چیزی که شاید یکی از نخستین جوامع یک‌جانشین (غیرمهاجر) اروپا باشد توسط دژی از تیر‌های دفاعی محافظت می‌شود و زیر آب‌های دریاچه اوهرید قرار دارد. باستان‌شناسان بر این باورند که قسمتی از ساحل آلبانیایی دریاچه، حدود ۸۰۰۰ سال پیش، میزبان سکونتگاهی متشکل از خانه‌های چوبی بوده که حالا تصور می‌شود قدیمی‌ترین روستای کنار دریاچه در اروپا باشد که تاکنون کشف شده است.
به گزارش فرادید، محققان تخمین می‌زنند حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ نفر در این ناحیه زندگی می‌کردند و قدمت آن به ۶۰۰۰ تا ۵۸۰۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، این سکونتگاه باستانی در سمت آلبانیایی دریاچه اوهرید در مناطقی واقع شده که مرتباً سیل را تجربه می‌کنند. به همین دلیل، این خانه‌ها روی پایه‌هایی ساخته شده بودند.
آلبرت هافنر، استاد باستان‌شناسی دانشگاه برن سوئیس در گفتگو با خبرگزاری فرانسه گفته است: «این سکونتگاه چند صد سال قدیمی‌تر از سکونتگاه‌های کنار دریاچه‌ای است که قبلاً در نواحی مدیترانه و آلپ کشف شدند. بر اساس اطلاعاتی که ما داریم، این یکی قدیمی‌ترین سکونتگاه در اروپا است.»
هافنر و تیم باستان‌شناس سوئیسی و آلبانیایی او چهار سال گذشته را صرف حفاری در لین در سمت آلبانیایی دریاچه اوهرید کرده‌اند که در مرز کوهستانی مقدونیه شمالی و آلبانی قرار دارد.
طی یک غواصی اخیر، باستان‌شناسان شواهدی کشف کردند که نشان می‌دهد این سکونتگاه با هزاران تخته‌ی تیرمانند که حکم سنگر‌های دفاعی را داشته، مستحکم شده است. هافنر، کارشناس خانه‌های دریاچه‌ای دوران نوسنگی اروپا می‌گوید ساکنان برای محافظت از خودشان به چنین روشی، درختان یک جنگل را قطع کرده‌اند.
محققان تخمین می‌زنند تقریباً ۱۰۰ هزار تیر چوبی به ته دریاچه هدایت شده‌اند؛ هافنر این کشف را گنجینه‌ای واقعی برای تحقیق می‌نامد. دریاچه اوهرید یکی از قدیمی‌ترین دریاچه‌های جهان است و بیش از یک میلیون سال از حیات آن می‌گذرد.
باستان‌شناسان از حفاری‌های زیر آب اطلاعات ارزشمندی را در مورد زندگی روزمره ساکنان باستانی این منطقه کسب کرده‌اند. آن‌ها با کمک غواصان حرفه‌ای با تکه‌های فسیل‌شده چوب از جمله تکه‌های ارزشمند بلوط مواجه شدند. به گفته آدریان آناستازی، باستان‌شناس آلبانیایی، از تجزیه و تحلیل حلقه‌های درختان، در مورد شرایط آب و هوایی و محیطی آن دوره، اطلاعات ارزشمندی بدست آمد.
محققان بر این باورند که این روستا برای امرار معاش به کشاورزی و اهلی کردن دام متکی بوده است. به گفته ایلیر جپالی، استاد باستان‌شناسی آلبانیایی که در این سایت مشغول به کار است، آن‌ها دانه‌ها، گیاهان و استخوان‌های حیوانات وحشی و اهلی را پیدا کرده‌اند. اما دو دهه دیگر طول می‌کشد تا سایت به طور کامل بررسی و مطالعه شود تا نتیجه نهایی گرفته شود.
