تا دو دهه دیگر برنج شمالی نابود می‌شود/ ماجرا چیست؟

نماینده مازندران در شورای عالی استان‌ها به مشکلات کشاورزان این استان از جمله هزینه‌های بالای سموم و کود‌ها و دستمزد کارگران در ۲ سال اخیر اشاره کرد و گفت: در ۲ دهه آینده شاهد عدم کاشت برنج ایرانی در شمال کشور خواهیم بود به حدی که شالیکاران به جز مصرف خودشان برنجی برای فروش به مابقی کشور نخواهند داشت.

به گزارش ایلنا، صادق برزویی اظهار داشت: در بیشتر مناطق شمال کشور کشاورزی با مشکل بی آبی مواجه است. کشاورزان شمالی همیشه کشت دوم داشته‌اند که هم اکنون این اجازه را ندارند. قبلا از آب رودخانه‌ها برای کشت برنج و ... استفاده می‌کردند که در حال حاضر متاسفانه به دلیل بی آبی و کم عمق شدن رودخانه این امکان وجود ندارد. قبلا اگر عرض رودخانه‌ها به ۲۰ متر می‌رسید هم اکنون به یک متر رسیده و به معنای واقعی کم آب شده‌اند و به همین دلیل کشاورزان با مشکل مواجهند.

حفر چاه‌های غیر مجاز در شمال کشور یکی از دلایل کم آبی

وی گفت: موضوع مهم دیگر که باعث کم آبی در استان‌های شمالی کشور شده حفر چاه‌های غیر مجاز است. بسیاری از خوش نشینان در مناطق مختلف شمال برای اینکه بتوانند استخرهای‌شان را پر آب کنند، چاه‌های غیر مجاز حفر کرده‌اند و این چاه‌های غیرمجاز باعث کم شدن آب سفره‌های زیرزمین شده و این هم یک موضوع دیگری است که باعث کم آبی در حوزه کشاورزی شده و این مشکلات حدودا دو دهه است ادامه دارد و به دلیل عدم توجه در طولانی مدت امروز خودش را نشان می‌دهد و در آینده نزدیک هم بسیار شدیدتر می‌شود.

نماینده مازندران در شورای عالی استان‌ها ادامه داد: برای کشت برنج در ۲ الی ۳ سال اخیر با افزایش ۱۰۰۰ برابری قیمت سموم و کود‌های کشاورزی روبه رو هستیم و هزینه‌های کشت برنج افزایش یافته است. بدون سموم کشاورزی هم با آفاتی که وجود دارد محصول خوبی به عمل نمی‌آید و قابل برداشت نیست و با استفاده از سموم و کود برای کشاورز به صرفه نیست که بتواند این محصول را کشت کند؛ و اگر هم از کود و سموم استفاده کند باید برنج را هر کیلویی بیش از ۲۰۰ هزار تومان بفروشد که برایش بصرفد که در این صورت بازار گنجایش این قیمت را ندارد.

شالیزار‌های برنج را از روی ناچاری به باغ مرکبات تبدیل کرده‌اند

برزویی اضافه کرد: مسئولان متاسفانه با واردات برنجی که انجام می‌دهند در موقع برداشت این محصول در شمال کشور قیمتش را کاهش می‌دهند و شرایط کشت برنج بسیار کم شده است. کشاورزان شالیزار‌هایی که در آن‌ها برنج می‌کاشتند را از روی ناچاری به باغ مرکبات تبدیل کرده‌اند که این باغ مرکبات هم البته در این چند ساله به دلیل بالا رفتن قیمت کود و سموم هزینه‌های‌شان افزایش یافته و با عدم صادرات برای کشور‌های حوزه خلیج فارس، روسیه و کشور‌های حاشیه دریای خزر به مشکل خورده‌اند.

کاشت درختان بی ثمر برای فروش چوب آن‌ها

عضو شورای عالی استان‌ها تصریح کرد: پاییز سال ۱۴۰۱ محصولات باغی مثل پرتقال با هزینه کارگر کیلویی کیلویی ۵ هزار تومان به فروش می‌رسید و در واقع کشاورز این محصول را فقط چیده که درخت‌هایش آسیب نبیند و یکی از اتفاقاتی که در شمال کشور بسیار دارد رخ می‌دهد این است که کشاورزان هم کشت برنج و هم مرکبات را متوقف کرده‌اند و روی به کاشت درخت‌های بی ثمر آورده‌اند که بتوانند با فروش چوب آن‌ها درآمدزایی و امرار معاش کنند.

مشکلات گوارشی با مصرف برنج‌های وارداتی

وی عنوان کرد: همه ما مصرف کننده برنج هستیم حالا یکی کمتر و یکی بیشتر و کیفیت برنج‌های وارداتی از هندوستان، پاکستان و امریکای جنوبی بسیار پایین است و مردم با مصرف این برنج‌ها دچار بیماری‌های گوارشی زیادی می‌شوند. ما که مازندرانی هستیم و عادت داریم که برنج با کیفیت ایرانی مصرف کنیم، گاهی که برنج وارداتی مصرف می‌کنیم دچار مشکلات گوارشی می‌شویم و همه همینطور هستند، تنها به علت عادت شاید متوجه نمی‌شوند. ولی در هر صورت بیماری‌های گوارشی برای مردم هست.

برزویی ادامه داد: واردات برنج باعث شده که برنج کاران شمال کشور دیگر برای‌شان نصرفد برنج بکارند و فکر نمی‌کنم در یک دهه آینده دیگر برنجی به غیر از مصرف شخصی خودشان برای دیگر استان‌ها محصول برنجی برای ارائه داشته باشند.

با مکانیزه کردن آبیاری ۸۰ درصد از هدر آب جلوگیری می‌شود

وی گفت: مهم‌ترین نکته برای کشاورزی برنج، آب است که اگر آبیاری مکانیزه جایگزین آبیاری سنتی شود از ۸۰ درصد هدر رفت آب جلوگیری می‌شود که البته برای این کار کشاورز از پس هزینه‌های مکانیزه کردن برنمی آید و بانک‌ها باید پای کار بیایند و به کشاورزان تسهیلات کم بهره، بی بهره و یا بلند مدت پرداخت بکنند که بتواند کشاورزی شان را مکانیزه کنند.

عضو شورای عالی استان‌ها با اشاره به اینکه امروزه علم کشاورزی پیشرفت کرده است، افزود: در گذشته درختی ۵ الی ۱۰ کیلو بیشتر نارنگی نمی‌داد و امروز با وجود سموم و کود‌های شیمیایی هر درخت بیش از ۵۰ کیلو بار می‌دهد. اما امروز با توجه به قیمت‌های سرسام آور این کود و سموم برای کشاورز نمی‌صرفد که چنین هزینه‌هایی بکند که البته اگر باغات سم پاشی هم نشوند با وجود مگس مدیترانه‌ای همه درختان مرکبات از بین می‌رود و گاهی شاهدیم از یک هکتار باغ که بیش از ۵۰۰ درخت دارد همه محصول شان از بین می‌رود و وقتی برای دفع آفت از سموم استفاده می‌کنند بیش از ۱۰۰۰ برابر باید هزینه کنند.

برزویی اضافه کرد: هزینه‌ها در بخش کشاورزی به قدری در ۲ سال اخیر افزایش یافته که کشاورز با فروش هر کیلو نارنگی ۴ الی ۵ هزار تومان متضرر می‌شود به طور مثال کارگری که ۵ سال پیش ۵۰ هزار تومان روزمزد کار می‌کرد امروز ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار تومان کار می‌کند. تراکتور هر هکتار زمینی را ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار تومان شخم می‌زد، ولی هم اکنون ۴ میلیون تومان می‌گیرد و همه این هزینه‌ها چند هزار برابر شده‌اند؛ و موقع فروش کشاورز محصولش را هر کیلویی ۵۰۰۰ تومان می‌فروشد که البته تا به دست مردم برسد خیلی افزایش قیمت می‌یابد، ولی خب باز هم برای خود کشاورز این مبلغ خیلی کم است.

نماینده مازندران در شورای عالی استان‌ها ادامه داد: به طور مثال مردم سیب را کیلویی ۴۰ الی ۵۰ هزار تومان می‌خرند و پیاز را ۲۰ الی ۳۰ هزار تومان، ولی پرتقال را در بازار کیلویی ۱۵ هزار تومان می‌خرند در حالی که از کشاورز کیلویی ۴ هزار تومان خریداری می‌شود و با این قیمت پایین کشاورزی دچار مشکل شده که اگر دولت پای کار نیاید و بانک‌ها را مکلف به وام‌های کم بهره، بی بهره و بلند مدت آن هم حداقل ۱۰ ساله نکند و از بخش کشاورزی حمایت نکند در فصل برداشت واردات را افزایش ندهد کمر کشاورز زیر بار این همه هزینه شکسته می‌شود. اگر قرار است تنظیم بازار انجام بگیرد دولت باید محصول باغی را از کشاورزان مثل محصول گندم خریداری کند و برای اینکه مردم ضرر نکنند قیمت را پایین بیاورد.

وی افزود: دولت باید کود را به صورت سوبسید در اختیار کشاورزان قرار دهد، آبیاری شان را مکانیزه و شرکت تعاونی تاسیس کند و در هر روستا ۴ تراکتور در اختیار کشاورزان بگذارد که مجبور نباشند برای هر هکتار از زمین شان ۴ میلیون تومان بپردازند و این نرخ برای شان دولتی حساب شود. اگر هزینه‌های کشاورزان را پایین‌تر بیاورند آن موقع می‌توان گفت از آن‌ها حمایت کرده اند و این یعنی حمایت نه اینکه به بهانه مردم بیایند واردات کنند، پول تو جیب خیلی‌ها بریزند، سموم و کود‌های شیمیایی را وارد کنند و بعد با ۲ برابر قیمت به آن‌ها بفروشند و بازار تنظیم کنند و تنها از جیب مردم هزینه کنند. این اقدامات فقط باعث نابودی کشاورزان می‌شود.