پس از چهار ماه کارِ تماموقتِ بازسازی توسط تیم حفاری ترکیهای، حیات دوباره به چشمهی شهر باستانیِ کیبیرا باز خواهد گشت. بازسازیِ این چشمه که دارای دو استخر و ۲۴ بلوک شبیهسازیشده از نوع سنگِ اولیه و بیش از ۱۵۰ قطعه باستانشناسی اصیل است که میان خرابههای تراسِ سوم شهر پیدا شد، با کمکهایی از استانداری بوردور و تیم کارشناسیِ ۱۷ نفرهای متشکل از باستانشناسان، مرمتگران و معماران به اتمام رسید.
به گزارش فرادید، بازدیدکنندگانِ کیبیرا که هماکنون در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو به «شهر گلادیاتورها» معروف است میتوانند با پیادهروی در امتدادِ یک مسیر پلهای که هماکنون مرمت شده است به چشمه برسند.
سوکرو اوزودوگرو، باستانشناسِ دانشگاه مِهمِت آکیف اِرسوُی و رئیس تیم حفاریِ شهر باستانی به آژانس خبری آنادولو گفته است که ترکیه به داشتن دو چشمهی باستانی بزرگ خود مفتخر است که حالا مرمت شدهاند و هر دو در بوردور هستند. این چشمهی بسیار بزرگ که سال ۲۳ پیش از میلاد ساخته شده ۱۵ متر قطر و ستونهایی به ارتفاع ۸ متر دارد و حدود ۶۰۰ الی ۷۰۰ سال در کیبیرا از آن استفاده شده است.
اوزودوگرو با توضیحِ اینکه به لطف بازسازیهای صورتگرفته، آب تازهی نوشیدنی دوباره در چشمه به جریان خواهد افتاد گفته است که کیبیرا دومین شهر باستانی ترکیه پس از ساگالاسوس خواهد بود که از چشمهاش آب تازه به جریان خواهد افتاد: «ما همین ماهِ مه، آب تازه را روانهی این چشمهی باستانی خواهیم کرد و عملکرد اصلی چشمه احیا میشود. درست مانند زمان باستان، آب از دهانِ مجسمههای شیر و پلنگ در مخفیگاه شیر بیرون ریخته و به استخر سرازیر خواهد شد.»
شهر باستانی کیبیرا در منطقهی گلحصارِ بوردور روزگاری یکی از مهمترین شهرهای تمدن لیدیان و روم بود. این شهر ۲۳۰۰ ساله که در ارتفاعِ ۱۳۰۰-۱۱۰۰ متریِ جنگلهای سرو کوهی و سدر قرار دارد را میتوان از تمام زوایا دید، چون در ستیغ واقع شده و نمای اطراف آن قابلرویت است.
استرابو، جهانگرد عصر باستان نوشته است که ساکنان کیبیرا در اصل لیدیانهایی بودند که به منطقهی کابالیس نقل مکان کردند و خیلی زود سکونتگاهشان را تغییر دادند و شهری با محیط ۱۰۰ استادیوم تاسیس کردند. یادبودها و منابع باستانشناسی این شهر سال ۲۰۰۶ حفاری شدند و پرده از یک هویت نظامیگرایانه با بیش از سی هزار پیاده نظام و بیش از دو هزار واحد سوارهنظام برداشتند. اینجا خواستگاه بزرگترین برجستهکاریهای گلادیاتورهای زمان باستان در ترکیه است.
موقعیت استراتژیک این شهر، آن را به مرکز منطقهایِ حکمرانی تبدیل کرده بود و شهرت این شهر به عنوان شهر پرورشدهندهی اسب در زمان باستان منجر به این شد که آن را صرفاً «شهر اسبهای تندرو» بنامند. این شهر در دورهی رومی در پررونقترینِ حالت خود بود و تمام بقایای باستانشناسی امروز نیز متعلق به آن دوران هستند.