«نوشین محمد حسینی» مدیر کل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآوردههای سلامت محور سازمان غذا و دارو در مورد مسمومیت و مرگ و میر در نتیجه مصرف انواع سموم اظهار کرد: از میان قرص برنج، سموم دفع آفات نباتی، جوندهکشها، سیانور و دیگر سموم؛ فسفید آلومینیوم یا قرص برنج در سالهای اخیر با درصدی بین ۵۵ تا ۷۵ درصد از موارد مسمومیت ناشی از کل سموم یاد شده، جلودار مسمومیتهای منجر به مرگ ناشی از سموم محسوب میشود.
به گزارش ایلنا؛ وی افزود: همچنین قرص برنج به تنهایی عهدهدار و علت ۱۱ درصد از کل مرگهای ناشی از مسمومیت بوده است. از سال ۱۳۹۶ تعداد مرگ ناشی از سم فسفید آلومینیوم یا قرص برنج روند صعودی داشته است. تعداد مسمومیتهای ناشی از قرص برنج مراجعهکننده به بیمارستانهای مرجع مسمومیت در کشور نیز همین روند صعودی را نشان میدهد، مسمومیتهای ناشی از قرص برنج در سال ۱۳۹۶، یک درصد، در سال ۱۳۹۷، ۱.۴۴ درصد، در سال ۱۳۹۸، ۱.۲ درصد، در سال ۱۳۹۹، ۱ درصد، در سال ۱۴۰۰، ۱.۳ درصد و در نیمه نخست سال ۱۴۰۱، ۱ درصد از کل مسمومیتهای مراجعه شده به بیمارستانها را شامل میشود.
محمد حسینی تأکید کرد: حتی یک مورد مسمومیت با قرص برنج هم نباید مشاهده شود؛ چرا که توزیع و خرید و فروش این سم در سطح کشور ممنوع بوده و از سال ۱۳۸۵ واردات قرص برنج توسط وزارت جهاد کشاورزی ممنوع اعلام شده است. از سال ۱۳۹۰ قرص برنج از جانب ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، کالای ممنوعه به شمار میرود و خرید و فروش و استفاده آن مشمول مجازات است.
این مقام مسئول سازمان غذا و دارو یادآور شد: قرص برنج از آفت کشهای بسیار قوی و کاربردی است که برای از بین بردن و جلوگیری حشرات غلات مورد استفاده قرار میگیرد. در کشور ما، استفاده از قرصهای برنج در کشاورزی به دلیل کارآیی بالای این فرآورده برای از بین بردن آفات، قیمت ارزان، سهولت استفاده، نداشتن باقیمانده در محصول و در دسترس بودن با استقبال زیاد از سوی کشاورزان همراه بوده است، ولی متأسفانه به دلیل عواملی مانند سمیت بالا و میزان کشندگی زیاد این ماده و سهولت دسترسی به این سم، در سالیان اخیر با آمار نسبتاً بالای مسمومیتهای ناشی از این عامل در کشور به ویژه در برخی استانها مانند تهران، گلستان، لرستان، اردبیل و سمنان مواجه بودهایم.
وی ادامه داد: در صورتی که فرد قرص برنج را بخورد دچار مسمومیت خواهد شد و در صورتی که سم از بدن وی خارج نشود مرگ در پی خواهد داشت. همچنین اسشتمام بوی قرص برنج که در داخل کیسههای حبوبات و برنج نگهداری میشود به علت تصعید گاز خطرناک فسفین در محیط نیز سبب مسمومیت و متعاقب آن مرگ میشود.
اگر گاز متصاعد شده از قرص یا گرد برنج به صورت اتفاقی استنشاق شد، به سرعت فرد را به هوای آزاد منتقل کرده و سعی کنیم بدن او را گرم نگه داریم و مطمئن شویم که به راحتی نفس میکشد، سپس فرد را به مراکز درمانی و اورژانس انتقال دهیم؛ و خود فرد نجات دهنده نیز به همراه ورود به محیط از ماسک و دستکشهای حفاظتی استفاده نماید. اگر گرد یا پودر ناشی از قرص برنج با لباس تماس پیدا کرد، به سرعت اقدام به تعویض آن کنیم. لباس آلوده را نباید در مکانهای بدون تهویه یا بسته و مکانهای عمومی رها کرد. در صورتی که قرص برنج، تعمدی یا اتفاقی بلعیده شود، باید هرچه سریعتر فرد را به مراکز درمانی و اورژانس منتقل کرد.