صنعت هوانوردی امروز احساس بسیار مدرنی دارد، اما تاریخچه طولانی پشت این صنعت نسبتاً جوان وجود دارد. هوانوردی، اعم از تجاری و نظامی، بیش از یک قرن قدمت دارد. اگر چه سوار بر هواپیماهایی پرواز نمیکنیم که یکصد سال عمر دارند، اما برخی از فرودگاههای جهان تاریخچه بسیار طولانی و جالبی دارند. آیا قدیمیترین فرودگاههای جهان را میشناسید؟
به گزارش روزیاتو، وقتی هواپیما برای اولین بار در سال ۱۹۰۳ توسط برادران رایت ساخته شد، تنها چند سال طول کشید تا دیگر افراد نیز بخواهند به آسمان پرواز کنند. در ابتدا، هوانوردی تنها مختص تعدادی انسان ماجراجو و از جان گذشته بود. خیلی زود، ارتش آن را برای جنگ به کار گرفته و رفته رفته غیرنظامیان هنگام سفر کردن به هواپیما اقبال نشان دادند. در عرض یک دهه یا همین حوالی، فرودگاههایی در سراسر جهان برای خدمت به صنعت به سرعت رو به رشد هوانوردی ساخته شدند.
اگر چه هواپیماها اولین بار در ایالات متحده ساخته شدند، اما علاقه دیوانه وار به این پیشرفت جدید تکنولوژی اروپا را نیز به سرعت درنوردید. اکثر قدیمیترین فرودگاههای این فهرست در ایالات متحده و اروپا هستند، زیرا این قارهها جایی هستند که صنعت هوانوردی برای اولین بار و بیشتر از هر جایی دیگر در آنها توسعه یافت.
این فهرست روی فرودگاههایی تمرکز دارد که هنوز در حال فعالیت بوده یا در شرایطی قرار دارند که هنوز زیرساختی قابل استفاده به شمار میآیند. شوربختانه بسیاری از فرودگاههای اولیه ماند فرودگاه Roosevelt Field در لانگ آیلند، تغییر کاربری یافته و اکنون برای اهداف دیگری به کار میروند.
اولین چیزی که بسیاری از بازدید کنندگان از پایتخت دانمارک میبینند، بخشی از صنعت هوانوردی اروپاست، حتی بدون اینکه خود از آن خبر داشته باشند. این بدان خاطر است که فرودگاه کپنهاگن که در سال ۱۹۲۵ رونمایی شد هنوز هم در پایتخت این کشور فعال است. اگر چه فرودگاه کپنهاگن (یا نام قدیمی آن که فرودگاه کاستروپ Kastrup بود)، اولین فرودگاه جهان یا حتی اروپا نبود، اما در زمان افتتاح خود فرودگاهی بسیار خلاقانه و پیشرفته به شمار میآمد. این بدان خاطر بود که فرودگاه کپنهاگن اولین فرودگاه در جهان به شمار میآمد که تماماً برای ترافیک هوایی غیرنظامی اختصاص یافته بود.
فرودگاههای قبلی به عنوان پایگاههای هوایی نظامی یا باندهای هوایی برای علاقمندان به بدلکاران و ورزشکاران کارشان را آغاز کردند. فرودگاه کپنهاگن اولین فرودگاهی بود که به نیاز برای سفرهای غیرنظامی کاری یا سرگرمی پاسخ داد. امروزه، فرودگاه کپنهاگن شلوغترین فرودگاه منطقه اسکاندیناوی است و هر روز جتهای بزرگی در آن فرود میآیند. این فرودگاه اکنون تفاوتهای بسیاری با روزهای اولیه خود دارد، زمانی که پرواز در روزهای برفی سال در آن غیرممکن بود.
دومین فرودگاه قدیمی در ایالات متحده که هنوز هم فعال است، ممکن است بسیاری از مراجعان خود را حیرت زده کند. وقتی به مهد هوانوردی فکر میکنیم کمتر کسی اسم مینه سوتا را به خاطر میآورد. اما اکثر افراد اشتباه میکنند و فرودگاه بین المللی مینیاپولیس- سنت پل یکی از اولین فرودگاههای ایالات متحده بود که در سال ۱۹۲۰ افتتاح شد. در ابتدا، این فرودگاه تنها یک باند فرود برای سرویس پست هوایی موسوم به Speedway Field بود. در سال ۱۹۲۹، این فرودگاه به سرویس مسافربری نیز روی آورد و حمل و نقل مسافر به سرعت به اصلیترین عملیات این فرودگاه تبدیل شد. فرودگاه بین المللی مینیاپولیس-سنت پل بارها تغییر نام داد تا به نام امروزی رسید. این فرودگاه با نام Speedway Field کارش را آغاز کرد و بعدها نامش را به Wold-Chamberlain Field تغییر داد، اما در پایان نام کنونی برای آن تثبیت شد.
فرودگاه سیدنی به عنوان یکی از شلوغترین فرودگاههای جهان و شلوغترین فرودگاه استرالیا، یکی از قدیمیترین فرودگاههای جهان هم هست. آغاز رسمی عملیات این فرودگاه در سال ۱۹۲۰ بود، اما اولین پرواز فرودگاه سیدنی در نوامبر ۱۹۱۹ انجام شد. نام رسمی این فرودگاه، سیدنی کینگزفورد-اسمیت است که به داستان هیجان انگیز دیگری در تاریخچه هوانوردی کشور استرالیا اشاره دارد. این فرودگاه به افتخار سِر چارلز ادوارد کینگزفورد-اسمیت نامگذاری شده که از پیشگامان صنعت هوانوردی در استرالیا بود. او اولین کسی بود که از طریق هوا از روی اقیانوس آرام گذشت و اولین کسی بود که همراه با خدمه بر فرار اقیانوس اطلس به پرواز درآمد. فرودگاه سیدنی با دنیای مدرن پیش رفته و اکنون سه ترمینال مسافری و هفت ترمینال باربری دارد که آن را به نقطه ورود مهمی از ترافیک بین المللی برای استرالیا تبدیل میکند. زیرساخت بی نقص این فرودگاه باعث شده بود که ملکه الیزابت در سفرهای مشهور خود به استرالیا همیشه از این فرودگاه استفاده نماید.
یکی از قدیمیترین فرودگههای اروپا که دائماً و بدون وقفه در صنعت هوانوردی فعال بوده فرودگاه ژنو در سوییس است. این فرودگاه که در نزد مردم محلی محبوب بوده و با نام فروداگه کوینترین (Cointrin) شناخته میشود، در ۱۱ اکتبر ۱۹۱۹ افتتاح شد، اما اولین پرواز آن در سال ۱۹۲۰ اتفاق افتاد. در ابتدا، فرودگاه ژنو یک هاب منطقهای کوچک با ترافیک مسافری بسیار اندک بود که عموماً هواپیمایی لوفتانزا از آن استفاده میکرد. اما در عرض یک دهه، به یکی از شلوغترین فرودگاههای اروپا برای پروازهای مسافری تبدیل شد. در دهههای بعدی نیز بر ترافیک این فردوگاه افزوده شده و در سال ۱۹۶۰، دولت سوییس مجبور شد برای ساخت یک باند فرود بلندتر، بخشی از قلمرو خود را با فرانسه معاوضه کند.
فرودگاه ژنو درست در مرز سوییس با فرانسه قرار داشته که بر منحصربفرد بودن آن میافزاید. مسافران میتوانند از فرانسه یا سوییس بدون نیاز به عبور از مرز به این فرودگاه دسترسی داشته باشند. موقعیت مکانی این فرودگاه باعث شده که به یک نقطه مهم در ترابری هوایی (باری) در اروپا و برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا تبدیل شود، اگر چه خود سوییس از کشورهای این اتحادیه نیست.
فرودگاه پاریس- لو بروژه (Paris-Le Bourget) قدیمیترین فرودگاه فرانسه است که به طور رسمی در سال ۱۹۱۹ افتتاح شد. اما صنعت هوانوردی این فرودگاه به مدتها قبل باز میگردد. در سال ۱۹۱۴، این فرودگاه توسط نیروی هوایی فرانسه و در دوران جنگ جهانی اول برای دفاع از پاریس به کار گرفته شد. اما در سال ۱۹۱۹ بود که به طور رسمی کار خود را به عنوان یک فرودگاه آغاز کرد، زیرا این اولین باری بود که درهای آن به روی ترافیک غیرنظامی باز شد. فرودگاه پاریس- لو بروژه برای تاریخ هوانوردی اهمیت ویژهای دارد. در سال ۱۹۲۷، چارلز لیندبرگ بعد از پرواز با هواپیمای موسوم به Spirit of Saint Louis (به معنای روح سنت لوییس) بر فراز اقیانوس اطلس، در این فرودگاه فرود آمد، تجربهای که او را به اولین کسی تبدیل میکرد که بدون توقف از نیویورک سیتی تا پاریس پرواز میکرد.
اما بعد از این که سفرهای هوایی بین المللی بیشتر شد و هواپیماها بزرگتر شدند، مسافران شروع به استفاده از فرودگاههای دیگر و دور زدن فرودگاه پاریس- لو بروژه کردند. اگر چه این فرودگاه اکنون به روی پروازهای بین المللی و تجاری بسته است، اما هنوز هم مقصد مهمی برای سفرهای تجاری و هواپیماهای شخصی است که به پاریس پرواز میکنند.
یازدهمین فرودگاه قدیمی جهان که از زمان تاسیس بی وقفه در فعالیت بوده، یکی از آن فرودگاههایی است که احتمالاً اسم را نشنیده اید. فرودگاه لاپینرانتا (Lappeenranta) در فنلاند در سال ۱۹۱۸ ساخته شده است. این فرودگاه مقصدی برای مسافران بین المللی نیست. فرودگاه لاپینرانتا در نزدیکی شهر مرزی به همین نام واقع شده و حتی از ۱۰ فرودگاه اصلی فنلاند نیز به شمار نمیآید. اما این فرودگاه کوچک ارزش بازدید دارد اگر علاقمند به صنعت هوانوردی و تاریخ آن باشد. این فرودگاه کارش را به عنوان یک پایگاه نیروی هوایی شروع کرد و در ادامه درهایش را به روی ترافیک غیرنظامی نیز باز کرد.
هر ساله، دهها میلیون مسافر از فرودگاه اسخیپول میگذرند، چه به خاطر اینکه به دنبال تماشای جاذبههای گردشگری آمستردام هسند و چه به خاطر اینکه قصد سوار شدن به پروازهای متفاوتی را دارند. برخی از این مسافران نمیدانند که قدم در یکی از قدیمیترین فرودگاههای جهان گذاشته اند. فرودگاه اسخیپول آمستردام در سال ۱۹۱۶ به عنوان یک فروداگه نظامی در یک زمین قبلاً باتلاقی ساخته شد و در سالهای اول برای هواپیماها دردسرساز میشد، زیرا بارها هواپیماها در گل و لای گیر میکردند. اما زمانی که هلند در سال ۱۹۲۸ میزبان بازیهای المپیک شد، شهر آمستردام تغییرات بسیاری در این فرودگاه ایجاد کرد. اسخیپول در طول جنگ جهانی دوم ویران شد، اما به سرعت به عنوان یک هاب مسافربری و یک جاذبه گردشگری مهم برای هلند بازسازی گردید.
فرودگاه چیامپینو (Ciampino) شهر رُم یکی از قدیمیترین فرودگاههای جهان است که در سال ۱۹۱۶ به عنوان یک فرودگاه نظامی ساخته شده و در سال ۱۹۴۷ به جابجایی مسافران غیرنظامی روی آورد. تا سال ۱۹۶۱، فرودگاه چیامپینو تنها فرودگاهی بود که در شهر بزرگ و پرجمعیت رم وجود داشت، اما آمادگی پذیرایی از جتهای بین المللی را نداشت. بدین ترتیب فرودگاه مدرنتر لئوناردو داوینچی ساخته شده و بدین ترتیب بود که فرودگاه چیامپینو به حاشیه رفت. داستان این فرودگاه برای فرودگاههای تاریخی بسیار عجیب است، زیرا در سالهای اخیر با افزایش توجه و محبوبیت مواجه شده است. این فرودگاه که عمدتاً به خاطر تاریخچه و ترافیک تجاری مورد استفاده قرار گرفته، اکنون یک هاب مهم برای ایرلاینهای ارزان قیمتی است که به شهر رُم پرواز میکنند.
تاریخچه قدیمیترین فرودگاههای جهان در تسلط پایگاههای هوایی ایالات متحده و اروپاست. اما فرودگاهی که متمایز به نظر میرسد فرودگاه بین المللی دون میوینگ (Don Mueang) در بانکوک، تایلند است که در سال ۱۹۱۴ تاسیس شد. همانند بسیاری از دیگر فرودگاههای این فهرست، دون میوینگ نیز به عنوان یک پایگاه هوایی نظامی کارش را آغاز کرد و متعلق به نیروی هوایی تایلند بود، اما در سال ۱۹۲۴ درهایش را به روی پروازهای تجاری باز کرد. این فرودگاه تاریخی با گذشت زمان توسعه یافته و یکی از اصلیترین فرودگاههای تایلند بود تا اینکه فرودگاه سووارنابهومی بانکوک در سال ۲۰۰۶ افتتاح شد. میوینگ هنوز هم دومین فرودگاه شلوغ تایلند و انتخاب اول برای ایرلاینهای ارزان قیمت است.
لهستان اغلب از فهرست تاثیرگذاران صنعت هوانوردی کنار گذاشته میشود، اما فرودگاه فرودگاه پوژنان-لاویکا هنریک وینیافسکی (Poznan-Lawica Henryk Wieniawski) در نزدیکی شهر پوژنان که در سال ۱۹۱۳ توسط دولت آلمان ساخته و افتتاح شد یکی از قدیمیترین فرودگاههای همچنان فعال جهان است. بسیاری از افراد فرودگاه پوژنان را به این خاطر فراموش میکنند که تا همین اواخر به روی ترافیک غیرنظامی بسته بود. از زمان افتتاح در سال ۱۹۱۳ تا سال ۲۰۰۹، این فرودگاه تنها برای پروازهای نظامی به کار گرفته میشد. اکنون فرودگاه پوژنان لاویکا سالانه پذیرای چندین میلیون مسافر است و همچنان بخشی از آن به عملیاتهای نظامی اختصاص دارد.
فرودگاه برمن یکی از قدیمیترین فرودگاه اروپا و آلمان است. این فرودگاه در سال ۱۹۱۳ جایگاه رسمی یک فرودگاه را به دست آورد، اگر چه علاقمندان محلی به صنعت هوانوردی آن را به عنوان یک ایستگاه پراز بالن در سال ۱۹۰۹ ساختند. سالهای اول این فرودگاه مملو از تغییرات آشفته و مداوم بود. در ابتدا، این فرودگاه به عنوان ایستگاهی برای به پرواز درآوردن بالنها طراحی شده و سپس به یک فرودگاه تبدیل شد. سپس در جریان جنگ جهانی اول، فرودگاه برمن برای اهداف نظامی به کار گرفته شد؛ و در سال ۱۹۲۰ بود که این فرودگاه پذیرای پروازهای غیرنظامی شد. امروزه نیز همچنان میتوان به فرودگاه برمن پرواز کرد، اگر چه این فرودگاه کوچک تنها یک ترمینال دارد که سالانه تنها چند میلیون مسافر به خود میبیند.
در تاریخ صنعت هوانوردی اروپا، افراد عموماً روی اروپای غربی تمرکز دارند، اما یکی از قدیمیترین فرودگاههای این قاره در رومانی در شرق این قاره واقع شده است. فرودگاه آورل ولایسو (Aurel Vlaicu) در شهر بخارست در سال ۱۹۱۲ به طور رسمی به یک فرودگاه تبدیل شد. اما هواپیماها از سال ۱۹۰۹ از این فرودگاه بلند شده و در آن مینشستند، وقتی خلبانی فرانسوی به نام لویی بلیریو یک مکان فرود کوچک خصوصی را در این نقطه ایجاد کرد. در سال ۱۹۱۲، این فرودگاه اولین مدرسه پرواز رومانی را در داخل فضای خود تاسیس کرد. فرودگاه آورل ولایسو اصلیترین فرودگاه بین المللی رومانی تا سال ۱۹۶۸ بود. اکنون ترافیک هوایی به فرودگاه بین المللی و جدیدتر هنری کواندا (Henri Coanda) میرود، زیرا آورل ولایسو برای دریافت پروازهای بین المللی بزرگ بسیار کوچک بوده، اما هنوز هم در بخش هوانوردی تجاری فعالیت دارد.
فرودگاه هامبورگ قدیمیترین فرودگاه آلمان و قدیمیترین فرودگاه قاره اروپاست که از زمان تاسیس به طور مداوم به خدمت رسانی ادامه داده است. این فرودگاه در سال ۱۹۱۱ افتتاح شد. فرودگاه هامبورگ به عنوان فرودگاهی برای زپلینهای آلمانی کارش را آغاز کرد و سپس به مکانی برای فرود و بلند شدن هواپیماهای مدرنتر تبدیل شد. علیرغم تاریخچه طولانی اش، فرودگاه هامبورگ یکی از مدرنترین فرودگاههای آلمان به شمار میآید. به لطف برنامه بازسازی گسترده این فرودگاه بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۹، فرودگاه هامبورگ اکنون یک فرودگاه بسیار زیبا با ترمینالهای مدرن و ارتباط ریلی با مرکز شهر است.
در کنار اینکه یکی از سه فرودگاه قدیمی جهان است، فرودگاه مادرید کواترو وینتوس (به معنای چهار باد)، قدیمیترین فرودگاه اسپانیا و یکی از سه فرودگاه غیرنظامی شهر مادرید نیز هست. این فرودگاه در فاصله ۸ کیلومتری جنوب غرب مرکز شهر واقع شده و سالانه ۳۵،۰۰۰ پرواز دارد که عمدتاً پروازهای غیرنظامی هستند. در ابتدا این فرودگاه به عنوان یک پایگاه هوایی ساخته شده، اما بعدها به عنوان یک هواپیمای غیرنظامی نیز به کار گرفته شد. به خاطر طول محدود باند پرواز، این فرودگاه مناسب هواپیماهای مسافربری بزرگ نیست و عمدتاً برای هواپیماهای پیستونی، هواپیماهای توربوپراپ متوسط و جتهای شخصی و البته هلیکوپترها به کارمی رود. بخشی از این فرودگاه هنوز هم در اختیار ارتش است و یک بخش برای هواپیماهای پلیس اسپانیا و هلیکوپترهای نظارت بر ترافیک جادهای نیز در نظر گرفته شده است. یک موزه هوایی و فضایی نیز در زمینهای این فرودگاه با نام Museo del Aire ساخته شده است.
فرودگاه شورهام (Shoreham) در سال ۱۹۱۰ تاسیس شد، اگر چه اولین پروازها در این فرودگاه در سال ۱۹۱۱ انجام شد. این فرودگاه کارش را به عنوان یک مرکز آموزشی برای غیرنظامیانی که به دنبال خلبان شدن بودند آغاز کرد، اما با شروع جنگ جهانی اول به یک پایگاه نظامی تبدیل شد. عملیاتهای غیرنظامی بعد از پایان جنگ دوباره از سر گرفته شد هر چند استفاده غیرنظامی از فرودگاه شورهام در طول جنگ جهانی دوم نیز برای مدت کوتاهی متوقف شد. مسافران هنوز هم میتوانند از فرودگاه شورهام دیدن کنند که اکنون با نام فرودگاه برایتون سیتی شناخته میشود.
یکی از مهمترین فرودگاههای قدیمی در جهان در مریلند واقع شده است. فرودگاه کالج پارک (College Park) در سال ۱۹۰۹ توسط برادران رایت تاسیس شد که اولین مخترعان هواپیما بودند. برادران رایت از فرودگاه کوچک کالج پارک برای آزمایش اولین هواپیماهای خود استفاده کردند، از جمله اولین هواپیمایی که برای ارتش ایالات متحده ساختند. این فرودگاه میزبان برخی از مهمترین اولهای صنعت هوانوردی بوده است، از جمله اولین مدرسه هوانوردی نظامی، اولین پرواز به ارتفاع یک مایل و بسیاری دیگر. پروازهای تجاری به خاطر کوچک بودن فرودگاه کالج پارک به این فرودگاه نمیروند، اما هنوز هم فرودگاهی فعال برای پروازهای خصوصی به شمار میآید.