رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران با اشاره به محدود شدن دسترسی به اینترنت طی یک ماه اخیر گفت که طبق بررسیهای صورت گرفته، 35هزار میلیارد تومان به اقتصاد حوزه فناوری اطلاعات و 45 هزار میلیارد تومان به کسبوکارهای سایر حوزهها خسارت وارد شده است. در کنار این ضرر 80هزار میلیارد تومانی کسبوکارها، نگرانی جدی درباره افزایش تعدیل نیروی متخصص در بنگاههای اقتصادی وجود دارد که به اعتقاد فردیس، به اخلال در اقتصاد دیجیتال منجر خواهد شد.
اعضای هیئت نمایندگان اتاق تهران در نشست مهر ماه خود به مسائل و مشکلات حوزه اقتصاد فناوری و نوآوری پرداختند. آنها از محدودیتهای اعمال شده بر اینترنت در هفتههای اخیر انتقاد کرده و از زیانهای جبرانناپذیر این رویکرد بر سرمایههای مالی و نیروی انسانی کشور سخن گفتند.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی تهران، نمایندگان بخش خصوصی اعمال محدودیت در اینترنت و فیلترینگ پلتفرمها و شبکههای اجتماعی را موجب صدمه وارد شدن به کسبوکارها بهویژه کسبوکارهای خرد و کوچک دانستند که درآمد خانوارهای کمتر برخوردار شهری و روستایی را تحت تاثیر قرار داده است.
آنها همچنین نسبت به دلسرد شدن قشر جوان و کارآفرین نیز هشدار دادند و این رویکرد را موجب وارد آمدن صدمات جبران ناپذیر به نیروی انسانی و تحمیل زیانهای مالی به اقتصاد کشور تفسیر کردند.
«مسعود خوانساری»، رئیس اتاق تهران درباره مشکلاتی که این روزها کسبوکارهای دیجیتال با آن روبهرو شدهاند، گفت: «گفته میشود بین 500 تا 700 هزار کسبوکار دیجیتالی که در پلتفرمهای اینترنتی فعالیت میکنند در کشور وجود دارد که باتوجه به محدودیتهایی که ایجاد شده همگی در معرض خطر قرار گرفتهاند؛ کسبوکارهایی که اشتغالهای بالایی را هم به همراه دارند. در این کسبوکارها عمدتاً جوانان و اقشار ضعیف روستایی و شهری فعالیت میکنند و هرچقدر که این محدودیتها بیشتر ادامه پیدا کند، حتماً ضربه شدیدتری به اقتصاد و کسبوکار جوانان کشور وارد خواهد شد.»
تعطیلی 500 تا 700هزار فروشگاه اینستاگرامی
«فرزین فردیس»، رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران با اشاره به وقایع اخیر کشور و محدود شدن جدی دسترسی به اینترنت، اظهار داشت این امر مشکلاتی برای کسبوکارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به وجود آورده است:
«بررسیها نشان میدهد که طی یک ماه گذشته اخلال در شبکه اینترنت کشور و عدم دسترسی به برخی پلتفرمهای پربازدید، 35 هزار میلیارد تومان به طور مستقیم به اقتصاد حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات خسارت وارد کرده است. در حالی که بنا به آمار سال گذشته بانک مرکزی، این بخش سهم 3.3 درصدی در تولید ناخالص ملی دارد.»
به گفته وی این محدودیت دسترسی، به طور غیرمستقیم به کسبوکارهای خارج از صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات که از خدمات این بخش استفاده میکنند، خسارتی 45هزار میلیارد تومانی وارد ساخته است.
جمع این دو رقم نشان میدهد واحدهای صنفی و بنگاههای اقتصادی طی یک ماه گذشته با قطعی و محدودیت اینترنت، ضرر 80هزار میلیارد تومانی متحمل شدهاند.
عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران همچنین از ریزش 50 تا 70 درصدی تراکنشهای پرداختیارها طی یک ماه اخیر خبر داد که طی این مدت 500 تا 700 هزار فروشگاه اینستاگرامی در کشور که تا یک میلیون نفر به طور مستقیم و تا هشت میلیون نفر به طور غیرمستقیم از آنها درآمدزایی داشتند و ارتزاق میکردند، بسته شدهاست.
فردیس همچنین به دو موضوع مهم تعدیل نیرو و مهاجرت اشاره کرد و گفت: «گوشه دیگری از اخلال در اقتصاد دیجیتال کشور طی یک ماه اخیر، نگرانی جدی بنگاهها از افزایش تعدیل نیروی متخصص است. همچنین رصدخانه مهاجرت ایران در تحقیقی از نزدیک به 6 هزار مدیر ارشد و میانی در بخش خصوصی به عمل آورده است که نشان میدهد که بیش از 70 درصد از مدیران بنگاههای اقتصادی اعلام کردهاند که میل به مهاجرت در آنها «زیاد» یا «خیلی زیاد» شده است.»
او با بیان اینکه این روزها، چهره بسیاری از فعالان صنعت دیجیتال کشور مغموم است و از تعدیل پرسنل و خروج اجباری آنان از کسبوکار و کشور بیمناک هستند، گفت: «گردش آزاد اطلاعات، امنیت بیشتر و مستمر را برای کشور به ارمغان میآورد و ما فعالان اقتصاد نوآوری و فناوری، امیدواریم که خرد و منطق اساس تصمیمگیریها در کشور شود پیش از آنکه دیر شود.
شبیخون به کسبوکارها با تصمیمات خلقالساعه
«محمد حسندیدهور»، با انتقاد از تصمیمات ناگهانی و خلقالساعه، آنها را شبیخون به کسبوکارها دانست:
«نظام سیاستگذاری، اجرای قوانین و نظارت دستگاههای اجرایی از عقلانیت نظام اقتصادی تبعیت نمیکنند و همواره شاهد مداخلات نهادها، تصمیمات ناگهانی و سازمان نیافته، اقتصاد دستوری، قوانین خلقالساعه، پیوندهای سست با بازارهای جهانی و دیگر عوامل تاثیرگذار در روابط کنشگران تولید و صادرات هستیم. باز هم شاهد شبیخون سیاستهای خلقالساعه و تهاجمی به کسبوکارهایی هستیم که نه تنها مشاغل خرد، بلکه صنایع کوچک و متوسط کشور را نشانه رفتهاست. محدودیتهای اینترنتی به قصد صیانت و قضایایی از این دست شاید شرایط و محدودیتهایی را در کنش انسانی ایجاد کند اما شکلدهنده و تعیینکننده کنشها و رفتارهای اجتماعی نیستند. از همین رو، شایسته است نهادهای وابسته محتوای کنشها به تناسب موقعیتها، قالب نبخشیده و رویکردی را اتخاذ کنند که در چارچوب یک فراگرد پویا، متغیر و به نسبت پیشبینیپذیر باشد.»
«افشین کلاهی»، نایبرئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران نیز اعلام کرد تصمیمات امنیتی و سیاسی مسئولان در کشور، تاثیر مستقیمی بر حوزه نوآوری و فناوری دارد: «در حالی در قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان، از مشوقهای مالیاتی برای شرکتهای این حوزه یاد شده که اعمال سیاستهای تعدیلی در شبکه اینترنت کشور، چنین مشوقهایی را بیاثر میکند.»
او باور دارد کسبوکارهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و اقتصاد دیجیتال کشور با پلتفرمهای محدود داخلی نمیتوانند فعالیتهای بینالمللی خود را ارتقا دهند.