محمد شیعه سودانی، نخست وزیر عراق روز سه شنبه اعلام کرد که عراق مبادله تهاتری نفت خام با گاز ایران را آغاز میکند تا به موضوع تکراری تاخیر پرداخت به تهران به دلیل نیاز به تایید آمریکا پایان دهد.
به گزارش عصرایران به نقل از رویترز، سودانی گفت که ایران از اول ژوئیه صادرات گاز به عراق را بیش از ۵۰ درصد کاهش داده است، پس از اینکه بغداد نتوانست موافقت آمریکا را برای پرداخت وجوه بدهی خود به ایران دریافت کند، اما تهران اکنون موافقت کرده است صادرات گاز را در ازای نفت خام از سر بگیرد.
سودانی در یک سخنرانی تلویزیونی گفت که این توافق در جریان گفتگو با یک هیات ایرانی که از روز شنبه این هفته در بغداد بود، حاصل شده است.
عراق به واردات برق و گاز از ایران وابسته است که مجموعا بین یک سوم تا ۴۰ درصد از برق خود را از ایران تامین میکند، به ویژه در ماههای گرم تابستان که دما به ۵۰ درجه سانتیگراد (۱۲۲ فارنهایت) میرسد و مصرف برق به اوج میرسد.
عراق از زمان آغاز تحریمهای آمریکا علیه ایران در سال ۲۰۱۸ برای پرداخت بهای این واردات مشکل داشته است.
سودانی گفت که کشورش حدود ۱۱ میلیارد یورو (۱۲.۱ میلیارد دلار) بدهی معوقه به ایران بدهکار است و به دلیل تحریمهای یکجانبه ایالات متحده که تنها به ایران اجازه میدهد به منابع مالی برای خرید کالاهای غیرتحریمی مانند غذا و دارو دسترسی داشته باشد، با مشکل مواجه بوده است.
"فرهاد علاالدین" مشاور امور خارجه نخستوزیر عراق در این باره به رویترز گفت، حتی این رویهها نیز پیچیده هستند و "به تاخیرهای ناخواسته در پرداختها میانجامد و متعاقبا وجوه به ایرانیها پرداخت نمیشود. "
سودانی گفت که با مبادله نفت خام عراق با گاز ایران، عراق در تابستان از مشکل قطع برق میکاهد در حالی که روی تکمیل پروژههای برداشت و استخراج گاز که به خودکفایی این کشور میانجامد، کار میکند.
وی گفت: ما نمیتوانیم تا ۲ یا ۳ سال آینده هر تابستان پیش شهروندان بیاییم و به آنها بگوییم: گاز را قطع کردند، گاز را روشن کردند.
سخنگوی وزارت امور خارجه عراق از اظهار نظر در مورد توافق مبادلهای گزارش شده بین عراق و ایران خودداری کرد و به این موضوع اشاره نکرد که آیا چنین توافقی ممکن است تحریمهای ایالات متحده را نقض کند یا خیر.
سخنگوی وزارت امور خارجه عراق با بیان اینکه واشنگتن قویا از مسیر عراق به سمت خودمختاری انرژی حمایت میکند، گفت: "هیچ تغییری در سیاست ایالات متحده در قبال ایران یا عراق ایجاد نشده است و دولت بایدن به اجرای تمام تحریمهای آمریکا علیه ایران ادامه میدهد. "
هنری روم، تحلیلگر موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت بعید است که یک معاهده مبادلهای مانع از طلب ارز از عراق توسط ایران شود.
او گفت: "من معتقد نیستم که یک توافق پایاپای خالص که سودانی توصیف میکند، با توجه به نیاز ایران به ارز، برای تهران رضایتبخش باشد. " حتی اگر این ترتیبات اجرا شود، احتمالا نمیتواند از پیگیری میلیاردها دلاری که هنوز در حسابهای عراق نگهداری میشود، جلوگیری کند. "
ایالات متحده آمریکا دولت عراق - دومین تولیدکننده بزرگ اوپک - را تحت فشار قرار داده است تا وابستگی خود به گاز ایران را کاهش دهد.
عراق سالانه حدود ۴ میلیارد دلار برای واردات گاز و برق ایران هزینه میکند و در عین حال مقادیر زیادی گاز طبیعی را به عنوان محصول جانبی بخش هیدروکربن خود میسوزاند.
این کشور برای کاهش وابستگی به واردات از ایران اقداماتی را انجام داده است. عراق روز دوشنبه یک قرارداد بزرگ با شرکت توتال انرژی فرانسه امضا کرد که شامل طرحهایی برای برداشت گاز از میادین نفتی در جنوب بصره است.