یائسگی مرحلهای از زندگی خانمهاست که دیگر قادر به بارداری نیستند. یائسگی زودرس قبل از 45 سالگی و یائسگی پیشرس قبل از 40 سالگی معمولا در خانمها رخ میدهد. میانگین سنی نرمال که برای یائسگی در نظر گرفته شده، حدود 50 سالگی است. علائم نوع زودهنگام نیز همانند دوره طبیعی بوده و معمولا دلایل مشخصی برای چنین عارضهای شناخته نشده است. راهکارهای درمانی که معمولا برای یائسگی زودرس در نظر گرفته میشود، تنها برای کاهش و کنترل علائم است و تا به حال هیچ درمانی برای بازگشت به حالت طبیعی برای بیماران انجام نشده است.
از علائم یائسگی میتوان به مواردی از جمله گرگرفتگی، تغییرات خلقی، تعریق شبانه، تحریک پذیری و خستگی اشاره کرد. علاوه بر این، افراد یائسه در معرض خطر بیماریهایی از جمله پوکی استخوان، چاقی، دیابت و بیماری قلبی نیز هستند. بسیاری از افراد درمان یائسگی زودرس در خانه را ترجیح میدهند، به همین جهت چند نمونه از راهکارهای طبیعی خانگی را برای شما در ادامه آوردهایم.
تغییراتی هورمونی در یائسگی زودرس باعث تضعیف استخوان و افزایش خطر پوکی استخوان میشود. مصرف کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان مفید است، به همین جهت توصیه به مصرف این مواد غذایی میشود. مصرف کافی ویتامین D طی این دوران خطر شکستگی استخوان را کاهش میدهد. بسیاری از مواد غذایی از جمله محصولات لبنی مانند ماست، شیر و پنیر غنی از کلسیم هستند.
سبزیجاتی مانند کلم پیچ، سبزی و اسفناج سرشار از کلسیم است. نور خورشید منبع اصلی ویتامین D است؛ زیرا پوست هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید این ویتامین را تولید میکند. منابعی مانند ماهیهای روغنی، روغن کبد ماهی، تخممرغ و غذاهای غنی شده با ویتامین D را در رژیم غذایی روزانه خود داشته باشید.
معمولا افزایش وزن در این دوره بسیار رایج است که به دلایل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، افزایش سن، ژنتیک و سبک زندگی رخ میدهد. افزایش چربی در بدن به خصوص در ناحیه پهلو خطر ابتلا به بیماریهایی مانند مشکلات قلبی و دیابت را افزایش میدهد. علاوه بر این، وزن بدن بر علائم یائسگی تاثیر میگذارد، افرادی که حداقل 5 کیلوگرم وزن بدن خود را پایین بیاورند، گرگرفتگی و تعریق شبانه تا حد زیادی برطرف میشود.
مصرف میوه و سبزیجات به پیشگیری از علائم یائسگی زودرس کمک میکند. میوهها و سبزیجات کم کالری هستند و به افزایش احساس سیری کمک میکنند؛ بنابراین برای کاهش و حفظ وزن بسیار عالی است. با اضافه کردن این موارد به رژیم غذایی از بیماریهای قلبی نیز جلوگیری میشود. از آنجایی که خطر ابتلا به بیماریهای قلبی بعد از یائسگی افزایش مییابد، توجه به این نکته بسیار مهم است. چنین شرایطی ممکن است به دلیل عواملی از جمله افزایش وزن یا کاهش سطح استروژن در بدن باشد. برای جلوگیری از تضعیف استخوانها نیز باید میوه و سبزیجات را در رژیم روزانه خود قرار دهید.
برخی از مواد غذایی باعث گرگرفتگی، تعریق شبانه و تغییرات خلق و خو میشوند. زمانی که محرکها هنگام شب مصرف شوند، اثرات بیشتری میگذارند. از برخی محرکها میتوان به مواردی مانند کافئین، الکل، غذاهای شیرین یا تند اشاره کرد. در نهایت هر مواد غذایی که باعث افزایش علائم یائسگی زودرس میشود را باید کاهش دهید.
هیچ شواهد قطعی بر اساس اینکه ورزش برای رفع گرگرفتگی و تعریق شبانه موثر باشد، وجود ندارد؛ اما ورزشهایی مانند پیلاتس به بهبود انرژی و متابولیسم، حفظ استخوانهای سالم، کاهش استرس و خواب راحتتر کمک میکند. نتیجه مطالعهای که در این خصوص انجام گرفت مبنی بر آن بود که 40 نفر از خانمهای یائسه با پیادهروی در 12 هفته باعث سلامت جسمی، روانی و همچنین کیفیت کلی زندگی آنها شده بود.
علاوه بر این ورزش منظم برای سلامت کلی بدن و همچنین به جلوگیری از بسیاری از بیماریها از جمله سرطان، بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت نوع 2، فشارخون بالا، چاقی و پوکی استخوان کمک میکند. افراد یائسه در معرض خطر بیماری قلبی قرار دارند، مطالعاتی که در این زمینه انجام گرفته نشان میدهد انجام تمرینات ورزشی منظم به کاهش خطر بیماری قلبی کمک میکند.
منظور از فیتو استروژنها ترکیبات گیاهی است که همانند اثرات استروژن در بدن عمل میکنند؛ بنابراین مواد غذایی خوبی برای به تعادل رساندن هورمونهاست. غذاهای سرشار از فیتو استروژنها به شرح زیر است:
ایجاد خشکی یکی از علائم مهم یائسگی است، چنین مشکلی احتمالا به دلیل کاهش استروژن در بدن ایجاد میشود. نوشیدن 8 تا 12 لیوان آب طی روز به رفع این نشانه در بدن کمک میکند. همچنین نفخ ناشی از تغییرات هورمونی را نیز کمتر میکند. نوشیدن آب باعث افزایش احساس سیری و متابولیسم در بدن شده و در نهایت مانع از افزایش وزن میشود. مصرف آب 30 دقیقه قبل از غذا باعث کاهش مصرف حدود 13 درصد کالری کمتر در طول وعده غذایی خواهد شد.
رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات و قند تصفیه شده باعث افزایش و کاهش شدید قند خون، خستگی و تحریک پذیری خواهد شد. چنین شرایطی علائم فیزیکی و ذهنی ناشی از یائسگی را بدتر میکند. مطالعه انجام شده در این باره نشان داد که رژیم غذایی سرشار از کربوهیدراتهای تصفیه شده خطر ابتلا به افسردگی را در خانمهای یائسه افزایش میدهد
خانمهای یائسه باید وعدههای غذایی خود را به طور منظم مصرف کنند. حذف هر یک از وعدهها و همچنین وعدههای غذایی نامنظم علائم یائسگی زودرس را بدتر میکند و کنترل وزن دشوار میشود.
مصرف منظم پروتئین در طی روز به جلوگیری از کاهش توده عضلانی که با افزایش سن ایجاد میشود، کمک خواهد کرد. مطالعهای نشان داد که مصرف پروتئین در طول روز و در هر وعده غذایی باعث جلوگیری از کاهش عضلات در بدن میشود. رژیم غذایی با پروتئین بالا به کاهش وزن میکند؛ زیرا منجر به افزایش احساس سیری شده و کالری بیشتری سوزانده میشود.
برخی از محصولات طبیعی به کاهش علائم کمک میکند که این موارد به شرح زیر است:
فیتواستروژن؛ این مورد را میتوان از طریق منابع غذایی طبیعی یا مکملها مصرف کرد.
کوهوش سیاه؛ برخی از مطالعات نشان دادهاند که کوهوش سیاه به کاهش گرگرفتگی کمک میکند.
مکمل شبدر قرمز؛ ایزوفلاون شبدر قرمز به کاهش دفعات گرگرفتگی طی روز کمک میکند.
بر طبق مقاله اخیر یائسگی زودرس دکتردکتر همه این مواردی که ذکر کردیم باید به عنوان تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. در صورت رعایت این نکات احساس بهتری طی این دوران خواهید داشت: