وزیر ارتباطات از بازگشت قابلیت تماس تصویری روی خطوط موبایل سخن گفته. قابلیتی که ده سال قبل بر اثر فضاسازی‌های ایجاد شده، به خواست تعدادی از مراجع و بزرگان دینی برای از بین رفتن التهابات ممنوع شد. قابلیتی که البته امکانش چندی بعد در پیام رسانهای خارجی ایجاد شد و حالا سال هاست که یک قابلیت عادی و در اختیار همه مردم است.
به گزارش خبرآنلاین، «به زودی تماس تصویری از طریق تلفن همراه بدون نصب نرم افزار فعال خواهد شد و هزینه زیادی هم نخواهد داشت.» این جدیدترین ادعای عیسی زارع پور وزیر ارتباطات است. ادعایی که بر پایه تکنولوژی یک دهه قبل است. قابلیتی که بر اساسش اپراتوری جدید یعنی رایتل راه افتاد تا با رقبای دیگر رقابت کند. شرکتی که در دل شستا و با سرمایه گذاری از سرمایه‌های بازنشستگان تاسیس شد.
آن‌ها که در آن زمان دارنده انحصاری قابلیت اینترنت نسل سوم بودند و درحالی که دو اپراتور بزرگ تنها اینترنت نسل دو می‌دادند، این رایتل بود که با سرعت بالای اینترنت همراه می‌توانست روی خطوط تماس با قابلیت تماس تصویری تحولی بزرگ ایجاد کند و صاحب سود دهی بالایی شود.
آن زمان در شرایطی که هنوز کمتر اپلیکیشن شبکه اجتماعی راه افتاده بود و تازه استفاده از اسمارت فون‌ها نسل اول وایبر در دیگر کشور‌ها داشت رواج پیدا می‌کرد، این تکنولوژی تماس تصویری یک انقلاب محسوب می‌شد. از تی موبایل تا اتصالات، اکثر اپراتور‌های سرشناس دنیا در آن سال‌ها این خدمات ویژه ارتباط تصویری را داشتند و آن موقع یک ویژگی بزرگ برای رقابت بود. قابلیتی که می‌توانست یک برند را بالا ببرد و رقبایش را زمین بزند.
ویدیو‌های تبلیغاتی و بیلبورد‌های وسیع این اپراتور خیلی سریع جنجالی شدند. به یکباره فضای سنگینی ایجاد شد و دلهره‌های بسیاری را به همراه داشت. اینکه این تماس‌های تصویری چطور می‌تواند جوانان را به انحراف بکشد و گسترش این فضا سبب شد این قابلیت قبل از عملیاتی شدن، با فضای ایجاد شده و البته درخواست‌های مکرر گروهی از دفاتر بزرگان و علمای مذهبی، متوقف شود. چون صاحبان این برند نتوانستند توجیهی قانع کننده برای پروژه تبلیغاتی و محصولی که عرضه نمودند، ارائه دهند.
در همان سال روستا آزاد رییس وقت دانشگاه شریف در گفت و گویی با اشاره به برگزاری نمایشگاه صنعت موبایل و پیشرفت‌های اینترنت در دانشگاهش گفته بود: «امیدواریم با برگزاری این نمایشگاه و تبیین پیشرفت تکنولوژی و نکات مثبت چنین خدماتی، دغدغه‌های ایجاد شده برای علمای محترم دینی و مردم عزیز را برطرف کنیم.»
سرعت پیشرفت تکنولوژی، اما چنان شدید بود که در کمتر از چند ماه با ورود بیشتر اسمارت فون‌های تحت آی او اس و اندروید و البته پیام رسانهای رایگان، به خودی خود دیگر این قابلیت که روی تلفن و اپراتور‌های داخلی قرار بود ارائه شود، از سوی اپلیکیشن‌های بین المللی ارائه شد و هر روز هم این مسیر با سرعت بیشتری پیش رفت و آن ویژگی خدمت ارائه شده از سوی رایتل هم منسوخ شد.
اتفاقی که سال هاست از آن به عنوان پروژه‌ای برای شکست برند اپراتور سوم نام برده می‌شود. سرمایه‌هایی که متعلق به بازنشستگان بود. اما چرا آن اتفاق برای رایتل افتاد؟ کارشناسان اعتقاد دارند شیوه اشتباه استراتژی تبلیغاتی این برند سبب شد تا رقبایش بتوانند علیه آن‌ها پروژه بزرگی را تعریف کنند. اینکه بزرگترین مزیت این برند نسبت به رقبایش نه فقط تماس تصویری که داشتن سرعت بیشتر بود. این بود که می‌توانست مشتری‌ها را به دنیایی جدید وصل کند.
دنیایی که فقط یکی از توانمندی هایش تماس تصویری بود، اما وقتی رقبا توانستند این مزیت را از برند سوم تازه وارد شده به بازار بگیرند، دیگر این شرکت توانی برای رقابت نداشت و اینگونه سرمایه‌های دولتی که برای یکی از پر دغدغه‌ترین اقشار کشور بود، سوخت و نابود شد و همچنان این برند، زیان ده است. این خبر چندی قبل در نامه مدیر رایتل به وزیر ارتباطات رسانهای شد.
یک چشم و هم چشمی رقابتی. این، اما تنها عاقبت ماجرای پروژه اوایل دهه ۹۰ برای از میدان به در کردن رایتل اتفاق افتاد نبود که پس از آن و بعد از بازتاب‌ها، به کلی راه اندازی اینترنت نسل ۳ در کشور به محاق رفت. اتفاقی که تا پایان سال ۱۳۹۴ هم ادامه داشت.
یعنی یک رکود حدودا ۴ ساله درحالی که تمام دنیا در این مدت دنبال توسعه زیرساخت‌ها و پیشرفت در حوزه اینترنت موبایلی و ... بودند. سرانجام از پایان سال ۹۴ بود که تازه با از راه رسیدن نسل چهارم و گسترش شبکه‌های توسعه یافته جدید خدمات موبایلی اینترنت، کشور وارد مرحله توسعه‌ای در این زمینه شد و در کمتر از سه سال یکی از بیشترین پیشرفت‌های جهانی را در توسعه استفاده از اینترنت و گوشی‌های هوشمند پیدا کرد. آن هم در شرایطی که تحریم‌های جدید امریکایی ترامپ هم سر رسیده بودند!
یک دهه پس از بسته شدن امکان ارتباط تصویری روی خطوط همراه، زارع پور از آن به عنوان یک قابلیت خاص اسم می‌برد که قرار است باز شود؟ دیجیاتو در واکنش به این خبر نوشته است: «احتمالا محدودیت‌ها و فیلترینگ پیام‌رسان‌های خارجی از عوامل این تصمیم است هرچند هنوز به شکل دقیق نیز جزئیاتی از این طرح در دسترس نیست. به احتمال زیاد، نحوه برقراری تماس تصویری، مانند تماس عادی توسط اپراتور‌های موبایل مدیریت خواهد شد.»
این یعنی وزارت ارتباطات همزمان با صرف هزینه بسیار در ماه‌های اخیر برای توسعه پیام رسانهای داخلی و ایجاد مرکز مشترک انتقال داده و توسعه توانایی تماس‌های تصویری آن‌ها، می‌خواهد خدمتی را که از ده سال قبل محدود شده بود، دوباره ارائه دهد. قابلیتی که برای ارائه گیرندگان خدمات داخلی از اپراتور‌ها مقدور خواهد بود و دوباره مشکل تماس‌های تصویری میان کاربران ایرانی با خانواده‌های شان در خارج از کشور را در بر نمی‌گیرد، مگر اینکه این اپراتور‌ها دارای پارتنر‌های مشترک ارائه دهنده این خدمات در دیگر کشور‌ها باشند.
ارائه خدمت تماس تصویری روی تلفن‌های همراه شاید یک دهه قبل یک قابلیت استثنایی بود، اما امروز حتی صرفه اقتصادی هم ندارد. صرفه ندارد، چون هزینه انتقال داده در پیام رسانهای داخلی یک سوم قیمت اینترنت عادی است و اپراتور‌ها برای ایجاد فضای مورد نظر وزیر می‌خواهند این خدمات را چه قیمتی ارائه دهند تا به صرفه باشد؟
از سوی دیگر ارائه دهندگان انحصاری و معروف این خدمات مثل اتصالات در امارات هم با رواج شبکه‌های اجتماعی و نرم افزار‌های رایگان و با کیفیت بالا دیگر این انحصار شان را برداشته اند و دیگر نزدیک به یک سالی می‌شود آن‌ها هم حقیقت پیشرفت تکنولوژی را پذیرفته اند!
حالا اعلام چنین خبری به عنوان یک دستاورد از سوی وزیر ارتباطات به نظر می‌رسد اعلام یک پیشنهاد بدون دستاورد باشد. مثل اینکه امروز اعلام شود استفاده از ویدیو برای عموم آزاد است!
