روزنامه اینترنتی فراز نوشت: «در این مرکز واکسن هاری تزریق نمیگردد»؛ این جملهای است که درست چند قدم بالاتر از درمانگاه «شمیرانات» خیابان شریعتی تهران، روی بنری مقابل انستیتو پاستور ایران نصب شده است. اطلاعیهای کوتاه، اما حاوی پیامی مهم؛ پیامی که از افزایش تقاضای تزریق واکسن هاری در تهران حکایت میکند.
کمی پایینتر، جنب داروخانه طالقانی، درمانگاه «شمیرانات» واقع شده است. این درمانگاه تحت نظر دانشکده علوم پزشکی دانشگاه شهید پزشکی فعالیت میکند، امروز مرکز اصلی برای مراجعهکنندههای واکسن هاری در تهران و حومه است. مراجعهکنندههایی که اغلب، در کوچه و خیابان و پارکهای پایتخت دچار سگگزیدگی شدهاند.
موضوع سگهای ولگرد، مدتهاست که با زندگی شهروندان پایتخت گره خورده است. سگهای بیصاحب که در پارکها و معابر شهر آزادانه میچرخند و گاه، در ظاهر به همزیستی با انسانها نیز رسیدهاند. این همزیستی که از طریق تصاویری در صفحات «مدافعان حقوق حیوانات» منتشر شده، بسیار زیبا و دلانگیز جلوه داده میشود، خطرات جبرانناپذیری برای شهروندان در پی دارد که در این گزارش به آن خواهیم پرداخت.
شهرداری تهران در سالهای گذشته، در طرحی با عنوان «زندهگیری سگهای ولگرد»، گامی در راستای جمعآوری این حیوانات برداشت. به این صورت که سگهای ولگرد در معابر و اماکن شهری، توسط «زندهگیرها» جمعآوری میشدند و با تزریق واکسن و عقیمسازی، به پناهگاهها منتقل میشدند. گزارشها از افزایش تزریق واکسن هاری، اما نشان میدهد که گویا در ماههای اخیر، کار از دست شهرداری تهران در رفته و مدیران شهری، کنترل این مساله را درست مثل تمام مسایل شهری دیگر، از دست دادهاند. یکی از شهروندان که در روزهای اخیر مورد حمله سگهای ولگرد در پارک قیطریه تهران واقع شده، به روزنامه اینترنتی فراز گفته که این جراحت به قدری وخیم بوده که تا جند روز پس از تزریق واکسن هاری، توان راه رفتن روی پا نداشته است. راوی به خبرنگار فراز میگوید: «به شهرداری اطلاع دادیم. زنگ زدند گفتند ماموران آمدهاند و سگها را رویت نکردند! گفتم مگر مجسمه بوده که یکجا بماند؟ سگ ولگرد در پارک میچرخد و باید دنبالش میگشتید». او میگوید که گوش سگهایی که به او هجوم آوردند، با پلاکهای شهرداری تهران سوراخ بود.
روایتی دیگری که به دست خبرنگار فراز رسیده، حاکی از این است که ساکنین محلهای در سعادتآباد تهران نیز با مشکل مشابهی دست و پنجه نرم میکنند. طبق این گزارش، چند قلاده سگ ولگرد مدتی است که در منطقهای آزادانه گشت و گذار میکنند، میخوابند و راه میروند. ساکن این محله به فراز میگوید که این مساله را چندین بار به شهرداری تهران گزارش داده و هر بار با پیغامی مشابه از سوی شهرداری مواجه شده است. سامانه مدیریت شهری و نظارت همگانی شهرداری تهرا، هربار در واکنش به پیگیری این گزارش گفتهاند که «ماموران را فرستادهایم، اما چیزی رویت نشده است».
یک منبع آگاه به فراز گفته: «تعداد مراجعان واکسن هاری به طور طبیعی در تابستان افزایش مییابد، اما این تعداد امسال افزایش وحشتناکی داشته است. مراجعانی وجود دارند که به علت گازگرفتی توسط حیوان خانگیشان برای تزریق واکسن هاری مراجعه میکنند، اما بیشتر موارد مربوط به حیوانات ولگرد است. از ابتدای سال، ۴هزار و ۴۲۳نفر در تهران واکسن هاری زندهاند. فقط در یک روز گذشته، ۶۵ نفر واکسن هاری زدهاند». این منبع به خبرنگار فراز گفته که تعداد سگگزیدگی در تهران به قدری زیاد است که که یک مرکز در تهران، به اندازه کل مجموع استانهای ایران واکسن هاری تزریق میکند.
تعداد شهروندانی که با حمله سگهای ولگرد مواجه میشوند، روز به روز در حال افزایش است. طبق دیدههای میدانی، در گوشهای بیشتر این سگها، پلاکهای زرد یا سفیدرنگ شهرداری تهران دیده میشود. به این معنی که این سگها یک بار در طرحهای زندهگیری، از سطح شهر جمعآوری شده و پس از مدتی، دوباره در معابر شهری رها شدهاند. آنطور که پیدا است، مرکز مدیریت شهری و نظارتهای همگانی شهرداری تهران نیز، اهمیت زیادی برای این بحران شهری قایل نیست. مسالهای که سلامت جسمی و روانی و همچنین بهداشت شهری شهروندان تهران را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار داده است.