقه قرار دارد. این مزارع زیبا از رودخانه زیبا و خروشان بازفت سیراب میشوند.
علاوه بر جنگلهای سرسبز، کوهستانهای مرتفع و رودخانه زیبای منطقه، یک اثر تاریخی باستانی معروف به «پلکان اشکانی» در این طبیعت زیبا خودنمایی میکند که بسیار تماشایی است. اگر علاقهمندید پل زیبای خداآفرین، پلکان اشکانی و حجاریهای منطقه را ببینید، باید ساعتها صخرهنوردی و پیادهروی کنید.
پل خداآفرین روی رودخانه بازفت ساخته شده است و بیشتر مورد استفاده عشایر است. پلههایی که در صخرههای منطقه آبشار زرد لیمه ساخته شدهاند، به پلکان جاده دزپارت شهرت دارند. این قسمت از مسیر بهدلیل صعبالعبور بودن منطقه، بهصورت پلکانی ساخته شده و کتیبهای نیز بر دیوار این پلکان تاریخی حک شده است.
جاده دزپارت در دورههای مختلف تاریخی، کاربردهایی متنوع از جمله کارکرد اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، نظامی و سیاسی داشت. این جاده جزو اولین جادههایی است که در مسیرهای سخت ساخته شده است. جاده دزپارت به لقبهایی، چون «جاده ابریشم کوچک» و «پنهانترین جاده کوههای ایران» نیز شهرت دارد. اگر قصد دارید به تماشای این زیباییها بروید، حتما با راهنما به این منطقه سفر کنید.
برای دسترسی به آبشار زرد لیمه از شهرکرد بهسمت شهرستان اردل حرکت کنید، پس از وارد شدن به شهرستان اردل به روستای کاج بروید. از روستای کاج بهسمت رستمآباد حرکت کنید و بعد از رسیدن به رستمآباد، از مسیر جنوب روستا که از میان جنگل میگذرد، بهسمت بازفت بروید. بعد از عبور از گردنه چری، وارد روستای گزستان میشوید و از آنجا شروع به پیادهروی میکنید. بعد از عبور از جنگل با طی حدود ۱۰ تا ۱۲ ساعت مسافت پیاده، به آبشار میرسید.
موقعیت آبشار زرد لیمه در کنار طبیعت سرسبز، جلوهای زیبا به آن بخشیده است. پوشش جنگلی پرتراکم اطراف آبشار، سبب میشود که گردشگران بهراحتی راه را گم کنند. صعبالعبوری منطقه، پوشش جنگلی آن و راه طولانی زیاد، پیمودن راه را بهتنهایی دشوار میکند.
برای بازدید از آبشار زرد لیمه بهتر است با تور همراه شوید یا یک راهنمای گردشگری که منطقه را کامل میشناسد، با خود همراه کنید. هرگز به این فکر نکنید که راه دسترسی به آبشار زرد لیمه را تنهایی بروید؛ زیرا این مسیر بهتنهایی و بدون شناخت، بسیار خطرناک است و خطر گم شدن در جنگل و سقوط از صخره را بههمراه دارد.
فراموش نکنید که طبیعت و زیباییهای آن نعمت خداوند است؛ پس در حین سفر به آبشار زرد لیمه، علاوه بر تجهیزات لازم، کیسه زباله همراه خود ببرید و پسماندهای خود را بعد از گشت و گذار و تفریح، جمع کنید؛ زیرا این طبیعت زیبا و بکر، پاکبان ندارد و هر گردشگری بهتنهایی، مسئول حفظ تمیزی و زیبایی آن است.
برای بازدید از آبشار زرد لیمه، باید ساعتها پیادهروی کنید؛ ضروری است که تجهیزات لازم را همراه داشته باشید. تجهیزاتی، چون آب آشامیدنی، کفش مناسب پیادهروی و صخرهپیمایی، مواد خوراکی، نوشیدنیهای انرژیزا برای رفع خستگی از مهمترین وسایلی است که باید همراه خود داشته باشید. کمکهای اولیه، لوازم مورد نیاز کمپینگ، پانچو، زیرانداز، لباس مناسب و بادگیر هم با خود همراه داشته باشید.
سفر به آبشار زرد لیمه را باید بهصورت گروهی و بههمراه راهنما انجام دهید. GPS کمک بسیاری در طی مسیر به شما میکند. انتخاب کفش و کولهپشتی سبک و مناسب برای سفر، از دیگر ضرورتهای این سفر است.
آبشار زرد لیمه در منطقه گرمسیری استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد؛ بنابراین، فصل بهار، بهترین زمان بازدید از آبشار زرد لیمه است. اگر علاقهمندید این منطقه را در اوج شکوه و زیبایی خود ببینید، ۱۵ فروردین تا پایان اردیبهشت را برای سفر به آبشار زرد لیمه انتخاب کنید. رویش گلهای وحشی زیبای این منطقه در اردیبهشت ماه، بهشتی رویایی را در دره لیمه خلق میکنند که گردشگران از تماشای آن شگفتزده میشوند.
آبشار زرد لیمه، در طبیعت بکر واقع شده و هیچ امکانات رفاهی وجود ندارد. پس باید هر چیزی که نیاز دارید را با خود بههمراه ببرید. برای یک شب اقامت در آبشار زرد لیمه، همراه داشتن وسایل ضروری مانند چادر، زیرانداز، وسایل خواب، خوراکی و نوشیدنیهای مورد نیاز، ضروری است.
برخی از جاهای دیدنی و زیبای طبیعی که در شهرستان اردل است و از گشت و گذار در آنها لذت خواهید برد، عبارتاند از:
پل بهشت آباد
پل بهشت آباد، در ۶ کیلومتری اردل قرار دارد و قدمت بنای آن به دوره قاجاریه میرسد. این پل زیبا توسط حسینقلی خان بختیاری روی رودخانه بهشتآباد ساخته شد. طول پل بهشتآباد ۲۰ متر است و با سطح آب هفت متر فاصله دارد. پل در انتهای صخرههای درکش ورکش واقع شده و بدنه و پایههای آن از سنگ و دهانه طاقهای بنا، از آجر ساخته شده است.
دره عشق
دره عشق از زیباترین جاهای طبیعی شهرکرد و یکی از دیدنیترین روستاهای آن منطقه محسوب میشود. در این دره، آبشارهایی زیبا و چشمههای آب معدنی چشمنوازی به چشم میخورد که پوششی از جنگلهای بلوط آنها را فرا گرفته است. معماری روستای تاریخی دره عشق جذابیت بسیاری دارد.
رودخانه کارون از دره عشق عبور میکند. جریان آب رودخانه در میان صخرهها، درهها و پرتگاههای متعدد و شالیزارهای زیبای این منطقه، زیبایی دره را چند برابر میکند. گردشگران با حضور در این منطقه، از تماشای پوشش مخملین و سبزرنگ طبیعت شگفتزده میشوند. آبشار زیبای روستای دره عشق، جاذبه اصلی روستا است. این آبشار با آبی شفاف و زلال، ۱۰۰ متر ارتفاع دارد و سرعت تراوش و ریزش آب آن، بسیار بالا است.
چشمه سرداب رستمآباد
چشمه سرداب رستمآباد، جزو پرآبترین چشمههای کوه زاگرس است که گردشگران بسیاری را جذب زیباییهای خود میکند. از ویژگیهای منحصربهفرد چشمه، سردی آب آن در تمامی فصلهای سال است. نام سرداب را نیز به همین دلیل روی چشمه گذاشتهاند. چشمه سرداب با دمای بسیار پایین خود، بهعنوان سردترین چشمه استان چهارمحال و بختیاری شناخته میشود. آب چشمه رستمآباد از طریق آب شدن برفها در طول زمستان تامین میشود و همین ویژگی، علت سردی آب آن در تمام فصلهای سال است.
تالاب سولقان
تالاب سولقان در ۷۰ کیلومتری شهرکرد واقع شده است. این جاذبه طبیعی زیبا در مسیر شهرکرد به ایذه قرار دارد و از دو بخش شرقی و غربی تشکیل میشود. تالاب غربی سولقان را تالاب ولگان نیز مینامند. وجود گلهای رنگارنگ در اطراف تالاب و قرارگیری آن در مسیر عشایر، تالاب را به یکی از مناطق طبیعی زیبای شهرستان اردل تبدیل میکند. تالاب سولقان، بهدلیل عمق کم، به محلی مناسب برای مرغان آبی تبدیل شد و پرندگان مهاجر بسیاری جذب این تالاب شدند. در سالهای اخیر بهدلیل عدم توجه و بهرهبرداری نادرست از آب و زمینهای اطراف تالاب، تعداد پرندگان مهاجر منطقه کاهش یافتند.
منبع: کجارو