برخی از جذاب‌ترین و پرتنش‌ترین برنامه‌های تلویزیون در زندان روایت می‌شوند و واقعیت‌های تلخ زندانیان را در پشت میله‌های زندان به تصویر می‌کشند. چند دهه‌ای است که تلویزیون، داستان‌های جذابی را روایت می‌کند که درون دیوارهای چنین فضایی قرار گرفته‌اند و با قصه‌های تاریک و تکان دهنده خود، هم مخاطبان را شوکه و هم ناراحت می‌کنند.
به گزارش روزیاتو، اغلب اوقات تحمل قساوت‌هایی که هر روز در زندان‌ها رخ می‌دهد آسان نیست و سریال‌هایی که چنین وحشت‌هایی را بازسازی می‌کنند شایسته ستایش و تقدیر فراوان هستند. برخی از بازیگران فوق العاده در سریال‌هایی با موضوع زندان خبرساز شده و با بازی‌های واقع گرایانه و پرتنش شان، بینندگان را در سراسر جهان شیفته خود کرده اند.
سریال Orange is the New Black ساخته نتفلکیس در سال ۲۰۱۳ و با معرفی شخصیت‌های منحصر به فرد زندان لیچفیلد، به بزرگ‌ترین دستاورد این غول استریمینگ تا آن زمان تبدیل شد. بنیسیو دل تورو و پل دانو در نقشهای خود به عنوان مجرمان واقعی ریچارد مت و دیوید سوت در مینی سریال فرار در دانمورا از شبکه شوتایم نیز فوق العاده بودند، سریالی که فرار ترسناک آن‌ها از یک مرکز تادیبی در نیویورک را نشان می‌داد. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با ۱۲ مورد از بهترین سریال‌ها که داستان آن‌ها در زندان روایت می‌شود آشنا کنیم.
زندانی یک سریال درام استرالیایی منتشر شده در سال ۱۹۷۹ بود که پشت دیوارهای زندان خیالی ونت ورث در ملبورن، ویکتوریا روایت شده و بر زندگی کارکنان و زندانیان این مرکز تادیب فوق امنیتی متعلق به زنان تمرکز دارد، در شرایطی که به رویدادها و انتخاب‌هایی که منجر به زندانی شدن زنان متفاوت زندانی و دور ماندن آن‌ها از جامعه شده است، می‌پردازد.
داستان این سریال با ورود محکومین جدید لین وارنر (کری آرمسترانگ) و کارن تراورز (پتا تاپانو) آغاز می‌شود، جایی که این دو به بخش فوق امنیتی زندان فرستاده شده و از محیط جدید و واقعیت تلخ زندگی‌شان شوکه می‌شوند. این زنان باید با زندانیان دیگر مبارزه کنند و بینندگان نیز این فرصت را پیدا می‌کنند که نگاهی به داستان‌های گذشه این دو و آنچه منجر به زندانی شدن‌شان شده است، بیندازند.
سریال زندانی در طول هشت فصل انتشار خود از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۶ مورد تحسین گسترده منتقدان قرار گرفت و به اولین سریال استرالیایی تبدیل شد که عمده شخصیت‌های اصلی آن زن بودند. این سریال در طول حیات تلویزیونی خود ۱۱ جایزه لوگی و ۱۰ جایزه پنگوئن دریافت کرد و طرفداران کالت زیادی پیدا کرد و الهام بخش سریال Wentworth در سال ۲۰۱۳ شد.
این سریال هشت قسمتی که در سال ۲۰۰۳ ساخته شد، زندگی نگهبانان و زندانیان زندان ماندراک هیل در انگلستان را به تصویر می‌کشد و در آن به ماجرای لی کینگلی پرداخته می‌شود، مجرمی که اولین جرمش را مرتکب شده و اکنون پس از محکوم شدن به ۱۰ سال حبس، تلاش می‌کند با واقعیت جدید زندگی خود پشت میله‌های زندان کنار بیاید. این سریال که لنی جیمز (بازیگر سریال مردگان متحرک) را در نقش کینگلی دارد، مشکلات و تقلاهای روزمره این زندانی برای بقا در زندان را برجسته ساخته و همزمان تعامل روانشناسان و افسران زندان با یکدیگر و زندانیان را به تصویر می‌کشد.
تهیه کنندگان سریال دفن شده یا مدفون قصد داشتند با این سریال، نگاهی واقعی به زندگی زندانیان در بریتانیا داشته باشند، به این امید که «سلسله مراتب سختگیرانه‌ای که در میان زندانیان وجود دارد و همکاری نانوشته‌ای که به شش افسر اجازه می‌دهد صدها زندانی را کنترل کنند» را به شکلی دقیق و درست به تصویر بکشند.
شان بین و استفن گراهام داستان دو مرد را در دو سوی میله‌های زندان در سریال زمان ساخته بی‌بی سی در سال ۲۰۲۱ به تصویر می‌کشند، سریالی که داستان مارک کوبدن (بین) که به تازگی زندانی شده است را روایت می‌کند، در شرایطی که او نه تنها با احساس گناه عمیق نسبت به جنایتی که مرتکب شده است دست و پنجه نرم می‌کند بلکه دنیای جدید خطرناک و بی‌ثباتی که خود را در آن گرفتار می‌بیند نیز او را شوکه کرده است. کوبدن با نگهبان شرافتمند زندان، اریک مک نالی آنا می‌شود، کسی که تمام تلاش خود را می‌کند تا از زندانی جدید مراقبت کند، در حالی که همزمان می‌کشد تا از افراد تحت امرش محافظت کند.
این افسر مهربان زمانی خود را در ابهام اخلاقی عمیقی می‌بیند که یک زندانی بی‌رحم و قاتل، هم زندگی شخصی و هم زندگی حرفه‌ای او را تهدید می‌کند. سریال زمان هم مورد تحسین منتقدان و هم مخاطبان قرار گرفته و بازی‌های بین و گراهام نیز مورد تحسین قرار گرفته است، در حالی که این سریال به عنوان تصویری استثنایی و واقع گرایانه از این موضوع قامض توجه بسیاری را در داخل انگلستان به خود جلب کرده است.
رونی بارکر و ریچارد بکینسیل در سال ۱۹۷۴ با سریال درام بریتانیایی پوریج خبرساز شدند، سریالی که روی دو زندانی به نام‌های نورمن فلچر و لنی گادبر در زندان HMP Slade تمرکز دارد، در شرایطی که این دو زندانی در حال گذراندن دوران محکومیت خود بوده و فلچر تبهکاری کهنه کار است که لنی را در قالب یک مرد جوان ساده لوح در دوران گذراندن ۵ سال حبس خود، زیر پروبالش می‌گیرد. این دو خود را در معارضه با یک افسر زندان سختگیر اسکاتلندی به نام آقای مک کی و زیردست مهربان‌تر او آقای باروکلاو می‌بینند، در حالی که فلچر با اراده‌ای قوی از عقب نشینی و تسلیم شدن در برابر سیستم خودداری می‌کند.
سریال پوریج یا هلیم را می‌توان یکی از بهترین سریال‌های درام انگلیسی در تمام تاریخ تلویزیون دانست که هم مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و هم بینندگان بسیاری داشت. این سریال همچنین در طول سه فصل پخش خود در میان زندانیان انگلیسی بسیار محبوب بود. موسسه فیلم بریتانیا در سال ۲۰۰۰ این درام کمدی را در فهرست ۱۰۰ برنامه برتر تلویزیونی بریتانیا قرار داد و استقبال گسترده از آن منجر به ساخت دنباله‌ای در سال ۱۹۷۸ با تکرار نقش فلچر با بازی بارکر شد.
سریال درام ونت ورث که در مرکز اصلاح و تربیت ونت ورث استرالیا روایت می‌شود، به عنوان یک بازسازی قرن بیست و یکمی از سریال زندانی ساخته شده در دهه ۸۰ میلادی (سریال اول این فهرست)، با تمرکز بر شخصیت زندانی تازه وارد بی‌اسمیت است، در شرایطی که وی منتظر محاکمه قریب الوقوع خود به خاطر تلاش برای قتل شوهرش است. بی‌به سرعت مجبور به مبارزه برای بقا در داخل زندان و کنار آمدن با سلسله مراتب شدید و قوی داخل زندان ونت ورث می‌شود.
تهیه کننده این سریال، جو پورتر، می‌خواست این اثر کلاسیک استرالیایی را بازسازی کرده و «سیاست زنان در دنیایی که مردان کمی در آن زندگی می‌کنند، و اینکه چگونه این تجربه آن‌ها را به چالش می‌کشد و تغییر می‌دهد، تغییری که گاهی اوقات در جهت مثبت است» را بررسی کند و در عین حال داستان روزهای اول حضور بی‌در زندان را روایت کند. این سریال موفق به کسب هفت جایزه لوگی و چهار جایزه ASTRA شده است.
مینی سریال فرار در دانمورا در سال ۲۰۱۸ بر اساس داستان واقعی فرار دو زندانی از مرکز تادیب و اصلاح کلینتون در سال ۲۰۱۵ ساخته شده است که در آن دو قاتل محکوم با کمک یک کارمند زن زندان از این زندان در نیویورک فرار کردند. این سریال با بازی‌های تحسین برانگیز بنیسیو دل تورو، پاتریشیا آرکت و پل دانو ساخته شده و بن استیلر کارگردانی آن را بر عهده داشت، سریالی که تلاش‌ها و اقدامات دو مجرم به نام‌های ریچارد مت (دل تورو) و دیوید سوت (دانو) را در حالی که با جویس «تیلی» میچل (آرکت) وارد رابطه عاشقانه شده و نقشه خطرناکی برای فرار از زندان می‌کشند را به تصویر می‌کشد.
در حالی که منتقدان و تماشاگران از سریال فرار در دانمورا سیر نمی‌شدند، جویس میچل، سوژه این سریال، نقد و واکنش متفاوتی به این سریال داشت و بعدها از پشت میله‌های زندان گفته است که استیلر «درست مانند بقیه مردم دروغگو است. او به حقیقت اهمیتی نمی‌دهد. تنها چیزی که برایش مهم است این است که میلیون‌ها دلار از من درآمد کسب کند. او یک احمق است».
درام بریتانیایی دختران بد در سال ۱۹۹۹ در زندان ساختگی زنان لارکهال در جنوب لندن روایت می‌شود و در آن، زندگی کارکنان و زندانیان این زندان به تصویر کشیده می‌شود، در حالی که فراز و نشیب‌های زندگی پشت میله‌های زندان از دید گروه متنوعی از زنان روایت می‌شود. دختران بد در زمان خود یک سریال پیشگامانه بود چرا که هرگز از زیر بار به تصویر کشیدن رویدادهای خشونت‌آمیز و خشنی که در زندان جریان داشت، و پرداختن به مسائل حساسی مانند خودکشی، تجاوز، قلدری و خشونت علیه زنان شانه خالی نمی‌کرد. این سریال همچنین به خاطر رویکرد لیبرال و روشنفکرانه‌اش نسبت به شخصیت‌هایی که در زندان لارک هال حضور داشتند مورد توجه قرار گرفت.
سریال دختران بد با استقبال تماشاگران و منتقدان مواجه شد و توانست دو جایزه تلویزیونی ملی و دو جایزه Inside Soap را از آن خود کند و در عین حال نرخ تماشای چشمگیری را به دست آورد که به ۹.۴۹ میلیون بیننده رسید. موفقیت بین المللی چشمگیر این سریال نیز منجر به اقتباس کمدی موزیکال Bad Girls: The Musical شد که طی آن، در سال ۲۰۲۱، یازده نفر از بازیگران سریال اورجینال در این قسمت ویژه یوتیوبی بار دیگر دور هم جمع شدند.
در مینی سریال درام پرنده سیاه، تارون اجرتون بازیگر برنده جایزه گلدن گلوب در نقش مردی بازی می‌کند که پس از متهم شدن به نگهداری سلاح و مواد مخدر به قصد توطئه، به ۱۰ سال زندان محکوم می‌شود، سریالی که بر اساس رمان زندگینامه‌ای جیمز کین ساخته شده که دوران زندگی او پشت میله‌های زندان و مشارکت بعدی او به عنوان یک عضو نفوذی اف بی‌آی در داخل زندان را روایت می‌کند. اجرتون نقش یک قهرمان فوتبال روی آورده به جرم و جنایت، کین، را بازی می‌کند که برای جمع آوری اطلاعات و گرفتن اعتراف از یک قاتل سریالی محکوم شده به نام لری هال (پل والتر هاوزر) در ازای تخفیف در مجازت، به یک زندان فوق امنیتی فرستاده می‌شود.
این مجموعه شش قسمتی جذاب به خاطر بازی‌های فوق العاده بازیگران و داستان اورجینال جذابش مورد تحسین قرار گرفت و اجرتون نیز علاوه بر نامزدی جایزه امی، نامزدی جایزه گلدن گلوب را نیز دریافت کرد. منتقدان از این درام تلخ و دلهره‌آور و بازی‌های اجرتون و هاوزر به دشت استقبال کرده و دیلی بیست درباره آن نوشت: «ممکن است در سینما و تلویزیون تعداد قاتلان سریالی بیشتر از قاتلان سریالی واقعی باشد، اما بازی پل والتر هاوزر در سریال پرنده سیاه یکی از بهترین بازی‌های تاریخ است».
درام جنایی و مینی سریال برنده جایزه امی آن شب داستان تکان دهنده یک دانشجوی پاکستانی – آمریکایی را روایت می‌کند که پس از یک شب وحشی و پر از مواد مخدر در منهتن که منجر به قتل یک زن مرموز، پس از آشنایی‌شان در شهر، می‌شود، به جرم قتل دستگیر شده است. ریز احمد، نقش ناصر «ناز» خان را باز می‌کند، دانشجویی که به خاطر ارتکاب این جنایت به جزیره ریکرز فرستاده می‌شود و در آنجا باید منتظر محاکمه باشد. در این داستان وکیل مصممی به نام جان استون (جان تورتورو) مسئولیت دفاع از او را بر عهده داشته و ناز باید راهی پیدا کند تا ضمن اثبات بی‌گناهی خود، از خانه جدید خطرناکش جان سالم به در ببرد.
آن شب دو نامزدی جایزه گلدن گلوب را به دست آورد و پنج جایزه امی کسب کرد، سریالی که دیترویت نیوز درباره آن نوشت: «برخورد تکان دهنده نژاد، مذهب، عدالت، حبس و خشونت در قالب در یک درام رازآلود مدرن در مورد قتل، آن شب ممکن است بهترین مینی سریال HBO از زمان فصل اول سریال کارآگاه حقیقی باشد».
درام سریالی محبوب شبکه فاکس به نام فرار از زندان داستان مایکل اسکافیلد (ونت ورث میلر) و لینکلن باروز (دومینیک پرسل) را روایت می‌کند، دو برادری که پس از دسیسه چینی برای باروز و منتسب کردن یک قتل به او که مجازاتش اعدام است، نقشهای پیچیده و خطرناک برای فراری دادن باروز از زندان طراحی می‌کنند. اسکافیلد یک مهندس سازه باهوش است که طرح زندان را روی بدنش خالکوبی می‌کند و پس از ارتکاب سرقت مسلحانه عمدی در تلاش برای نجات برادرش، باعث می‌شود به همان زندانی فرستاده شود که برادر بیگناهش در آن در انتظار اعدام است.
خالکوبی پیچیده حاوی طرح اولیه زندان پنج ساعت طول می‌کشد تا روی بدن میلر پیاده‌سازی شود. سریال فرار از زندان برای چهار فصل موفق ادامه یافت، جایزه‌های فراوانی دریافت کرد و پس از انتشار اپیزود آخر و یک فیلم تلویزیونی، در سال ۲۰۱۷ برای فصل پنجم راه اندازی مجدد شد.
سریال Orange is the New Black یا نارنجی مد جدید است یک درام کمدی اورجینال و پرطرفدار از سرویس نتفلیکس است که بر روی یک شهروند عموماً تابع قانون اهل نیویورک به نام پایپر چاپمن تمرکز دارد، زنی که پس از محکوم شدن به جرمی که یک دهه قبل با دوست سابقش مرتکب شده بود، به یک زندان فدرال با حداقل امنیت فرستاده می‌شود. او در آنجا با تعداد زیادی شخصیت‌های رنگارنگ و عجیب و غریب آشنا می‌شود که باعث می‌شود وی علاوه بر کنار آمدن با زندگی در پشت میله‌های زندان، باید یاد بگیرد با آن‌ها نیز کنار بیاید.
بر اساس خاطرات پایپر کرمان، این سریال محبوب توسط جنجی کوهان ساخته شده، که شخصیت اصلی سریال را به عنوان «اسب تروآ» به مخاطب نشان داده و می‌خواست شخصیت‌هایی را به تصویر بکشد که اغلب در صفحه تلویزیون نشان داده نمی‌شود. نارنجی مد جدید است در طول هفت فصل انتشار خود بسیار محبوب بود و جوایز متعددی از جمله جوایز انجمن بازیگران، امی و یک جایزه پیبادی را به دست آورد.
سریال درام هیجان‌انگیز آز که در مرکز اصلاح و تربیت ایالتی اسوالد و در شاخه آزمایشی آن به نام «شهر زمرد» روایت می‌شود، به زندگی افسران و زندانیان عجیب و غریب این زندان می‌پردازد و تعاملات و تجربیات روزمره آن‌ها را به تصویر می‌کشد، در شرایطی که زندانیان مشغول بازپروری هستند. لقب «آز» اشاره مستقیمی به فیلم کلاسیک سینمایی جادوگر شهر آز دارد و در واقع اولین سریال درام یک‌ساعته بود که در شبکه HBO تولید می‌شد.
این سریال نیش دار از پلتفرم کابلی معتبر محل انتشار خود نهایت استفاده را برده و توانست عناصر خشن و شدیدی را که در آن زمان برای تلویزیون سنتی پذیرفته نشده بود، مانند مصرف مواد مخدر، خشونت، الفاظ رکیک و تجاوز جنسی، را به تصویر بکشد. آز با حضور جمعی از بهترین بازیگران مانند ارنی هادسون، جی کی سیمونز، ریتا مورنو و ادی فالکو ساخته شده و یک موفقیت هنری و تجاری برای HBO بود و به این شبکه کمک کرد تا همه جوره به شهرت برسد. روزنامه مونترال گازت این سریال را سریالی توصیف کرد که «بینندگان مسحور شده‌اش را به طور کامل در کارکرد قدرت و رسومات دقیق زندگی در زندان غرق می‌کند».
