پر حاشیه‌ترین جشنواره مستند و جنجالی که حمیدفرخ‌نژاد به پا کرد

شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت به عنوان جشنواره‌ای به شمار می‌آید که امسال حواشی زیادی را پشت سر گذاشته است.

به گزارش خبرآنلاین، طراحی سن اختتامیه با وجود سادگی، زیبا و چشم نواز و نسبت به سال گذشته، خوش رنگ‌تر بود. آیین آغازین با پخش ترانه ایران حجت اشرف‌زاده، حال و هوایی خاص به سالن تالار وحدت داد و نمایش تصویر همه شرکت کنندگان روی مانیتور بزرگ روی سن، ادای احترامی به فیلمسازان این دوره بود. محمد حمیدی مقدم، دبیر جشنواره در آغاز سخنش از حضار خواست شرکت کنندگان (مستندسازان این دوره) را تشویق کنند.

مجری مراسم پدرام کریمی اگرچه مجری درجه یکی نیست، اما تلاش کرد اجرای خوبی داشته باشد. شاید بهتر بود، مجری متناسب با فضای سینمای مستند یا یک چهره مشهورتر برای این مراسم انتخاب می‌شد.

جشنواره سینما حقیقت را معمولا جزو بی‌حاشیه‌ترین جشنواره‌ها به یاد می‌آوریم؛ اما دست‌کم برای شانزدهمین دوره نمی‌توانیم این صفت را به جشنواره سینما حقیقت بدهیم.

اغلب برگزیدگان این دوره با فرزندانشان روی سن رفتند. مهدی شامحمدی با پسرش، محسن اسلام‌زاده با دخترش، مهدیه سادات محورجعفری با دو فرزندش، حضور پررنگ کودکان خردسال روی سن، یکی از زیبایی‌های این دوره و یادآور حضور مرتضی پایه‌شناس با دو دخترش در آیین اختتامیه جشنواره سیزدهم «سینماحقیقت» بود. مسعود زارعیان همراه پسرش روی سن رفت، احساساتی شد و نسبت به همسرش ابراز محبت کرد. هادی شریعتی هم جایزه‌اش را به همسرش تقدیم کرد.

دبیری که همچنان ماند

نگاهی هم بیندازیم به حواشی خود جشنواره؛ اولین پرسشی که در همان روز‌های ابتدایی مطرح شد این بود که محمد حمیدی‌مقدم، دبیر شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت، در سال گذشته و در دوره پانزدهم اعلام کرده بود که دیگر دبیر جشنواره نخواهد بود.

چه اتفاقی رخ داد که مدیریت او همچنان پابر جاست؟ البته کسی به پاسخ درستی برای این پرسش نرسید و به این خاطر که هنرمندان حاضر در جشنواره هم از نوع مدیریت رضایت نسبی داشتند، دیگر کسی ماجرا را چندان پیگیری نکرد تا به پاسخ برسد.

معضل انتخاب سینما

ماجرای مکان برگزاری جشنواره‌ها خود پروسه‌ای است که برای همه جشنواره‌ها و در هر دوره‌ای مطرح می‌شود. چهارسو، میلاد یا ملت؟ اگر بخواهیم منصفانه نگاه کنیم نمی‌توانیم تقصیر را گردن برگزارکنندگان بیندازیم. آن‌ها نیز مقصر نیستند. چهارسو، مرکز شهر است دسترسی‌اش راحت است، اما مجتمع فرهنگی نیست و بخش عمده‌ای از آن تجاری است، شلوغ است و نمی‌توان حال و هوای جشنواره را در آن حس کرد.

پردیس ملت، بزرگ است کارایی دارد، اما دسترسی به آن جا جز بی. آر. تی و ماشین به نحو دیگری مقدور نیست و در ایده‌آل‌ترین حالت حتی با وجود پارکینگ باز هم مسئله جای پارک وجود دارد. به انضمام اینکه مسئله آنتن‌دهی و اینترنت هم در آن محدوده مشکلات خاص خودش را دارد.

به سالن همایش‌های برج میلاد می‌رسیم که کیفیت صدای سالن مناسب پخش فیلم نیست. تنها یک سالن دارد. دسترسی‌اش چندان راحت نیست و از همه مهم‌تر اینکه حاضران در این‌جا توانایی تامین غذا را ندارند.

این مشکل هم به این خاطر ایجاد شده که یک سالن سینمایی مناسب با دسترسی آسان و وجود همه موارد مخصوص برگزاری جشنواره‌ها ساخته نشده است.

دعوت از هنرمندان استانی

در این دوره از جشنواره از هنرمندان استانی دعوت به عمل آمد تا در این رویداد فرهنگی حاضر شوند، برای این هنرمندان هتل هم رزرو شد و عده زیادی از هنرمندان نسبت به این ماجرا اعتراض داشتند. عده دیگری هم این اتفاق را بسیار خوب ارزیابی کردند. آن دسته که نسبت به این ماجرا انتقاد کرده بودند، نگران بودجه و صرف هزینه چند ده میلیون تومانی برای تامین هزینه اسکان و خوراک این دسته از هنرمندان بودند.

دسته دیگری که موافق این ماجرا بودند، علت موافقت خود را اینگونه اعلام کردند که همیشه تمام هزینه‌ها صرف فیلمسازان تهرانی می‌شود اینبار یک تقسیم عادلانه انجام گرفته است.

نظرسنجی آنلاینی که حذف شد

در طول جشنواره هم تغییر و تحولاتی رخ داد و باعث شد پرسش‌های زیادی برای مخاطبان ایجاد شود. یکی از این اتفاقات حذف نظرسنجی مردمی بود. این گزینه به صورت کامل حذف نشده بود، بلکه امکان نظر دادن درباره فیلم‌ها از حالت چهارگزینه‌ای به شکل مکتوب تغییر پیدا کرده بود.

برای بسیاری از مخاطبان این سوال ایجاد شده بود که دلیل رخ دادن این ماجرا چیست و محمد حمیدی‌مقدم درباره آن گفت: «در سال‌های گذشته مسئولیت رأی‌گیری از مخاطبان برای انتخاب بهترین فیلم از نگاه تماشاگر، برعهده صنف بود که امسال این کار را انجام ندادند و ما نیز در این بخش ورود نکردیم. البته صنف تهیه‌کننده‌ها همراه ما بوده‌اند، ولی درباره مسئله رأی‌گیری یک نکته دیگر هم وجود داشت. چند فیلم در نمایش آنلاین حضور ندارند و برهمین اساس اگر رأی‌گیری انجام می‌شد نظمی که لازم است وجود داشته باشد، به هم می‌ریخت به همین دلیل به طور کلی آن را حذف کردیم تا شبهه هم ایجاد نشود.»

البته این ماجرا فقط پرسش برانگیز نشده بود، اصلا چرا این اتفاق رخ داده بود و تعدادی از فیلم‌ها از اکران آنلاین حذف شده بودند نیز خودش یک پرسش بود و حمیدی‌مقدم جواب این سوال را هم اینگونه داد: «حدود چهار فیلم از جمله «غیرمسکونی» و «خونه مامان شکوه» را به دلیل حراست از امنیت شخصیت فیلم‌ها، فعلاً در حوزه آنلاین پخش نکردیم و فقط در پردیس ملت نمایش داده می‌شوند. البته با توجه به امکانات ویژه‌ای که در فضای جشنواره در پردیس ملت فراهم شده، بجز دو سانس نمایش، اگر استقبال بیش از ظرفیت باشد حتما سانس سوم را هم تدارک می‌بینیم.»

پاسخی به حمید فرخ‌نژاد

حمید فرخ نژاد چند روز پیش با انتشار پستی نسبت به وضعیت موجود انتقاد کرده بود و طی سخنان تند، واکنش عمده هنرمندان را برانگیخت و در نهایت محمد خزایی، رییس سازمان سینمایی در مراسم اختتامیه به سخنان این هنرمند واکنش نشان داد و گفت: «برخی سینما را با عرصه ثروت اشتباه گرفتند. از سال ۸۸ احزاب سیاسی وارد سینما شدند و جریان سینما متأثر از این مسأله شد. تا روزی که در سازمان سینمایی باشم قطعاً فیلم بدون حجاب به روی پرده نخواهد رفت. نمی‌شود هر کسی مبانی اصلی نظام را زیر سؤال ببرد و ما سکوت کنیم. شما حق ندارید به رهبر، پیر و مرشد ما توهین کنید.»

او ادامه داد: «تا کی می‌خواهیم تحت تأثیر رسانه‌های شیشه‌ای و پیاده نظام شبکه‌های ایران اینترنشنال، منو تو و جریان معاندان و منافقان باشیم؟ این کشور تقدیم نخواهد شد، روز به روز پیشرفت می‌کند و اتفاق‌های بزرگی می‌افتد و این جریان ادامه خواهد داشت.»

این در خواست اجابت می‌شود؟

در پایان این جشنواره نیز مهدیه سادات محورجعفری از مسئولان خواست جشنواره‌ای برای زنان و با موضوع زنان در ایران برگزار شود.