فرعونها دوره طولانی از تاریخ مصر را به خود اختصاص دادهاند و «رامسس دوم» و «توت عنخآمون» از شناختهشدهترین فرعونها به شمار میآیند. با اینکه بیشتر مردان بودند که به عنوان فرعون حکمرانی میکردند، اما اسناد تاریخی نشان میدهد چند زن نیز در مقام فرعون بر تخت سلطنت نشستهاند.
به گزارش ایسنا، «حتشپسوت» یکی از مهمترین فرعونهای مصر باستان است. در برخی از منابع تاریخی او را دومین فرعون زن نامیدهاند. او همچون «سوبکنفرو» جایگاه منحصربهفردی در تاریخ مصر در اختیار داشت.
«حتشپسوت» در ابتدا به عنوان «همسر سلطنتی عظیم» فرعون «تحوتموس دوم» شناخته میشد، اما پس از درگذشت همسرش، با گذشت زمان، قدرت را بهدست گرفت. او در دورهای از تاریخ مصر باستان حکمرانی کرد که مصر شاهد شکوفایی بود. در زمان حکمرانی «حتشپسوت» معبدهای متعددی در بزرگداشت ۲۱ سال حکومت او ساخته شد.
او حوالی ۱۵۰۷ پیش از میلاد متولد شد و بزرگترین دختر فرعون «تحوتموس یکم» بود، با این حال او ولیعهد محسوب نمیشد. در عوض، این «تحوتموس دوم» پسر همسر دوم فرعون بود که تاج و تخت را در اختیار گرفت. در نتیجه، همانطور که در بین افراد سلطنتی مصریان باستان مرسوم بود، «حتشپسوت» با برادر ناتنیاش ازدواج کرد و به ملکه و «همسر اعظم شاه» تبدیل شد.
نقشبرجسته «تحوتموس دوم»
«حتشپسوت» و «تحوتموس دوم» فقط یک فرزند داشتند؛ دختری به نام «نفرو رع»؛ بنابراین وقتی «تحوتموس دوم» به طور ناگهانی و پس از یک دوره کوتاهِ حکمرانی مصر درگذشت، پسر همسر دوم او یعنی «تحوتموس سوم» به عنوان وارث تاج و تخت اعلام شد.
با توجه به اینکه «تحوتموس سوم» برای حکمرانی بسیار کوچک بود، «حتشپسوت» به عنوان نائبالسلطنه پسر ناتنیاش برگزیده شد و هفت سال در این مقام حکمرانی کرد.
پس از هفت سال حکمرانی به عنوان نائبالسلطنه، «حتشپسوت» به عنوان پادشاه بر تخت سلطنت نشست و فرعون شد؛ بنابراین او در تصاویری که به جای مانده است، ظاهری همچون یک پادشاه دارد؛ لباس فرعون، تاج و ریش مصنوعی. حتی بدن او مانند مردان به تصویر کشیده شده است.
سردیس «حشتپسوت» در قامت «ازیریس»، ایزد جهان زیرزمینی و زندگی پس از مرگ در اساطیر مصر باستان
زمانی که «حتشپسوت» به قدرت رسید، مصر دوران بسیار موفقیتآمیزی را تجربه میکرد؛ بنابراین به جای هدایت کمپهای نظامی، او بر ایجاد مسیرهای تجاری و پروژههای ساخت و ساز تمرکز کرد.
درحقیقت، او شاهد اجرای صدها پروژه ساختوساز بنا بود و بسیاری از این بناها به افتخار شکوه «حتشپسوت» ساخته میشدند.
«حتشپسوت» در طول ۲۱ سال حکمرانی، شاهد ساخت «معبد حشتپسوت» بود؛ معبدی مختص او و همسر درگذشتهاش.
معبد «حتشپسوت» در «اقصر»
این معبد مجلل که امروزه هم پابرجا است، درون صخرههای شهر «الاقصر» ساخته شده است و یکی از نمونههای درخشان معماری و مهندسی مصر باستان محسوب میشود.
پس از درگذشت «حتشپسوت» در حوالی ۱۴۵۸ پیش از میلاد، او در «دره پادشاهان» دفن شد. مقام او به عنوان فرعون باعث شد دفن کردن جسدش به عنوان «همسر اعظم سلطنتی» نامناسب باشد. در نتیجه در مقبره پدرِ «حتشپسوت»، یعنی «تحوتموس یکم» تغییراتی ایجاد شد تا «حتشپسوت» نیز در کنار او دفن شود.
پس از مرگ «حتشپسوت»، فرعون بعدی یعنی «تحوتموس سوم» و پسرش تلاش کردند تمام شواهد از وجود «حتشپسوت» را از اسناد تاریخی پاک کنند. آنها برای این کار نام «حتشپسوت» را از کتیبهها حذف کردند و تصاویر او را تغییر دادند.
مجسمه «حتشپسوت» که به شکل ابوالهول ساخته شده و در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری میشود
البته، شواهد کافی باقی مانده است تا جایگاه «حتشپسوت» در تاریخ را آشکار کند. هرچند تصمیم «تحوتموس سوم» و پسرش در مصر باستان چندان غیرعادی نبود و باعث شده است بسیاری از تاریخدانان این فرضیه را مطرح که چندین فرعون زن دیگر پیش از «حتشپسوت» و «سوبکنفرو» وجود داشتهاند که به راحتی از اسناد تاریخی حذف شدهاند.
مومیایی «حتشپسوت»