تغذیه در کنترل فشار خون دوران بارداری چه نقشی دارد؟

عضو هیئت علمی دانشکده تغذیه، فشار خون بارداری را یکی از مشکلات دوران بارداری برشمرد که تغذیه در کنترل این بیماری و پیامد‌های ناشی از آن موثر است.

به گزارش مهر، غزاله اسلامیان گفت: فشار خون بالا ممکن است قبل از بارداری و یا قبل از هفته بیستم بارداری تشخیص داده شود. در برخی موارد نیز پرفشاری خون پس از هفته ۲۰ بارداری تشخیص داده می‌شود که همراه با دفع پروتئین از ادرار است و به پره اکلامپسی معروف است.

وی عدم کنترل فشارخون بارداری را موجب بروز عوارض خطرناکی برای مادر و جنین برشمرد.

اسلامیان، کاهش رشد داخل رحمی جنین، تولد نوزاد نارس، اختلال در عملکرد قلب، ریه، کلیه و کبد مادر، افزایش خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی در سال‌های پس از زایمان را از جمله عوارض مذکور عنوان کرد.

به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سبک زندگی سالم یکی از عوامل پیشگیری کننده از ابتلاء به فشار خون بارداری است. پیروی از یک رژیم غذایی مناسب همراه با رعایت دستورات پزشکِ متخصص و مصرف دارو‌های تجویز شده نیز می‌تواند این بیماری را کنترل و پیامد‌های ناشی از عوارضِ خطرناک آن را کاهش دهد.

اسلامیان با اشاره به میزان کالری مورد نیاز در بارداری گفت: در دوران بارداری برای تأمین رشد و تکامل جنین دریافت انرژی مادر افزایش می‌یابد، اما نه به این معنا که مادر به اندازه دو نفر یا بیشتر غذا میل کند.

به گفته وی، نیاز به انرژی در سه ماهه اول بارداری افزایش نمی‌یابد و مشابه قبل از بارداری است. اما این نیاز در بارداری یک قلویی در سه ماهه دوم بارداری تقریباً ۳۵۰ و در سه ماهه سوم بارداری تقریباً ۴۵۰ کیلوکالری در روز بیشتر از دوران قبل از بارداری می‌شود.

اسلامیان، دریافت انرژی بیش از حد نیاز را موجب اضافه وزن مادر باردار عنوان کرد که با افزایش خطر ابتلاء به فشارخون در دوران بارداری همراه است؛ بنابراین تاکید کرد که دریافت کالری کافی و متناسب با نیاز از اهمیت ویژه‌ای در این دوران برخوردار است.

وی با اشاره به نتایج مطالعات گفت: دریافت منابع غذایی حاوی کلسیم در زنان مبتلا به پره‌اکلامپسی پایین‌تر از زنان باردار سالم است؛ بنابراین زنان باردار باید روزانه ۳ واحد لبنیات دریافت کنند که هر واحد معادل یک لیوان شیر کم چرب یا یک لیوان سرخالی ماست کم چرب است.

استادیار دانشکده تغذیه، نقش منیزیم در تنظیم فشار خون را مهم عنوان کرد و افزود: به افراد دارای فشارخون بالا، مصرف کافی منابع غذایی منیزیم توصیه می‌شود.

به گفته وی، سبزیجات برگ سبز تیره مانند سبزی خوردن، اسفناج، شیر و ماست کم چرب، نان‌های سبوس‌دار، جوی دوسر، بادام، دانه‌های چیا و کدو و حبوبات حاوی منیزیم هستند.

اسلامیان درخصوص مصرف نمک و سدیم در این افراد گفت: در مبتلایان به پرفشاری خون غیر باردار، کاهش مصرف نمک و سدیم برای کنترل فشار خون توصیه می‌شود. اما در زنان باردار محدودیت بیش از حد سدیم نه تنها در درمان فشارخون بالا مؤثر نیست بلکه می‌تواند منجر به افت شدید سدیم خون و تشنج شود.

وی با تاکید بر دریافت نمک و سدیم به میزان متعادل در این افراد افزود: مصرف بیش از حد سدیم و بیش از شش گرم در روز نیز ممکن است با افزایش خطر ابتلاء به این بیماری همراه باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: علاوه بر نمک افزوده شده به غذا‌ها برخی مواد غذایی مانند میوه‌ها، سبزی‌ها، لبنیات، نان‌ها و گوشت‌ها نیز دارای سدیم هستند؛ بنابراین با پرهیز از مصرف غذا‌های شور و عدم استفاده از نمکدان سر سفره، می‌توان میزان مصرف سدیم را در حد متعادل حفظ کرد.

وی خاطرنشان کرد: میوه‌ها و سبزی‌ها، سرشار از انواع ویتامین‌ها و آنتی اکسیدان‌هاهستند و در الگوی غذایی سالم، جایگاه ویژه‌ای دارند. همچنین سبزی‌ها و میوه‌ها حاوی فیبر، پتاسیم و منیزیم هستند که در پیشگیری و کنترل پرفشاری خون مؤثر هستند.