تغییر سبک زندگی در دهههای اخیر موجب شده تا بسیاری از خانوادهها به سمت استفاده از غذاهای کنسروی و فراوری شده روی بیاروند. غذاهایی که به گفته کارشناسان عوارض بسیار جدی بر سلامت اعضای خانواده و به خصوص کودکان دارند و مواد نگهدارنده موجود در آنها یکی از متهمان ردیف اول شیوع انواع سرطانها در این سالها بوده است.
به گزارش ایرنا، قیمت مناسب و آماده سازی سریع و آسان شاید مهمترین دلیل خانوادهها برای گرایش به سمت استفاده از غذاهای کنسروی و فراوری شده باشد. اما آیا تا کنون به عواقب استفاده مداوم از این محصولات غذایی فکر کرده اید؟ اینکه غذاهای کنسروی با استفاده از چه نوع ترکیباتی ماندگاری خود را طی این مدت طولانی حفظ میکنند؟
مواد و ترکیبات نگهدارنده و افزودنی که شامل رنگهای خوراکی و طعمدهندههای شیمیایی میشود با همین هدف یعنی افزایش زمان نگهداری و بهتر شدن طعم به مواد غذایی افزوده شدهاند. رنگ و لعابی که گاهی برای پوشاندن طعم فاسد شده مواد غذایی نیز به کار برده میشود.
سید ضیاالدین حسینی مظهری، دکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی درباره مضرات استفاده از این محصولات غذایی به خصوص برای کودکان توضیحات مهمی میدهد: «شاغل بودن مادران موجب شده تا بسیاری از خانواده به سمت استفاده از غذاهای کنسروی روی بیاورند، زیرا فرصت کافی برای تهیه و آماده سازی غذا ندارند، اما این خانوادهها باید بدانند که فرزندانشان بیشتر از پول به تغذیه و تن سالم نیاز دارند تا فکر و اندیشهای کارآفرین داشته باشند.»
این متخصص تغذیه ادامه میدهد: «بسیار مهم است که خانوادهها با برنامه ریزی درست غذاهایی را تهیه کنند که به خصوص برای بچهها مفید باشد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تغذیه استفاده از غذاهای منجمد خانگی که با عشق و مهر مادری تهیه شده بسیار ارزشمندتر از غذاهای آماده و کنسروی است. علاوه بر این غذاهای یخ زده خانگی ارزش غذایی بسیار بالاتری از غذاهای کنسروی دارند.»
دکتر مظهری با اشاره به مضرات استفاده از غذاهای کنسرو شده میگوید: «پرطرفدارترین غذای کنسروی در میان خانوادههای ایرانی کنسرو تن ماهی است. باید بدانید که استفاده مداوم از این کنسرو به علت دارا بودن مقدار زیاد جیوه بر روی عملکرد مغز تاثیرات بسیار منفی میگذارد. از سوی دیگر نجوشاندن و استفاده از کنسروهایی که تغییر شکل ظاهری داده اند احتمال مسمومیت را بسیار جدی میکند.»
وی با اشاره به استفاده از غذاهای کنسروی که کپک زده اند، گفت: «برخی تصور میکنند اگر کپهای ایجاد شده بر روی کنسروها را جدا کنند مشکل حل شده و دیگر منعی در استفاده از آن محصول وجود ندارد، اما اصلا اینگونه نیست و مشکل اصلی از همین جا آغاز میشود. هنگامی که رب گوجه کپک میزند این کپکها نوعی سم به نام مایکوتوکسین تولید میکنند. حتی اگر شما قسمت کپک زده و لایه زیرین آن را بردارید باز هم خطر وجود دارد. زیرا ممکن است سم به لایههای زیرین نیز نفوذ کرده باشد. همچنین هاگهای مولد این کپکها نیز بسیار ریز بوده و با چشم قابل مشاهده نیستند. ممکن است این هاگها همچنان در رب گوجه باقی مانده باشند؛ بنابراین به نظر میرسد حتی اگر کپک را به طور کامل از رب حذف کنید باز هم نمیتوانید سم ناشی از آن و یا هاگهای مولد آن را از بین ببرید.»
این دکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی یکی دیگر از نکات مهم در خصوص غذاها و محصولات فرآوری شده استفاده از رنگ و لعاب در تهیه مواد غذایی میداند و ادامه میدهد: «در برخی از موارد تولید کنندگان برای رفع مشکل فاسد شدن محصولات غذایی از رنگهای شیمیایی و ادویههایی با طعم و عطر بالا استفاده میکنند تا این مشکل را بپوشانند و درست در همین جاست که سلامت مردم و به خصوص کوکان به صورت جدی به خطر میافتد و دچار مسمومیتهای غذایی میشوند. از همین رو توصیه میکنیم که تحت هیچ شرایطی از غذاهایی که رنگ بسیار زیاد و یا ادویههای بسیار زیادی دارند استفاده نکنید.»
بروز سرطان در بزرگسالان و ایجاد بیش فعالی در کودکان از مضرات جدی استفاده دائم از غذاهای کنسرو شده با میزان بالای مواد نگهدارنده است: «برخی اثرات کوتاهمدت مواد شیمیایی افزودنی بر بدن شامل سردرد، افزایش وزن، آلرژی، بیشفعالی بهخصوص در کودکان و کاهش سطح انرژی، تمرکز و سطح ایمنی بدن میشود. اثرات طولانی مدت این افزودنیها بر بدن نیز ممکن است به بروز سرطان و بیماریهای قلبی ـ عروقی منجر شود. انواع بدخیمیها، آسیبهای جدی گوارشی، عوارض در سلسله اعصاب مرکزی مانند مولتیپل اسکلروز یا آلزایمر و افزایش فشارخون از خطرناکترین زیانهایی است که به دنبال مصرف درازمدت و مستمر خوراکیهای حاوی افزودنی در فرد ایجاد میشود؛ بنابراین مصرف این نوع از غذاها بسیار باید محدود شود و تا حد امکان در برنامه غذایی کودکان قرار نگیرند.»