مطالعات تازه نشان میدهد که کهکشان همسایه ما درگیر آدمخواری کهکشانی یا همان کهکشانخواری است. شواهد زیادی نشان میدهند که کهکشانها با بلعیدن یکدیگر در حال بزرگتر شدن هستند.
به گزارش همشهری، تلسکوپهایی مانند هابل دهها کهکشان در حال تعامل، از جمله کهکشانهای معروفی مانند Arp ۲۴۸ را به تصویر کشیدهاند. کهکشان آندرومدا نزدیکترین کهکشان بزرگ به کهکشان راه شیری است و یک مطالعه جدید نشان میدهد که همسایه ما کهکشانهای دیگر را در دو دوره مجزا در خود ادغام کرده است.
خوشههای ستارهای کروی در کهکشان آندرومدا در مرکز این تحقیق قرار دارند. آنها انجمنهای قدیمی ستارهای هستند که متالیتی کمتری دارند. حداقل ۱۵۰ تا از آنها و حتی بیشتر در کهکشان راه شیری وجود دارد.
این انجمنهای ستارهای در تکامل کهکشانی نقش دارند، اما نقش آنها به وضوح درک نشده است. خوشههای ستارهای کروی، بیشتر در هاله کهکشانها وجود دارند، در حالی که خوشههای باز، بیشتر در قرصهای کهکشانی دیده میشوند.
محققان در جدیدترین پژوهش، جمعیتی از خوشههای ستارهای کروی را در هاله داخلی آندرومدا شناسایی کردند که همگی دارای متالیتی یکسان هستند. متالیتی به ترکیب عنصری ستارگان، با عناصری سنگینتر از هیدروژن و هلیوم اشاره دارد که در نجوم عنوان فلزات به آنها اطلاق میشود.
کرویها متالیتی کمتری نسبت به اکثر ستارگان یک منطقه دارند و این به این معنی است که از جای دیگر آمدهاند و به خود آندرومدا تعلق ندارند. نتیجه دیگر این است که آنها، نسبت به ستارههای دیگر به متالیتی بالا در اطرافشان، پیرتر هستند، چرا که در آغاز جهان عناصر سنگینتر نسبت به اکنون کمتر بودند.
محققان این مجموعه از کرویها را ساختار دولایس نامگذاری کردند که در زبان ولزی به معنای جریان سیاه است. ساختار دولایس احتمالا گروهی از ۱۰ تا ۲۰ کروی است که با جهت چرخش آندرومدا همسو نیستند، اما آنها تنها گروهی از کرویها به حساب نمیآیند که این خاصیت را ندارند.
ساختار دولایس شواهدی از تغذیه آندرومدا از گروهی از کرویها در ۵ میلیارد سال گذشته است. گروه دیگر، زیرجمعیتی از کرویها هستند که شاهدی از یک رویداد تغذیه دوم بین ۸ تا ۱۰ میلیارد سال پیش است.
به گفته پژوهشگران، خوشههای کروی دارای متالیتی کمتر و همچنین از نظر سینماتیکی و حرکتی از دیگر خوشههای همان منطقه متمایز هستند. کهکشان آندرومدا یک طرفه میچرخد و ساختار دولایس به طور متفاوتی حرکت میکند.
برای پژوهشگران، ساختار دولایس مانند باقیمانده یک وعده غذایی نامرتب بوده که این ساختار شامل خوشههای ستارهای پرتحرک است. این شاهد دیگری است مبنی بر اینکه کهکشانهای عظیم با هم ادغام میشوند تا نمایشهای غولپیکری را در سراسر کیهان ایجاد کنند و کهکشانهای بزرگتر، کرویهای کوچکتر را در نوعی آدمخواری کهکشانی یا کهکشانخواری مصرف میکنند.
به گفته محققان، سوال بعدی این است که واقعا چه چیزی مصرف شده است؟ چرا که به نظر میرسد مجموعهای از چیزها است که به آرامی از هم جدا میشوند. در چند دهه گذشته روشن شد که کهکشانها با خوردن سیستمهای کوچکتر، رشد میکنند و بزرگتر میشوند، به طوری که کهکشانهای کوچک سقوط میکنند و بلعیده میشوند؛ این یک آدمخواری کهکشانی است.
هنگامی که این رویدادهای تغذیهای رخ داد، ماده در کیهان به شدت متمرکز بود. ده میلیارد سال پیش، احتمالا تعداد بیشتری از این رویدادها در سراسر جهان وجودد اشته است.
این یکی از دلایلی است که اخترشناسان تمایل به استفاده از تلسکوپهای قویتری مانند جیمز وب دارند. این تلسکوپها میتوانند نور کهکشانهای باستانی را ببینند و از امروز به گذشته نگاه کنند.
ما میدانیم که کیهان در زمان تولدش در بیگبنگ بیشکل بوده و امروز پر از کهکشان است. آیا آن کهکشانها به طور کامل شکل گرفتهاند یا در جریان رشد دارای شکل شدهاند؟
ستارهشناسان دوست دارند تاریخ کهکشان راه شیری خودمان را بدانند، اما از آنجا که در آن قرار داریم، انجام این کار از طریق مشاهدات دشوار است. اما آندرومدا، به عنوان نزدیکترین کهکشان به راه شیری، فرصتی برای مطالعه کهکشانها از منظر بیرونی در اختیار ما میگذارد و پژوهشگران از این مزیت استفاده میکنند.
برخی از آنچه که ستاره شناسان در مورد ادغام کهکشانها از آندرومدا به عنوان یک کهکشان مارپیچی شبیه کهکشان راه شیری میآموزند، میتواند درباره کهکشان ما هم صدق کند.