بررسیها نشان میدهد که طی ۶ سال گذشته، ۱۹ استان کشور تورمی بالاتر از میزان تورم متوسط داشتهاند و به طور متوسط سطح تورم ایرانیها در این ۶ سال، ۵.۴ برابر شده است. این اعداد به روایت مرکز آمار است که به تازگی عنوان کرده در مهر ماه ۱۴۰۱ شاخص قیمت مصرفکننده برای خانوارهای کشور به عدد ۵۴۱ رسیده است.
به گزارش اعتماد، در این اعداد و ارقام، قیمت سبد هر استان در سال پایه که اکنون ۱۳۹۵ است، برابر ۱۰۰ در نظر گرفته میشود. بنابراین وقتی سبد مصرفی کل کشور در مهر ماه به عدد ۵۴۱ میرسد، یعنی قیمت سبد مصرفی خانوارها از سال ۱۳۹۵ تاکنون ۴۴۱ درصد رشد کرده است.
اما باید توجه داشت که در استانهای مختلف، شتاب رشد قیمتها در این ۶ سال متفاوت بوده است. مثلا در استان مرزی کردستان (جایی که کانون اعتراضات اخیر بوده) قیمت سبد مصرفی خانوارها ۴۹۳ درصد در این ۶ سال رشد کرده. یا در استان مرزی ایلام، این عدد ۵۶۱ درصد بوده است. در استانهایی مانند چهارمحال و بختیاری با رشد ۵۶۱ درصدی روبهرو بودهایم و در کهگیلویه و بویراحمد رشد ۵۲۴ درصدی در این ۶ سال رخ داده است.
در عین حال در یکسری استانها نیز ارقام پایینتر بوده است. استانهایی مانند تهران، بوشهر، خوزستان، زنجان، فارس، گیلان و حتی قم و اصفهان، در این ۶ سال با شتاب کمتری در افزایش قیمت سبد مصرفی خانوارها روبهرو شدهاند. مثلا در استان تهران، میزان افزایش قیمت سبد مصرفی خانوار از سال ۹۵ تاکنون ۴۳۲ درصد بوده.
یا در قم، این عدد ۳۸۳ درصد شده است. البته نباید یک نگاه کلی به این موضوع داشت و تصور کرد که سطح قیمتها در استانها پایینتر از استانهای دیگر بوده، چراکه ممکن است به دلیل قیمت بالای کالاها در این استانها، سطح تقاضا و خرید ساکنان پایین آمده و از شتاب رشد قیمت جلوگیری کرده باشد.
در عین حال نکته عجیب، گرانی شدیدتر در میان خانوارهای روستایی است. در مهر ماه امسال، عدد شاخص کل برای خانوارهای روستایی ۵۹۱.۵ بوده است. به عبارتی، از سال ۹۵ تاکنون، قیمت کالاها برای خانوارهای روستایی نزدیک به ۵۰۰ درصد رشد کرده است. اما این عدد برای خانوارهای شهری ۴۳۲ درصد است. نمونه چنین اتفاقی هم در سال ۹۲ و هم در قبل از انقلاب به فاصله سالهای ۵۲ تا ۵۶ رخ داده است. یعنی در آن سالها تورم روستاها یا به بیان دیگر تورم در دهکهای پایین درآمدی بیشتر از دهکهای بالای درآمدی بوده است.
نقش و وزن کالاهای اساسی و ضروری در زندگی روستایی بیشتر از زندگی شهری است. شوکهای قیمتی ما در سال ۹۷ عمدتا در کالاهای وارداتی بود. در واقع به بیان دیگر دلیل اصلی تورم در سال جاری جهش نرخ ارز بوده که منجر به جهش قیمتی کالاهای وارداتی نیز شده است. بخشی از کالاهای وارداتی کالاهای ضروری مصرفی هستند. هر چند که دولت تلاش کرد برای واردات آنها ارز یارانهای اختصاص دهد تا قیمت کالاهای ضروری بالا نرود. اما به هر حال چنین چیزی در عمل رخ نداد.
مرکز آمار ایران گزارش داده در مهر ماه ١٤٠١ شاخص کل قیمت مصرف کننده برای خانوارهای کشور نسبت به ماه قبل ٣.٠درصد افزایش نشان میدهد. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور مربوط به استان البرز با ٤.٠درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان خوزستان با ١.٩درصد است.
درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای کشور ٤٨,٦درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان سیستان و بلوچستان (٥٧.٨درصد) و کمترین آن مربوط به استان زنجان (٤٢.٤درصد) است.
نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به مهر ماه ١٤٠١ برای خانوارهای کشور به عدد ٤٢,٩درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد (٤٨.٢درصد) و کمترین آن مربوط به استان خوزستان (٣٨.٤درصد) است.
در مهر ماه ١٤٠١، عدد شاخص کل برای خانوارهای شهری (١٠٠=١٣٩٥) به ٥٣٢,٠ رسید که نسبت به ماه قبل ٣.٢درصد افزایش نشان میدهد. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای شهری مربوط به استان قزوین با ٤.٣درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان بوشهر با ٢.١درصد است. درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای شهری کشور ٤٧,٧درصد است.
بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای شهری مربوط به استان ایلام (٥٦.٣درصد) و کمترین آن مربوط به استان بوشهر (٤٠.١درصد) است. نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به مهر ماه ١٤٠١، برای خانوارهای شهری به عدد ٤٢,٣درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان مازندران (٤٧.٤درصد) و کمترین آن مربوط به استان خوزستان (٣٨.٠درصد) است.
در مهر ماه ١٤٠١، عدد شاخص کل برای خانوارهای روستایی (١٠٠=١٣٩٥) به ٥٩١,٥ رسید که نسبت به ماه قبل ٢.٠درصد افزایش داشته است. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای روستایی مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ٥.٣درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان خوزستان با ٠.٥درصد میباشد. درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای روستایی ٥٣,٢درصد بوده. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان سیستان و بلوچستان (٦٥.٩درصد) و کمترین آن مربوط به استانهای یزد و خوزستان (٤٦.١درصد) است.
نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به مهر ماه ١٤٠١ برای خانوارهای روستایی به عدد ٤٦,٢درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان قزوین (٥١.٦درصد) و کمترین آن مربوط به استان همدان (٣٩.٩درصد) است.