شاید خیلیهایتان فکر میکنید کرمها موجودات بیمصرفی هستند که غیر از پیچیدن به دور خود کار دیگری ندارند یا اینکه طعمه خوبی برای آبزیان و مرغ و خروسهایی هستند که در کنار دانه به دنبال مکمل غذایی خوبی میگردند تا یک دل سیر از عزا در بیاورند. این گزارش در همشهری سرنخ ۱۳۸۹ منتشر شد.
به گزارش همشهری آنلاین، اما از سال ۸۶ بود که خسرو متوجه شد کرمها چندان هم بیخاصیت نیستند و باوجود جثه کوچک و مردنیشان میتوانند محیط زیست را از آلودگیهای زیادی نجات بدهند. در واقع در تحقیقاتی که آقای سلجوقی داشت، معلوم شد کرمها زباله خوارهای خوش اشتهایی هستند که میتوانند در روز سه برابر هیکلشان آشغالهای خانه و محل کار ما را نوش جان کنند و در عمل دفع خود بهترین کود را برای باغچهها و مزارع کشاورزی تولید کنند.
خسرو سلجوقی مردی است که با تحقیقاتی که درباره کرمها انجام داده دست به کارآفرینی بزرگی زده است. حالا خیلیها آقای سلجوقی را به خاطر علاقهای که به کرمها دارد، با این عنوان میشناسند؛ سلطان کرم ایران!
همه اتفاقات برای خسرو سلجوقی از زمانی شروع شد که او و دوستانش یک تن کرم به ارزش ۵۰ میلیون تومان را از آرژانتین وارد ایران کردند. آنها این کرمها را بعد از ورودشان به ایران به دامداریهایی که در ملارد کرج واقع شده بود منتقل کردندکرمها یک دل سیر فضولات دامی بخورند و در عوض این همه ریخت و پاش، غنی ترین، آلی ترین، گرانترین و سالمترین کود دنیا را تولید کنند.
همان جا بود که سلطان کرم ایران وقتی دید این کرمهای آرژانتینی میتوانند فضولات دامی را بخورند و بهترین کود را تولید کنند، به این نتیجه رسید که شاید آنها بتوانند زباله هم بخورند. به خاطر همین یک مشت از کرمهایی را که روی زمین در حال پیچ و تاب بودند، برداشت، به خانهاش آورد و به خورد آنها زباله داد تا عکسالعمل کرمها را ببیند.
در همین گیر و دار هم، کنجکاو شد تا درباره این کرمهای زباله خوار بیشتر بداند و به همین خاطر با گشتی در اینترنت متوجه شد که کشورهای دیگر در تولید و پرورش کرم خیلی جلو هستند و در کشورشان علاوه بر شغلهایی مثل دامداری و مرغداری، شغل کرم داری هم دارند. آقای سلجوقی از همان روز تصمیم جدی گرفت تا برای نجات محیط زیست از قدرت کرمها کمک بگیرد.
حالا ایده او در خیلی از جاها جایزه گرفته و به مرحله اجرا رسیده. به کمک آقا خسرو و همکارانش لشگر بزرگی از کرمهای قرمز خاکی حلقوی بارانی قرار است مهمان خانهها و محل کار ما شوند و زباله نوشخوار کنند. از این به بعد، اگر در سطل زبالهای را باز کردید و یک مشت کرم قرمز دیدید که در میان زباله چای و کاغذ و…در حال پیچ و تاب هستند زیاد تعجب نکنید، جیغ هم نزنید. به گفته سلطان کرم ایران، این موجودات اسرارآمیز هیچ ضرر و زیانی ندارند و هدفشان کمک به محیط زیست است.
سلطان کرم ایران میگوید که پروتئین کرمها ۷۰ درصد است، تخم گذار هستند، هر هفته تولید مثل میکنند، کود آنها گرانترین، سالمترین و بیبوترین کود است و از همه مهمتر اینکه همه زبالههایتر خانه شما را به غیر از فلز، سنگ و پلاستیک یک لقمه چرب میکنند و در دهان میگذارند.
خسرو سلجوقی در ادامه حرفهایش از این موجودات آرام برایمان میگوید: «خداوند ۳۲۰۰ گونه کرم آفریده که از این تعداد تنها ش، هفت نوعشان آنهایی هستند که هر هفته تولید مثل میکنند. یعنی هر هفته تعداد یک کرم به ۱۱ عدد میرسد و از آنجایی که این نوع از کرمها دو جنسیتی هستند، یعنی هم نرند و هم ماده در هفته ۲۲ عدد تخم میگذارند و با این اوضاع به راحتی میتوان در تولید کرم به خودکفایی رسید.
آقای سلجوقی به قدری با آب و تاب از کرمها برای دیگران تعریف میکرد که کمکم تماسهای علاقهمندان شروع شد. زمان شروع کار وقتی من میخواستم یک مشت کرم به خانهمان ببرم خانوادهام خیلی کنجکاو شده بودند و میگفتند میخواهی چه کار کنی و من فقط گفتم: «از این به بعد هر کسی به خانه زنگ زد و پرسید کرم دارید، از این سوال زیاد تعجب نکنید و بگویید که بله داریم.»
آیزینیا فوتیدا، نام یک هنرپیشه معروف یا یک ورزشکار یا مکان دیدنی خاصی نیست. این اسم یک نوع کرم پرخاصیت است که در سال ۱۹۴۲ شناسایی شد و از ۱۹۷۹ مورد بهره برداری قرار گرفت و امروز هم سر و کلهاش در کشور ما پیدا شده؛ کرمی که به گفته آقای کارشناس به کرم قرمز خاکی حلقوی بارانی هم معروف است.
این کرم برای اینکه اولین بار در کالیفرنیا کشف شد به کرم قرمز کالیفرنیایی شهرت پیدا کرد. کرمی که پنج تا قلب دارد و اگر از ناحیه تخمدان و دمشان آنها را قطع کنیم چون هنوز سرش سالم مانده، دوباره اعضای از دست رفتهاش را تجدید میکند.
تکثیر و تولید این کرمهای دوست داشتنی به خاطر خواصی که دارند به صورت یک تجارت پرسود درآمده و این روزها با اقدامات آقا خسرو در شیراز و قروه کردستان هم از این کرمها در مزارع کشاورزی و در کنار دامداریها پرورش داده میشوند؛ کرمهایی که اگر در زمین آغشته به مواد نفتی آنها را رها کنید به راحتی نقش مواد شوینده را بازی میکنند و میتوانند همه مواد نفتی را بخورند.
در واقع از آنزیمهایی که در بدن این کرم وجود دارد در کشورهای دیگر شامپو، خمیر دندان، مواد شوینده ماشین، مواد ضدعفونی کننده بیمارستانها و… درست میکنند. با کارهایی که آقای کارشناس انجام داده حالا در کشور ما هم شرکتهایی به وجود آمدهاند که کرم تولید میکنند؛ آن هم کیلویی ۵۰ هزار تومان.
رآکتور جایی است که آقای سلجوقی برای کرمها تهیه کرده است. شاید با شنیدن رآکتور یاد یک دستگاه پیچیده یا اتمی بیفتید. اما رآکتور در اینجا یک جعبه کوچک، یک سطل زباله مخصوص یا یک بشکه دردار است که شما آن را گوشه خانهتان میگذارید، زبالهها را درون آن میریزید و یک مشت کرم هم داخل آن میاندازید تا حسابی پسماندههای خانهتان را لقمه کنند و در دهان هم بگذارند. اگر هم نگران بوی زباله هستید، اصلا نگران نباشید چرا که این کرمها به خاطر نوع حرکت پر پیچ و تابشان و مادهای که از بدن خود ترشح میکنند اجازه نمیدهند بویی از زبالهدان شما خارج شود.
خسرو سلجوقی یک نمونه از این رآکتورها را در محل کارش گذاشته. یک دستگاه چوبی که سه طبقه است. طبقه اول و دوم پر از آشغال و کرم است و طبقه آخر طبقهای است که مدفوع کرمها از توری نصب شده در زیر طبقات پر از زباله خارج میشود و در طبقه آخر میریزد. البته اگر دوست دارید زبالههایتان زودتر خورده شود و کود سالمی به دست بیاورید، لازم است تعداد کرمهایتان هم بیشتر باشد. کرمها با توجه به آب و هوا و نوع زبالهها تا سه برابر وزن خودشان زباله میخورند. وزن کرمها حداکثر نیم گرم است و ۶ تا ۱۲ سال عمر میکنند.
در مجتمعی که آقای سلجوقی زندگی میکند همه همسایهها اطلاعات خوبی درباره کرمها دارند. آنها با چیزهایی که از سلطان کرم ایران شنیدهاند به کمک او یک سطل زباله یا همان رآکتور در طبقه همکف گذاشتهاند و شبها همه زبالههایشان را در آن میریزند.
۷۰درصد زبالههای ما را زبالههایتر تشکیل دادهاند. پس خیلی راحت میشود از این زبالهها کودی به دست آورد که به ورمی کومپوست معروف است. این کود جادویی محصول کشاورزان را ۲۰ تا ۷۰ درصد افزایش میدهد و یکی دیگر از ویژگیهای استفاده از کود این نوع کرم در مکانهای خشک و بیابانی است. این کود میتواند این زمینها را قابل بهرهبرداری کند.
اصلا به خاطر همین ویژگیهاست که آقای کارشناس اسم این کرم را کیمیا گذاشته. چون نه تنها قابل استفاده در مزارع کشاورزی است بلکه در دفع زباله، در تولید محصولات بهداشتی و آرایشی و… مورد استفاده قرار میگیرد. حالا خسرو سلجوقی این روزها حسابی سرگرم کرمها شده. او در حیاط خانهاش هم محلی را با آجر درست کرده و زبالهها و کرمها را درون آن میریزد تا کود به دست آورد.
ایده او در سایت گوگل به عنوان ۱۰۰ ایده برتر دنیا انتخاب شد. او سعی دارد از طریق مدارس و آشنایی کودکان با این نوع کرم و در میان خانوادهها و به خصوص کشاورزان، فرهنگ استفاده از کرم و کود آن را نهادینه کند. به گفته آقا خسرو در آمریکا استفاده از کود شیمیایی و کود گاو و گوسفند ممنوع شده و به جای این کار، این کودها را به خورد کرمها میدهند تا کود بهتری به دست بیاورند.
او تعریف میکند: «یک بار یکی از دوستانم بچهاش به شدت مریض شده بود و نمیدانست مریضیاش از چیست و دکترها هم متوجه نشده بودند تا اینکه بالاخره متوجه شدند در باغچه حیاطشان از کود حیوانی استفاده کردهاند و کک موجود در آن به اتاق این بچه پریده و مسبب بیماریاش شده.» به همین خاطر خسرو سلجوقی آرزو دارد روزی همه از خاصیت واقعی این کرمها اطلاع پیدا کنند و برای پاکسازی محیط زیست از زباله و بهبود خاک مزارع کشاورزی از کرمهای قرمز حلقوی بارانی استفاده کنند.