تنها کشوری که لاکهید اف-۱۱۷ نایت‌هاوک را ساقط کرد

ساقط شدن هواپیمای نامرئی توسط یک سیستم ضدهوایی منسوخ شده، همواره منجر به تعجب جهانیان بوده‌است.

به گزارش خبرآنلاین، در سال ۱۹۹۹ لاکهید اف-۱۱۷ نایت‌هاوک به طور گسترده ای به عنوان یکی از پیشرفته ترین هواپیماهای ساخته شده در نظر گرفته می‌شد، با مشخصات شیک و پوشش ضد رادار، این هواپیما، برای همه مقاصد، نامرئی بود. این هواپیما قادر است تا ۸۰۰۰ پوند (۳۶۰۰ کیلوگرم) مهمات را بدون خطر سرنگونی حمل کند، این هواپیما برای منطقه جنگی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۹ ایده آل بود.

بنابراین ممکن است خیلی ها تعجب کنند که چنین هواپیمای پیشرفته ای توانسته بود توسط یک سامانه ضد هوایی S-۱۲۵ Neva/Pechora ساقط شود.

برای اینکه واقعاً بفهمیم چگونه این سیستم ضد هوایی منسوخ شده توانسته است بر این فناوری پیشرفته غلبه کند، ابتدا باید ببینیم که چگونه F-۱۱۷ در وهله اول به این وضعیت رسیده است. همه چیز با جنگ کوزوو (فوریه ۱۹۹۸-۱۱ ژوئن ۱۹۹۹) و بمباران یوگسلاوی ناشی آغاز شد.

همه چیز به بالکان باز می‌گردد، این منطقه در دهه ۱۹۹۰ به دلیل شکاف نژادی در جمهوری یوگسلاوی در نقطه جوش بود. نشانه‌های اولیه جدایی‌طلبی در جمهوری در سال ۱۹۹۲ در اسلوونی مشاهده شد و تنها از آنجا شکل گرفت و در سال ۱۹۹۸ با شروع جنگ کوزوو به اوج خود رسید. به دلیل گزارش نقض کنوانسیون ژنو توسط ارتش یوگسلاوی در کوزوو، ناتو مجبور شد به عنوان یک نیروی "حافظ صلح" وارد عمل شود.

در تلافی حمله یوگسلاوی به مردم ساکن در منطقه کوزوو، کمپینی توسط ناتو برای بمباران یوگسلاوی آغاز شد تا تسلیم شوند. این اولین باری بود که یوگسلاوی پس از جنگ جهانی دوم خود را هدف بمب افکن ها می دید. به عنوان بخشی از این کمپین بمباران، ایالات متحده تصمیم گرفت F-۱۱۷ های خود را برای تسریع در تلاش مستقر کند.

تصور می شد که سیستم های ابتدایی ضد هوایی ارتش یوگسلاوی هیچ شانسی برای آسیب رساندن به هواپیما ندارند، چه رسد به سقوط آن. به زودی ثابت شد که آمریکا اشتباه می کند.

در ۲۷ مارس ۱۹۹۹، سرهنگ دوم دارل پاتریک "دیل" زلکو ماموریت یک بمباران را بر عهده داشت. زلکو که یک کهنه کار در اجرای عملیات بود، به مهارت های پرواز خود اطمینان داشت و این بمباران را به عنوان یک پرواز استاندارد دیگر در نظر گرفت. حوالی ساعت ۸ شب، او به محل بمب گذاری رسید و نسبت به رها کردن بمب‌ها اقدام کرد.

در همان زمان، هواپیما تنها ۱۷ ثانیه توسط رادار یوگسلاوی ردیابی شد، به اندازه ای که تیپ متوجه موقعیت هواپیما شود.

در ساعت ۲۰:۱۵ تیپ پدافند هوایی چندین موشک با برد ۱۳ کیلومتر به سمت این بمب افکن شلیک کرد که در آن زمان ۲۳ کیلومتر با آن فاصله داشت. از میان موشک های شلیک شده، تنها ۲ موشک به اندازه کافی به هواپیما نزدیک شدند تا زلکو آنها را ببیند. یکی درست از بالای هواپیما عبور کرد و آشفتگی کافی برای حرکت هواپیما ایجاد کرد، اما دومی به علامت خود برخورد کرد. گفته می شود انفجار ایجاد شده به قدری بزرگ بوده که افرادی که با KC-۱۳۵ Stratotanker بر فراز بوسنی پرواز می کردند، می توانستند آن را ببینند.

هواپیمای آسیب دیده از کنترل خارج شد و در نتیجه زلکو مجبور شد از هواپیما خارج شود، زلکو پس از استقرار چتر نجات خود، از رادیو اضطراری خود برای ارسال پیام درخواست کمک استفاده کرد و از ارتفاع خود برای تقویت سیگنال خود استفاده کرد. آنچه آغاز شد شبی وحشتناک برای خلبان سرنگون شده بود.

خلبان سرگردان تقریباً چندین بار در طول شب تا مرز دستگیری رفت، اما به اندازه کافی خوش شانس بود که تا صبح از گروه های جستجو فرار کرد. با طلوع خورشید، او توسط تیم جستجو و نجات رزمی حدود ۸ ساعت پس از سرنگونی هواپیمایش نجات یافت. او با هواپیما به آنجا منتقل شد و بخشی از تاریخ را در یک مایل دورتر از محل سقوط هواپیمای خود به جای گذاشت.

سرنگونی F-۱۱۷ به طور گسترده توسط رسانه های یوگسلاوی به عنوان تبلیغات مورد استفاده قرار گرفت، قطعات هواپیمای سرنگون شده برای مطالعه به روسیه و چین فرستاده شد و بقیه در موزه هوانوردی بلگراد قرار داده شد و تا به امروز در آنجا به نمایش گذاشته شده است.

منبع: هیستوری‌آف‌یستردی