کیهان نوشت: مواضع مقامات دیپلماسی کشورمان مبنی بر ضرورت اطمینان حاصل کردن از رعایت خطوط قرمز و از سوی دیگر تحولات جهانی و بحران انرژی در آمریکا و اروپا مدلول این واقعیت است که ایران عجلهای برای احیای برجام ندارد و آنان که بیش از همه به توافق نیاز دارند طرفهای غربی هستند.
پس از گذشت ۱۰ روز از پاسخ ایران به متن نهایی اتحادیه اروپا، بالاخره آمریکاییها به نظرات ایران درباره متن پیشنهادی برای احیای برجام پاسخ دادند.
گرچه از پاسخهای ایران و آمریکا جزئیاتی در دسترس نیست، اما مواضع مقامات دیپلماسی کشورمان مبنی بر ضرورت اطمینان حاصل کردن از رعایت خطوط قرمز، تحقق شروط اصلی و بهرهمندی از منافع اقتصادی برجام و از سوی دیگر تحولات جهانی و بحران انرژی در آمریکا و اروپا مدلول این واقعیت است که ایران عجلهای برای احیای برجام ندارد و آنان که بیش از همه به توافق نیاز دارند طرفهای غربی هستند.
تحلیلگران اقتصادی طی یکی دو ماه گذشته، زمستان سختی را برای کشورهای اروپایی پیشبینی کردهاند؛ رسانهها و مقامات این کشورها هم بارها اعلام کردهاند با توجه به تحولات جنگ روسیه و اوکراین، جایگزینهای مناسب و قابل اتکایی برای حل بحران انرژی در ماههای آتی ندارند جز اینکه به سهمیهبندی و کاهش مصرف انرژی بیندیشند و یا آنکه از رهگذر برجام و اقناع همپیمانان آمریکایی خود، به ورود نفت ایران به بازار جهانی امید داشته باشند چه آنکه در غیر این صورت، کاهش عرضه گاز روسیه و پیشبینی جهش ۶۰ درصدی قیمت آن در زمستان، دردسری بزرگی را برای آمریکا و اروپا رقم خواهد زد.
از همین روی است که اتحادیه اروپا، نقش فعالتری را در مذاکرات برجام برعهده گرفته و از پاسخهای ایران به طرح پیشنهادی استقبال کرده است. آمریکاییها که یار همیشگی اروپاییها هستند میدانند راهی جز عقبنشینی از مواضع قبلی خود ندارند و برای حل بحرانی کهگریبانگیر آنان است بایستی به شروط و مطالبات ایران در مذاکرات هستهای احترام بگذارند. آنها باید بپذیرند که بدون حل مسائل پادمانی، ایران در جهت انجام تعهدات هستهای برجامیاش اقدامی نخواهد کرد.
لازم به ذکر است که رسانههای اسرائیلی روز گذشته در گزارشهایی سعی کردند که القا کنند روابط اسرائیل و آمریکا تحت تأثیر مذاکرات برجام قرار گرفته است.
«روزنامه تایمز اسرائیل» گزارش داد که در سایه پیشرفت گسترده روند احیای توافق هستهای، کاخ سفید درخواست راهبردی رژیم صهیونیستی مبنی بر انجام گفتوگوی تلفنی میان جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و یائیر لاپید، نخستوزیر رژیم صهیونیستی را نپذیرفت.
«شبکه ۱۳ رژیم صهیونیستی» هم گزارش کرد که با توجه به اینکه مذاکرات هستهای با ایران به مرحله نهایی رسیده است میتوان گفت که اسرائیل اولویت مهمی برای آمریکا نیست و در سبد اولویتهای این کشور قرار ندارد.
این شبکه صهیونیستی در پی تعویق گفتوگوی تلفنی میان بایدن و لاپید به نقل از یک منبع سیاسی صهیونیست اعلام کرد که شکافها میان واشنگتن و تلآویو بسیار زیاد شده است.
با این حال برخی رسانههای خارجی از پذیرش نگرانیهای اسرائیل از سوی آمریکا خبر دادند.
دیوید برنیع رئیس سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی موساد هم گفت: توافق قریبالوقوع هستهای با ایران در صورت تصویب نهایی، یک «فاجعه استراتژیک» برای تلآویو خواهد بود.
رئیس موساد در دیدار با لاپید گفته که «امضای این توافق، قدرت ایران را بسیار بیشتر میکند، زیرا صدها میلیارد دلار پس از برداشته شدن تحریمها براساس این توافق به این کشور سرازیر میشود.»
رئیس سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی تأکید کرد: «این موضوع چالشهای بزرگی را برای اسرائیل، همچنین روابط آمریکا و اسرائیل به وجود میآورد.»
در همین راستا، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی دیروز جمعه بار دیگر لافزنیهای خود علیه ایران را در سایه مذاکرات جاری درباره رفع تحریمها و احتمال دستیابی به یک توافق تکرار کرد.
بنی گانتس گفت: ما همکاریها علیه ایران را در هوا، زمین، دریا، اطلاعات و حوزه سایبری گسترش خواهیم داد و مطمئن خواهیم شد که ایران توان هستهای ندارد.
وی همچنین گفت که «ما به تعمیق همکاری با ارتش آمریکا و گسترش اقدامات برای آسیب رساندن به همپیمانان ایران در منطقه ادامه میدهیم»
در همین حال، تارنمای خبری آکسیوس به نقل از سه مقام اسرائیلی گزارش داد واشنگتن سه نگرانی اسرائیل را موردتوجه قرار داده است.
براساس این گزارش، نخستین نگرانی اسرائیل درباره درخواست ایران مبنی بر پایان تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیرامون فعالیتهای هستهای اعلامنشده جمهوری اسلامی است. دومین نگرانی اسرائیل مربوط به کاهش فشار در زمینه تجارت با شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است.
براساس گزارش آکسیوس، کاخ سفید به اسرائیل اطمینان داده موضع خود درباره این روند مستلزم انجام بررسیهای دقیق را نرم نخواهد کرد؛ و سومین نگرانی اسرائیل در ارتباط با ضمانتهای مورد مطالبه ایران در صورت خروج رئیسجمهوری آینده آمریکا از توافق هستهای است. تهران از آمریکا خواسته آن دسته از شرکتهای بینالمللی که برای فعالیت در ایران قرارداد امضا میکنند، از معافیت دو و نیم ساله از تحریمهای مجدد بهرهمند شوند. آکسیوس به نقل از سه مقام اسرائیلی گزارش داده آمریکا تنها در صورتی با چنین درخواستی موافقت میکند که ایران طی این دو و نیم سال در قرارداد باقی بماند.
مقامات اسرائیلی میگویند پس از سفر مشاور امنیت ملی اسرائیل به واشنگتن، اطمینان یافتهاند که آمریکا قصد ندارد امتیازات معنادار بیشتری به ایران بدهد.
آنها همچنین حملات جدید آمریکا به مواضع شبهنظامیان موردحمایت جمهوری اسلامی در سوریه را نشانهای از آن میدانند که کاخ سفید برای امضای توافق جدید عجلهای ندارد.
در پایان ۳ نکته را باید متذکر شد که؛
۱) گزارشها و اظهارات مقامات رژیم صهیونیستی مبنی بر ایجاد شکاف بین آمریکا و اسرائیل، یک بازی رسانهای و اساساً در افکار عمومی داخل و خارج ادعایی دروغ و غیرقابلباور است. خود کاخ سفید هم بارها بهویژه همین چند روز پیش اعلام کرده است که «اهداف اسرائیل و آمریکا در برجام یکسان است».
از سویی دیدارها و رایزنیهای مکرر و مستمر مقامات غربی با صهیونیستها، تلاش صهیونیستها برای خرابکاری در ایران، ترور مدافعان حرم و... تا حمایتهای اخیر آمریکا از اسرائیل و مواضع مشترک علیه فعالیتهای هستهای ایران (بهویژه در سفر اخیر بایدن به اسرائیل) نشاندهنده عمق روابط استراتژیک آمریکا و اسرائیل است؛ روابطی که تارنمای خبری آکسیوس با انتشار گزارشی مبنی بر «پذیرش سه نگرانی اسرائیل از سوی آمریکا» بخشهایی از آن را افشا کرده است.
۲) روز گذشته بااینکه اسرائیلیها خبر «انجام نشدن گفتوگوی تلفنی میان جوبایدن و یائیر لاپید» را برجسته کردند و گفتند که توافق برجام در صورت تصویب یک «فاجعه استراتژیک» برای تلآویو است و یا آنکه ادعا کردند میان آمریکا و اسرائیل شکاف به وجود آمده! اما وزیر جنگ رژیم صهیونیستی بازهم در تهدیدهای خود علیه ایران گفت که «ما به تعمیق همکاری با ارتش آمریکا و گسترش اقدامات برای آسیب رساندن به همپیمانان ایران در منطقه ادامه میدهیم»
۳) و مهمتر آنکه در این برهه زمانی که اروپاییها با بحرانهای عمیقی مانند بحران انرژی دستوپنجه نرم میکنند، برای ایفای نقش «پلیس بد» در روند مذاکرات هستهای دستبسته هستند و این نقش را به صهیونیستها سپردهاند تا با تهدید و لافزنیهای خود علیه ایران، بتوانند جاده امتیازگیری آمریکا و اروپا از ایران را صاف کنند!