سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی در یک برنامه تلویزیونی که اخیرا از شبکه سه سیما پخش شده است در خصوص تسهیل در قانون اقامت گرفتن در ایران که پیش از این سقف آن۲۵۰هزار دلار اعلام شده بود، اظهار کرد: قبول داریم که سقفهای سرمایهگذاری که قبلا اعلام شده بود بالا بوده لذا این رقم را به ۱۰۰هزار دلار کاهش دادهایم و اگر فردی حداقل ۱۰۰ هزار دلار وارد کشور کند، میتواند اقامت بگیرد و امروز تمهیداتی فراهم شده برای اینکه جذابیت بیشتری برای جذب سرمایهگذاری ایجاد شود.
به گزارش اعتماد، وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه حتما یکی از ارکانی که به رشد اقتصادی ما کمک میکند، این است که با دیگر کشورها دیپلماسی اقتصادی فعال داشته باشیم و خودمان را منحصر به کشورهای محدود نکنیم، اعلام کرد؛ اینکه برخی فکر میکنند اگر برجام امضا نشود ما مشکل پیدا میکنیم، کاملا غلط است.
خاندوزی با بیان اینکه تحریمها قطعا بر اقتصاد اثر دارد و کارها را در برخی موارد دشوار میکند، گفته است: ما میتوانیم اقتصاد را بدون گره زدن به مساله مذاکرات ادامه داده و اداره کنیم. در بحث توسعه اقتصادی نیز چند برابر دوره گذشته با طرف چینی تعامل پیدا کردیم و تمرکزمان را بیشتر روی کشورهایی گذاشتیم که نیاز به صادرات ما دارند، حتی نقطه مشخصی را در مشهد برای جلب سرمایهگذاری کشورهای شمالی و غربی دایر کردیم.
پیش از این نیز ابوالفضل کودهیی، مدیرکل دفتر سرمایهگذاری خارجی سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران در مورد تشویق اتباع خارجی به ویژه همسایگان ایران برای سرمایهگذاری در کشور گفته بود؛ میزان سپردهگذاری مورد نیاز جهت اعطای اقامت پنجساله به اتباع خارجی از ۲۵۰ هزار دلار در مصوبه قبلی به میزان ۹۰ هزار یورو (۱۰۰ هزار دلار) در مصوبه جدیدکاهش یافته و مدت اقامت نیز که در قانون مصوب ۱۳۹۸ سه سال بود به پنج سال اصلاح و افزایش یافته است.
وحید شقاقیشهری، اقتصاددان و رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در این خصوص معتقد است؛ فقط یکی از محورهای تشویق برای سرمایهگذاری در ایران میتواند کاهش آورده سرمایهگذاران خارجی باشد.
این اقتصاددان گفت: چند سال قبل کشور ترکیه برای سرمایهگذاری خارجیها اعلام کرد در صورتی که فردی حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار لیر ترکیه (۴ تا ۵ میلیارد تومان ایران) برای سرمایهگذاری در حوزه ملکی وارد این کشور کند به این سرمایهگذار اقامت ترکیه را خواهند داد، اما پس از آن این شرایط را کمی سختتر کردند و این رقم را بالاتر بردند.
شقاقیشهری افزود: در بسیاری از کشورهای دنیا یکی از معیارهایی که برای اقامت محور قرار میدهند، سرمایهگذاری در بخشهای مختلف است. اما برای اینکه ایران بخواهد به دنبال جذب سرمایهگذار خارجی باشد صرف کاهش مبلغ برای سرمایهگذاری کفایت لازم را نخواهد کرد و طبیعتا برای سرمایهگذاری در ایران باید برخی موارد کلیدی را برطرف کنیم تا امیدوار باشیم سرمایهگذار خارجی برای تزریق پول خود به اقتصاد ایران رغبت خواهد داشت.
او ادامه داد: یکی از مهمترین این عوامل موضوعات مربوط به پیشبینیپذیر بودن اقتصاد، ثبات اقتصادی، تصویر روشن از آینده اقتصاد ایران، ثبات قوانین و مقررات و بحث کاهش فساد و حکمرانی مطلوب در اقتصاد است که البته در این راه مسلما یک جامعهشناس برای تسهیل سرمایهگذاری خارجی در ایران ممکن است به عوامل اجتماعی و فرهنگی اشارهای داشته باشد و یک سیاستمدار که در حوزه روابط بینالملل و علوم سیاسی فعالیت دارد به عوامل مربوط به حوزه روابط بینالملل و سیاست اشاره کند و کارشناسان در حوزههای مختلف به موضوعات مختلفی برای سرمایهگذاری خارجی در ایران اشاره میکنند.
این اقتصاددان در ادامه با اشاره به حکمرانی مطلوب در یک کشور گفت: یک سرمایهگذار برای سرمایهگذاری در یک کشور به موضوع حاکمیت قانون و احترام به حقوق مالکیت بسیار اهمیت میدهد و امروز بسیاری از ایرانیانی که به برخی کشورهای دنیا برای سرمایهگذاری مهاجرت کردهاند با همین مشکل مواجه شدهاند و اغلب سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری در کشورهای دیگر به موضوع احترام به حقوق مالکیت بسیار اهمیت میدهند.
شقاقیشهری تصریح کرد: عامل بعدی در بخش حکمرانی مطلوب پاسخگویی است و سرمایهگذار در یک پروسه و فعالیت اقتصادی به دنبال پاسخگویی است و بحث بعدی مربوط به فساد و کنترل فساد است و طبیعتا در کشورهایی که فساد و رشوه دادن بیشتر بوده سرمایهگذار علاقهای برای سرمایهگذاری ندارد و از این کشورها فراری است. این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در حکمرانی مطلوب امنیت اقتصادی نیز مطرح است. اما کلیدیترین محورهایی که یک خارجی به دنبال انتخاب یک کشور برای سرمایهگذاری است ثبات اقتصادی و ثبات قوانین و مقررات و پیشبینیپذیر بودن اقتصاد است.
این اقتصاددان تصریح کرد: اینکه وزیر اقتصاد و دارایی از کاهش سقف سرمایهگذاری خارجی در ایران خبر داده است به عنوان یک مشوق میتواند موثر باشد. روشن شدن وضعیت تحریم، پیشبینیپذیری اقتصاد را افزایش میدهد. شقاقیشهری در پاسخ به این پرسش که آیا در شرایطی که مذاکرات برجام همچنان با ابهام روبهرو است میتوان به سرمایهگذاری خارجی در ایران با وجود کاهش میزان رقم سرمایهگذاری امیدی داشت، گفت: طبیعتا در صورتی که مسائل بینالمللی در ایران به یک سرانجامی برسند و وضعیت تحریمها روشن شود این قضیه باعث پیشبینیپذیری اقتصاد خواهد شد.
او با بیان اینکه ایران پر از ظرفیتهای بالقوه است، افزود: ایران از جمله کشورهایی است که فرصتهای بینظیری برای سرمایهگذاری و ترغیب و جلب سرمایهگذاران دارد و یکی از مهمترین آنها نیروی انسانی و نیروی کار دانشمحور و آشنا به فن در ایران با قیمت ارزان است ضمن آنکه ایران از حیث منابع طبیعی، ذخایر معدنی و تنوع آب و هوایی دارای مزیتهای بالایی است و ظرفیتهای بالقوه زیادی در ایران وجود دارد که میتواند فرصت مناسبی برای سرمایهگذاری ایرانیان خارج از کشور و خارجیهای علاقهمند به این شرایط باشد تا در چنین فضایی سرمایهگذاری کنند. البته احیای برجام یکی از موانعی است که پیشرفت مثبت آن میتواند بخش زیادی از مشکلات اقتصادی کنونی را برطرف کند.