پاییز امسال ۹۰ درصد تورهای ورودی به کشور لغو شد تا موجی از ناامیدی و البته بیکاری بر صنعت گردشگری سایه بیندازد، حالا رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران از تکرار لغو سفر گردشگران به ایران در فصل بهار خبر میدهد.
به گزارش خبرآنلاین، امیر پویان رفیعیشاد میگوید: «سفر نیمی از گردشگران فصل بهار ایران در بلاتکلیفی است تا شاید ایران از لیست قرمز و عدم توصیه سفر گذر کند و اجازه دهند که به ایران سفر کنند. هفت کشور آلمان، اسپانیا، برزیل، استرالیا، سوئد، دانمارک و انگلیس که بیشترین گردشگران را به مقصد ایران میفرستند توصیه ممنوعیت سفر به ایران را در سایت وزارت خارجه خود درج کردهاند؛ و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در واکنش به کنسلی تورهای ورودی در ۲ فصل و عدم شفافیت در برگزاری تورهای فصلهای آینده، طرحهای ضربتی و تورهای آشنا سازی اجرا خواهد کرد.»
این فعال حوزه گردشگری، که مدتی پیش در نامهای به عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از او خواسته بود برای وضعیت گردشگری ایران چاره اندیشی کند، بیان میکند: «ایران که فصل گذشته خود را بخاطر اتفاقات، اعتراضها و نا آرامیها که در کشور رقم خورده بود از دست داد حالا برای تورهای بهار سال ۱۴۰۲ در بلاتکلیفی و کنسلی قرار دارد.»
او ادامه میدهد: «نیمی از تورهای فصل بهار که با توجه به شرایط ایران و کندی اینترنت در همان ماههای پیش کنسل شد و نیمی از آژانسها هم که از مقاصد خاص گردشگر به ایران میآوردند، بیکار شدند و نیمی دیگر از تورها که ما انتظار برگزاری آنها را برای اردیبهشت تا نیمه اول خردادماه توسط بعضی از آژانسها داریم در بلاتکلیفی و وضعیت نامعلوم قرار دارند. بعضی از اتباع منتظر هستند که کشورشان به آنها اجازه سفر بدهد و گروهی هم منتظر هستند که شرایط امنیتی ایران به نظر مطلوبشان برسد.»
او میگوید: «اگرچه صحبت همه فعالان تورگردان این است که فصل بهار گردشگری ایران هم از دست رفت و باید تا پاییز سال آینده با گردشگری ورودی خداحافظی پنهانی کنیم؛ اما با تلاشهای بسیاری از فعالان تورهای بسیار محدود، کوچک و فرضا انفرادی پیشبینی میشود که برگزار شود؛ البته اگر دیپلماسی و شرایط به نفع گردشگری پیش رود.»
رفیعی شاد ادامه میدهد: «بیشتر این تورهای کوچک از اروپا و تعدادی از کشورهای آسیایی شرقی هستند؛ ما از نیمه دوم فروردین تا اواسط خرداد منتظر هستیم که ببنیم چه اتفاقی میافتد و آیا ایران از لیست خطر بعضی از کشورها خارج میشود و کشورها به اتباع خود اجازه سفر به ایران را میدهند یا نه؟»
او اضافه میکند: «باتوجه به شرایط و اعتراضهای چند ماه گذشته در ایران برای صدور ویزای گردشگران ورودی وزارت امور خارجه ممنوعیتی برای ورود گردشگران اعلام نکرده است، و مسئله آنجاست که درخواستی برای صدور روادید و گردشگر به ایران وجود ندارد.»
او از تعدیل نیروها در آژانسهای مسافرتی، بیکاری راهنمایان در پی لغو تورهای ورودی و افزایش موج مهاجرت نیروی متخصص و تورلیدر خبرداد.
مسلم شجاعی، دستیار ستادی معاون وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درباره چاره اندیشی و طرحهای ضربتی برای کنسلی تورهای ورودی میگوید: «اگر بخواهیم کلانتر و در بازه تاریخی به ریشههای موضوع نگاه کنیم تقریبا ۴دهه است که ایران به دلایل مختلف از طرف رسانههای مرجع مورد بمباران خبری منفی قرار گرفته است و در این میان صنعت گردشگری بیشترین آسیبها را متحمل شده است. از طرفی التهابات و ناآرامیهای چند ماه اخیر نیز سبب تصویرسازی منفی از ایران در جهان شد همانند اتفاقات سالهای ۹۸و ۸۸ که سبب کنسلی تورهای ورودی و کاهش شدید ورود گردشگر به ایران شد.»
او بیان میکند: «لذا کنسلی تورها نشات گرفته از التهابات داخلی کشور و همچنین تبلیغات منفی و ایران هراسی است؛ و باید پذیرفت که در حالت نرمال قضاوت مردم جهان از یک کشور براساس شنیدهها رخ میدهد؛ از طرفی امروزه استعمارگری کمتر با حمله نظامی و قطع روابط سیاسی و اقتصادی با یک کشور انجام میشود؛ امروزه برای این کار از ابزارهای فرهنگی استفاده میکند لذا راه مقابله با آن نیز باید گردشگری باشد به عبارت دیگر فکر میکنم موثرترین و هوشمندانهترین راه فرهنگی مقابله با ایران هراسی تقویت گردشگری است چرا که ورود گردشگر خارجی به کشور یعنی دیدن مستقیم واقعیتهای ایران و نشر بدون واسطه آن، نشری که منبع اش خود گردشگر است و لذا قدرت اثرگذاری و اعتمادبخشی آن بسیار بالاست.»
او میگوید: «بر اساس آمارهای ارائه شده رسمی ۸۰ درصد گردشگران اروپایی و ۸۵ درصد گردشگران چینی و آسیای شرقی که قبل و بعد ایران را دیدهاند تا حدودی شوکه شدند، بس که فاصله بین انتظار و واقعیت زیاد بوده است. اگر تصویر منفی و بمباران خبری منفی از ایران برداشته شود یا به شکل هوشمندانهای مدیریت شود و ایران واقعی نمایش داده شود به دلیل دارا بودن تنوع و پتانسیلهای مهم فرهنگی، تاریخی و طبیعی میتوانیم به عنوان یک مقصد بین المللی گردشگری شاهد رشد چشم گیر باشیم و از بیشتر کشورهای منطقه در گردشگری به دلیل دارا بودن پتانسیلها مهم پیشی خواهیم گرفت.»
او در ادامه با برشمردن راهکارهای کوتاه مدت برای پیشگیری از کنسل شدن هرچه بیشتر تورها و برگشت به ریل قبلی میگوید: «حضور پر قدرت بخش دولتی و بخش خصوصی گردشگری در کنار یکدیگر و حضور پررنگ در نمایشگاههای بین المللی گردشگری چه در سطح جهانی و چه در سطح منطقهای میتواند راهگشا باشد. برگزاری تورهای آشناسازی برای خبرنگاران، توراپراتورها، سلبریتی و اینفلوئنسرهای شبکههای مجازی و ... میتواند کمک کننده باشد. هم چنین برگزاری هفتههای گردشگری، نمایشگاههای تخصصی و هم چنین Road showها در کشورهای بازار هدف میتواند برای کوتاه مدت موثر باشد.»
وی بیان میکند: «متاسفانه بعد از سه سال درگیری با کرونا و محدودیتهای بسیار برای بخش خصوصی، در حال حاضر تورهای ورودی به کشور کاهش پیدا کرده و شاید در فصل بهار شاهد حضور تورهای زیادی نباشیم، اما طرحهای ضربتی و کوتاه را در نظر گرفته ایم، اما نباید انتظار بازدهی سریع داشته باشیم چرا که سفر نیازمند برنامه ریزی است و اقناع یک گردشگر برای مقصدهایی مثل ایران کمی پیچیده و زمان بر است.»
کارشناس مدیریت گردشگری و استاد دانشگاه به برگزاری تورهای آشنا سازی برای طیفهای مختلف از خبرنگاران، تورگردانان برتر به عنوان یکی از طرحهای ضربتی برای کنسلی تورها و افزایش ورود گردشگر به کشور اشاره و توضیح میدهد: «حضور در نمایشگاههای مختلف دنیا بسیار تاثیر گذار خواهد بود و به جذب سفر به ایران کمک خواهد کرد. چند روز گذشته نمایشگاه فیتور اسپانیا به پایان رسید، دولت و بخش خصوصی میداند شاید برای بهار گردشگر نداشته باشیم؛ اما؛ شاید بتوانیم برای تابستان و پاییز میزبان گردشگران باشیم. اگر ما در نمایشگاهها حضور نداشته باشیم، رقیبان منطقه جای ما را میگیرند و ناخوداگاه ایران از حافظه بازار پاک میشود.»
دستیار معاون گردشگری وزیر از تحرکات خاص و حضور در رویدادهای کشورهای همسایه و بازار هدف با حضور دولتمردان (G to G) و همچنین برگزاری مذاکرات B to B گردشگری سفر را با موضوعات خاص همچون گردشگری سلامت، تاریخی و فرهنگی به عنوان طرح ضربتی دیگر بر شمرد و بیان کرد: «با این اقدامات اصلی و اورژانسی است که ما جلوی ضرر بیش از حد در گردشگری را میتوانیم بگیریم.»
شجاعی با اشاره به اینکه این اقدامات برای فصل بهار جوابگو نخواهد بود و تبلیغات منفی را نمیتواند خنثی کند، میگوید: «اقدامات کوتاه مدت باعث این نخواهد شد که ما همانند سال ۹۷شاهد حضور گردشگران باشیم، گردشگری دیپلماسی است و افراد به جایی سفر میروند که حس اعتماد و امنیت داشته باشند.»
او ادامه میدهد: «ما باید به سراغ فعالان و افرادی که از گردشگری سود میبرند بریم، آژانسداران بزرگ دنیا از برگزاری تور به مقاصد مختلف سود میبرند جنس آنها از گردشگری است و آنها میدانند که این اتفاقات در همه جا دنیا میافتد و پذیرش این مسائل برای آنها راحتتر است تا مردم عادی و مسافر، و اگر این حرف را آژانسدار آلمانی بگوید که ایران امن است بسیار تاثیرگذارتر است تا تور گردان ایرانی.»
شجاعی با اشاره به اینکه ایدههای زیادی برای مقابله با ایران هراسی و حضور گردشگر وجود دارد بیان میکند: «الزامات مقابله با ایران هراسی و کاهش اثرات منفی آن باید حتما فراهم گردد، چرا که مقابله با این حجم از تبلیغات منفی در حد و توان وزارت میراث فرهنگی و گردشگری نیست و نیاز به عزم ملی با حضور همه دستگاهها و نهادها دارد. همه دستگاهها باید بسیج شوند و امکانات متناسب خود را وارد میدان کنند. به نظرم برنامه هفتم توسعه نقطه عزیمت خوبی برای آغاز مقابله با ایران هراسی از طریق گردشگری است.»