زانو درد در افراد مختلف به دلایل متفاوتی بروز میکند، نشانهها و علائم این درد را بشناسید و با شناخت انواع آن از روشهای درمانی خانگی و گیاهی مناسب استفاده کنید.
زانو درد زمانی که آغاز میشود به سرعت حرکت طبیعی را مختل کرده و فرد را دچار مشکل میکند، اما این درد چرا ایجاد میشود؟
زانو درد بسته به سن افراد علل مختلفی دارد. به طور کلی زانودردها به دو دسته تقسیم میشوند که شامل:زانو درد اولیه و زانو درد ثانویه میشود.
زانو درد ثانویه علل ثانویه دارند، مثلا فردی که دچار شکستگی زانو شده است.
زانو درد در یکسری افراد هم زانودرد علت اولیه دارد، مانند افرادی که التهاب مفصل (آرتریت) زانو شده اند و غضروف مفصل زانوی آنها تخریب شده است.
حس درد به وسیله اعصاب منتقل میشود. اعصابی که حس درد زانو را منتقل میکنند به اعصابی که حس درد ناحیه لگن و مچ پا را منتقل میکنند، نزدیک است، پس درد مفصل زانو ممکن است در لگن یا در مچ پا حس شود یا برعکس ممکن است منشا درد در ناحیه لگن یا مچ پا باشد، ولی به صورت درد زانو حس شود. دردهای مفصل زانو را میتوان به دو دسته دردهای حاد و دردهای مزمن تقسیم بندی کرد.
قرمزی و احساس داغی زانو
دشواری در راه رفتن به دلیل ناپایداری زانو
لنگ زدن به دلیل تحمل درد و ناراحتی
ناتوانی در دراز کردن زانو
قفل شدن زانو (ناتوانی در خم کردن زانو)
تورم و خشکی
تق تق یا صدا دادن زانو
حساسیت به لمس کردن زانو
علل دردهای مزمن زانو و انواع زانو دردها
زانو درد وابسته به علت ایجاد آن به چند دسته تقسیم میشود که شامل:
به این بیماری ساییدگی زانو هم میگویند. آرتروز زانو به علت از بین رفتن غضروف مفصل ایجاد شده و در حالات شدید مینیسک هم از بین میرود. علائم آن به صورت درد زانو و محدودیت حرکت و تورم زانو است. تشخیص ساییدگی زانو با معاینه و رادیوگرافی ساده امکان پذیر است و درمان آن درمانهای عمومی دردهای زانو است. در حالات شدید، مفصل زانو با مفصل مصنوعی تعویض میشود.
ازگود اشلاتر در نوجوانان ورزشکار و به علت مستقیم شدن مکرر زانو ایجاد میشود. در این بیماری برجستگی زیر کشکک دردناک و متورم میشود. درمان آن همان درمانهای عمومی زانو درد و مدتی استفاده از بریس و کاهش فعالیتهای ورزشی است.
به طور کلی کندرومالاسی کشکک در کسانی که زیاد میدوند و در خانمها بیشتر دیده میشود، در این بیماری استخوان کشکک به درستی در جای خود قرار نگرفته و در اثر حرکات مکرر در جلوی زانو غضروف آن آسیب میبیند. علائم کندرومالاسی یا نرمی غضروف کشکک درد زانو به خصوص بعد از نشستن به مدت طولانی است. حرکات زانو ممکن است با صدا همراه باشد. درمان این بیماری همان درمانهای عمومی درد زانو و تقویت عضلات چهارسر ران است.
روماتیسم معمولا تمام بدن را درگیر میکند. البته مفاصل از محلهای عمده درگیری در روماتیسم است. مفصل زانو هم ممکن است درگیر شود. علامت عمده درگیری روماتیسمی زانو، درد و تورم آن است. در مراحل پیشرفته، مفصل زانو تغییر شکل میدهد. درمان روماتیسم زانو به صورت مصرف دارو و انجام نرمشهایی جهت افزایش دامنه حرکات زانو و تقویت عضلات اطراف مفصل است. در موارد شدید بیماری از تعویض مفصل برای درمان کمک گرفته میشود.
در اطراف مفصل زانو کیسههایی وجود دارد که به آنها بورس میگویند. این کیسهها به علل متفاوتی مانند عفونت یا وارد شدن ضربه میتوانند ملتهب و دردناک شوند. به این عارضه بورسیت میگویند. علائم بورسیتهای زانو معمولا بصورت درد زانو و تورم موضعشی در قسمتی از زانو است. درمان بورسیتهای زانو همان درمانهای کلی درد زانو است. بر حسب مورد و در موارد مقاوم به درمان، ممکن است بتوان از درمانهای جراحی هم استفاده کرد.
عفونت مفصل زانو از اورژانسهای پزشکی است. علائم عفونت زانو بصورت درد و تورم زانو و تب است. درمان آن در اکثر اوقات عمل جراحی و استفاده از آنتی بیوتیک است. گاهی عفونت زانو مزمن میشود. در این صورت ممکن است موجب آسیب استخوانهای اطراف مفصل هم بشود. در موارد مزمن هم درمان استفاده همزمان از عمل جراحی و مصرف آنتی بیوتیک است.
منظور از جهندگان یا Jumpers ورزشکارانی هستند که حرکات جهشی را زیاد انجام میدهند. ورزشهایی مانند والیبال و بسکتبال جزو این ورزشها هستند. در این ورزشکاران تاندون کشکک که در زیر کشکک قرار دارد ملتهب و دردناک میشود. علامت این بیماریها درد زانو در محل تاندون است که در حین ورزش بیشتر میشود. درمان بیماری همان درمانهای عمومی زانو درد و تقویت عضلات اطراف زانو با انجام نرمشهای خاص است.
ایلیوتیبیال باند iliotibia- band یک نوار محکم بافتی است که از لگن تا زیر زانو کشیده شده است. این باند در قسمت خارجی زانو قرار دارد. با حرکت زانو، این باند به طور مکرر به برجستگی که در سطح خارجی مفصل زانو قرار دارد ساییده شده و موجب درد زانو و تورم میشود. این بیماری بیشتر در کسانی دیده میشود که ایلیوتیبیال باند سفت و کوتاهی دارند. علامت این بیماری درد در سطح خارجی مفصل ران است که بیشتر در دوندگان دوهای طولانی دیده میشود. درد معمولا بعد از ۱۵-۱۰ دقیقه از آغاز به دویدن شروع شده و بعد از استراحت بهبود مییابد. درمان این بیماری انجام دادن نرمشهایی برای کشش ایلیوتیبیال باند است تا این نوار، شل شود.
علاوه بر درمانها دارویی و حرکتی که توسط پزشک متخصص بایستی انجام شود یک سری درمانهای ساده و راحت وجود دارند که در غالب درمان خانگی و طبیعی زانو درد به شما خواهیم گفت.
بهترین و سادهترین روش برای کاهش درد و تورم زانو است. سرما باعث تنگ شدن رگهای خون، کاهش جریان خون در ناحیهی درد و در نتیجه، کاهش تورم میشود.
به این منظور چند قطعه یخ را در یک حولهی نازک بپیچید و به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه بر محل درد قراردهید. این کار را دو تا سه بار در روز تا بهبودی درد انجام دهید. میتوانید از کمپرس سرد و گرم به طور متوالی نیز برای کاهش دردهای مزمنِ زانو استفاده کنید.
فلفل قرمز حاوی مادهای به نام کاپسسین است که در بدن شبیه به مسکن عمل میکند. کاپسسین حس گرما ایجاد میکند و درد را کاهش میدهد. به این منظور دو قاشق غذاخوری پودر فلفل قرمز را با نصف فنجان روغن زیتون مخلوط کنید. از این مخلوط روزی دو بار و به مدت دو هفته در محل درد زانو بمالید. همچنین میتوانید یک چهارم یا نصف فنجان پودر فلفل قرمز را به یک فنجان سرکه سیب بیافزاید و به مدت ۲۰ دقیقه بر محل درد قراردهید. این کار را دو بار در روز انجام دهید تا تورم کاهش یابد.
به دلیل خاصیت قلیایی که دارد به حل کردن رسوبات و مواد سمی که در زانو انباشته شده اند کمک میکند. علاوه بر این، به بازگشت لغزندگی مفاصل کمک میکند و در نتیجه درد کاهش مییابد و تحرک بیشتر میشود. به این منظور دو قاشق چایخوری سرکه سیب را با دو فنجان آب تصفیه شده مخلوط کنید. این محلول را در طی روز بنوشید و این کار را تا بهبودی کامل انجام دهید. میتوانید دو فنجان از سرکه سیب را به وان آب داغ بیافزایید و زانوها را هر روز به مدت ۳۰ دقیقه در آن قرار دهید. همچنین میتوانید یک قاشق غذاخوری سرکه سیب و همان مقدار روغن زیتون را با هم مخلوط کنید و با استفاده از آن روزی دوبار زانو را ماساژ دهید، این کار را باید تا رفع درد تکرار کنید.
اگر درد زانو در اثر آتروز، کشیدگی عضلانی یا جراحت باشد، زنجبیل درمان خوبی برای رفع درد است. اثربخشی زنجبیل در این مورد، مربوط به وجود یک ماده ضد التهابی در آن است. تکهی کوچکی از زنجبیل را در یک فنجان آب بگذارید و به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. محلول را صاف کنید و مقدار کمی عسل و آب لیمو به آن بیافزایید. دو تا سه فنجان از این محلول را روزانه تا بهبودی درد میل کنید. همچنین میتوانید محل درد را با روغن زنجبیل ماساژ دهید.
اثر ضددرد دارد. زردچوبه حاوی مادهای به نام کورکومین است که اثر ضدالتهاب دارد و آنتی اکسیدانی قوی است که به کاهش درد کمک میکند. علاوه بر این مرکز ملی داروهای تکمیلی و جایگزین (NCCAM) گزارش میدهد که زردچوبه ممکن است روند پیشرفت روماتیسم مفصلی که خود یکی از دلایل درد زانوست را کند سازد. به این منظور نصف قاشق غذاخوری زنجبیل و همان مقدار زردچوبه را در یک فنجان آب بریزید و به مدت ده دقیقه بجوشانید. محلول را صاف کنید و مقدار کمی عسل به آن بیافزایید و دوبار در روز میل کنید. یا یک قاشق زردچوبه را در یک لیوان شیر بجوشانید و با کمی عسل شیرین کنید و روزی یکبار میل کنید. راه دیگر استفاده از کپسولهای ۲۰۰ یا ۲۵۰ میلیگرم زردچوبه به میزان سه بار در روز است. این درمانها را تا بهبود درد ادامه دهید.
توجه: زردچوبه ممکن خون را رقیق کند. در واقع این درمان برای کسانی که داروهای رقیق کننده مصرف میکنند مناسب نیست.
برای کاهش دردهای آرتروزی مفید است. اسید سیتریک موجود در لیمو به حل کردن بلورهای اسید اوریک در بعضی از انواع آرتروز کمک میکند. به این منظور یک لیمو را به قطعات کوچک برش دهید و آنها را در یک دستمال نخی بپیچید و آن را در روغن کنجد گرم بغلطانید، سپس آن را به مدت ۱۰ دقیقه بر روی محل درد زانو قراردهید. این کار را هر روز تا بهبودی درد انجام دهید. نوشیدن آب لیمو رقیق شده با آب نیز صبح پیش از صبحانه مفید است.
ماساژ با روغن خردل گرم میتواند به رفع درد و بهبود گردش خون در ناحیه درد کمک کند. به این منظور دو قاشق غذاخوری روغن خردل را داغ کنید. یک حبه سیر را خورد کرده و در آن تف دهید تا برشته شود. بگذارید سرد شود و روغن را صاف کنید. با استفاده از این روغن به طور دورانی محل درد را ماساژ دهید. زانو را با یک دستمال ببندید و با حولهی گرم به مدت چند دقیقه کمپرس کنید. این کار را دوبار در روز به مدت دوهفته انجام دهید.
طبیعت گرم دارد و برای بهبود درد زانو ناشی از آرتروز بسیار مفید است. به این منظور یک قاشق چایخوری از تخم شنبلیله را در آب تصفیه شده به مدت یک شب بخیسانید. صبح روز بعد آب را خالی کنید و دانهها را بجوید. همچنین میتوانید به اندازهی یک مشت دانه را برشته کنید، سپس آسیا کنید. پودر را در یک شیشه دربسته نگه دارید و هر بار یک قاشق چایخوری از آن را با مقداری آب مخلوط کنید، طوریکه به شکل خمیری درآید. به مدت ۳۰ دقیقه روی محل درد قراردهید. سپس با آب گرم بشویید. این درمان را به مدت یک هفته، دوبار در روز انجام دهید.
خاصیت تسکین دهندگی دارد و به بهبود درد کمک میکند. ۵ تا ۷ قطره روغن اکالیپتوس را با همین مقدار روغن نعناع مخلوط کنید. سپس دو قاشق غذاخوری روغن زیتون به آن بیافزایید. این مخلوط را در بطری سربسته و تیره، و دور از نورخورشید نگه دارید. هر زمان که در زانو احساس درد میکنید، محل درد را با این روغن ماساژ دهید. آنقدر ماساژ دهید تا مطمئن شوید روغن کاملاً جذب پوست شده است.
حفظ وزن متعادل بدن برای جلوگیری از درد زانو: چاقی سبب بیماری آرتروز، بیماری مفصل میشود که برای جلوگیری از درد زانو لاغری بهترین ورزش است.
استفاده از کفش تخت:کفش پاشنه بلند باعث مشکلات پاشنه پا میشود ما به شما توصیه میکنیم که کفش تخت بپوشید از درد زانو جلوگیری میشود.
انجام حرکات ورزشی منظم:ورزش به زانو قدرت میدهد و از درد جلوگیری میشود؛ تمرینات زانو با کمک مربی ورزش انجام دهید تا در آینده اززانو درد پیشگیری کنید.
خودداری از عدم تحرک مداوم پاها:یک باور اشتباه درباره درد زانو که بعلت ورزش کردن بیش از حد است. اگر شما در محل کار برای مدت طولانی نشسته اید این بی تحرکی باعث میشود که عضلات خشک شوند و باعث ایجاد درد زانو میشود.
مصرف منظم مواد غذایی غنی از کلسیم:برای جلوگیری ازدرد زانو باید یک رژیم غذایی غنی از کلسیم بخورید ما به خانمها توصیه میکنیم که تخم مرع؛ ماهی؛ پنیر، ماست بخورند که استخوانهایشان قوی شود و از زانو درد پیش گیری کنند.
منبع: نمناک