ایرانی‌ها همچنان در حسرت اینترنت باکیفیت

اختلال‌های اینترنت را در گفت وگوی اختصاصی با وزیر ارتباطات بررسی کردیم. او توسعه فیبر نوری را نسخه شفا بخش و راهکار در حال اجرای دولت می‌داند و وعده‌هایی هم داده است، اما دبیر سندیکای مخابرات برای عملی شدن این وعده‌ها تردید‌هایی دارد.

وزیر ارتباطات در گفت‌وگو با خراسان، توسعه شبکه فیبر نوری را نسخه شفابخش اینترنت کشور می‌داند، اما آن‌طور که دبیر سندیکای مخابرات به خراسان می‌گوید، با وضعیت و روند موجود، این پروژه به نظر آینده روشن و امیدوارکننده‌ای نخواهد داشت و اینترنت ما از نظر کمیت و به تبع آن کیفیت، دچار مشکلات اساسی است.

به علاوه این که مسئله «پهنای باند» هم از نیاز‌های امروز و آینده کشور است که چنان‌چه توسعه نیابد، نباید منتظر رفع کامل کاستی‌های اینترنت باشیم.

داستان تکراری اینترنت بی کیفیت

گلایه‌های گسترده مردم از کیفیت اینترنت طی ماه‌های اخیر بسیار تکرار شده و وزارت ارتباطات هم دلیل آن را توسعه نیافتن کافی زیرساخت‌ها طی سال‌های گذشته دانسته و اعلام کرده است که با توسعه شبکه فیبر نوری، این مشکل را حل خواهد کرد.

پاسخ وزیر ارتباطات

دکتر «عیسی زارع پور»، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در این باره می‌گوید: دولت سیزدهم پروژه فیبر نوری را با جدیت پیگیری می‌کند تا شاهد سرعت‌های چندده برابری باشیم، این پروژه در ۱۰ مرکز استان آغاز شده و تعداد خانوار‌های تحت پوشش آن، که در ابتدای دولت ۵۰۰ هزار خانوار بود، هم‌اکنون به دو میلیون رسیده و تا پایان امسال هم به ۵ میلیون خانوار خواهد رسید.

دولت هم پایین بودن سرعت را قبول دارد

یک علت اصلی گلایه‌های مردم، مشاهده مقایسه سرعت اینترنت کشورمان با دیگر کشورهاست که بر اساس سنجش‌های بین‌المللی مشخص می‌شود. البته وزیر ارتباطات هم این مشکل را قبول دارد و در پاسخ به سوال درباره کاهش ۴ رتبه‌ای سرعت اینترنت ایران نسبت به سایر کشور‌ها به گواه سایت اسپیدتست، اظهار می‌کند: در سرعت اینترنت ثابت اصلا وضعمان خوب نیست و رتبه ما بالا نیست، البته سرعتمان از ۹ مگابیت بر ثانیه در یک سال قبل هم‌اکنون به ۱۰.۵ رسیده با وجود این، افزایش سرعت در سایر کشور‌ها بیشتر بوده است.

زارع پور: نسخه شفابخش، همان فیبر نوری است

زارع پور درباره وضعیت اینترنت همراه هم می‌گوید: در اینترنت تلفن همراه وضعیت‌مان بهتر بوده و از ۲۱ به ۲۸ مگابیت بر ثانیه رسیده‌ایم؛ البته نسخه شفابخش همان فیبر نوری است چراکه برای توسعه شبکه ۵G هم وجود فیبر نوری لازم است.

۲ مشکل در حوضچه‌های مخابراتی

سوال دیگر از وزیر ارتباطات دولت سیزدهم، ماجرای اختلالات گسترده اینترنت، به ویژه اختلالات دو هفته گذشته است که زارع پور در این باره می‌گوید: بعد از دستور رئیس جمهور برای رسیدگی به این موضوع، ما تیمی را مامور کردیم که دو حادثه مربوط به این موضوع را بررسی کند؛ نتیجه آسیب‌شناسی اولیه هم این بود که برخی مراکز مخابراتی و حوضچه‌ها طراحی درستی نداشته یا نگهداری حرفه‌ای ندارند و این تیم موظف شد همه مراکز و حوضچه‌ها و زیرساخت‌های ارتباطی را بررسی کند و اگر موارد مشابه هست، برطرف کند که شاهد اتفاق مشابه و کند شدن سرعت اینترنت نباشیم.

قول‌هایی که داده شد، اما ...

با وجود این صحبت‌های وزیر و وعده او برای ایجاد ظرفیت فیبر نوری برای ۲۰ میلیون از خانوار‌ها و کسب و کارها، اما فعالان بخش خصوصی نسبت به این وعده دولت نگرانی‌هایی دارند. مصداقش، «فرامرز رستگار» دبیر سندیکای مخابرات ایران است که در گفتگو با خراسان اظهار می‌کند: رفع مشکل اینترنت در کشور، موضوعی است که بار‌ها مسئولان درباره آن قول داده‌اند، اما این قول‌ها و وعده‌ها عملی نشده است.

وی می‌افزاید: اگر بخواهیم دلیل مشکلات فعلی اینترنت کشور را ریشه‌یابی کنیم، علت اصلی آن تمرکز روی توسعه اینترنت همراه و غفلت از اینترنت ثابت است، آن هم به این دلیل که طی سال‌های گذشته اپراتور‌های تلفن همراه اوضاع مالی بسیار خوبی داشتند و بخشی از سودهایشان را به عنوان فرصتی برای کاهش تعرفه اینترنت استفاده می‌کردند و این کار سبب شد اپراتور‌های اینترنت ثابت توان رقابت نداشته باشند و اقدامی برای توسعه شبکه انجام ندهند.

رستگار اظهار می‌کند: متولیان وزارت ارتباطات طی سال‌های قبل ادعا می‌کردند که جهان به سمت اینترنت همراه رفته و ما هم باید همین راه را برویم؛ در صورتی که ما بار‌ها در جلسات مطرح کردیم که اتفاقا کشور‌های صنعتی و پیشرفته، زیرساخت اینترنت ثابت خودشان را تقویت کرده‌اند و در کنارش اینترنت همراه را هم توسعه داده‌اند.

او ادامه می‌دهد: از هر جنبه، حتی از نظر امنیتی و پایداری شبکه هم توسعه اینترنت ثابت معقول‌تر است؛ چرا که اینترنت همراه ایمنی و تاب‌آوری کافی را ندارد و در سال‌های گذشته و همین روز‌ها هم بار‌ها دیده‌ایم که به دلیل افزایش بار شبکه، سرعت مورد استفاده مردم بسیار نامطلوب شده است. دبیر سندیکای مخابرات می‌گوید: ما بار‌ها اعلام کرده بودیم قبل از این‌که کمیت و کیفیت اینترنت کشور، در زندگی روزمره مردم احساس شود، باید برای آن فکری کرد، اما به این هشدار‌ها توجهی نشد و به شرایط امروز رسیدیم.

به وزیر اعلام خطر کرده ایم

رستگار توسعه شبکه فیبر نوری را لازم و پیگیری‌های وزیر ارتباطات دولت سیزدهم در این زمینه را قابل تقدیر می‌داند، اما مدعی است: متاسفانه اطلاعاتی که به آقای وزیر داده می‌شود، مطابق واقعیت‌ها نیست و فقط به عنوان یک گزارش کار است، در صورتی که پیشرفت پروژه مطلوب نیست و ما هم به ایشان اعلام خطر کرده‌ایم که با این شرایط، وعده‌هایی که برای بهبود اینترنت به مردم داده‌اید عملی نخواهد شد و به مشکل برمی‌خورید.

وی ادامه می‌دهد: اعتباراتی که برای این پروژه بزرگ لازم است ابدا پاسخگو نیست و دولت باید برای تامین آن فکری کند، چرا که مطمئنا اپراتور‌های بخش خصوصی نه سرمایه کافی برای آن دارند و نه در صورت داشتن سرمایه این کار را انجام می‌دهند، به این دلیل که از نظر منطقی برایشان برگشت سرمایه نخواهد داشت.

انحصاری که در ظاهر نیست، ولی هست

از دبیر سندیکای مخابرات درباره مشکل انحصار در توسعه شبکه فیبر نوری هم می‌پرسم و او پاسخ می‌دهد: شرکت مخابرات در سال‌هایی که هم پولدار و هم زوردار بود، بسیاری از فضا‌های شهری را با قرارداد تجهیزات و زیرساخت‌های خود در اختیار گرفت و تا مدت‌ها فیبر نوری در انحصار این شرکت بود، حالا هم اگرچه گفته می‌شود این انحصار برداشته شده، اما به شکل دیگری وجود دارد.

رستگار در این باره تصریح می‌کند: در بسیاری از خیابان‌ها و معابر اصلی شهر‌های کشور، لوله‌گذاری‌های متعدد مخابرات انجام شده و به همین دلیل شهرداری‌ها هم اجازه حفاری جدید را نمی‌دهند، بنابراین اپراتور‌های دیگر اگر هم بخواهند در این فضای رقابتی کار کنند، باز باید با مخابرات همکاری داشته باشند که این شرکت هم با تعیین تعرفه‌های نامتعارف، به نوعی امکان حضور دیگر شرکت‌ها را منتفی می‌کند.

نگرانی از تکمیل زیرساخت و نبود پهنای باند

او به یک مشکل و نگرانی دیگر هم اشاره می‌کند و می‌گوید: پهنای باند یک نیاز وارداتی در کشور ماست و طبیعتا نمی‌توانیم نسبت به آن بی‌تفاوت باشیم؛ نگرانی ما برای آینده این است که بر فرض، زیرساخت‌هایی مانند فیبر نوری هم توسعه پیدا کند، اما اگر دولت پهنای باند را به میزان کافی و لازم تامین نکند، آن وقت مشکل بیشتر می‌شود چون، طبق وعده‌های دولت همه به فیبر نوری دست پیدا کرده‌اند و اینترنت پرسرعت و باکیفیت می‌خواهند، اما با کمبود پهنای باند مواجه می‌شوند.