فساد و آدم ربایی‌های دسته جمعی؛ نیجریه در چند قدمی سومالیزه شدن است

فرارو- پرجمعیت‌ترین کشور آفریقا در معرض هرج و مرج قرار دارد و در خطر تبدیل شدن به کشوری شکست خورده با دولتی شکننده مانند سومالی است.

به گزارش فرارو به نقل از دیلی تلگراف، این دختر ۱۹ ساله به زادگاه‌اش در شمال غربی نیجریه بازگشته بود تا جشن ازدواج برادرش با یک همسایه را جشن بگیرد.

قرار بود عروس و هشت زن دیگر، از جمله "آیچا" شب قبل از عروسی روز بعد را با هم بگذرانند. در ساعت ۱۰ شب، حدود ۲۰ راهزن مسلح با موتورسیکلت وارد شدند و کل مهمانان عروسی را ربودند. او به "دیلی تلگراف" می‌گوید: "من خیلی ترسیده بودم. ما نمی‌دانستیم قرار است با ما چه کنند. با خود می‌گفتم یا من را خواهند کشت یا به من تجاوز خواهند کرد".

زنان ربوده شده مجبور شدند مسافتی طولانی را به مدت شش ساعت در جنگل "داجین روگو" دور از روستایی در ایالت کاتسینا با پای پیاده بپیمایند. یکی از مادربزرگ‌ها نمی‌توانست با سرعتی هماهنگ با سایرین قدم بردارد و بیرحمانه از سوی گروگان گیران مورد ضرب و شتم قرار گرفت.

پس از رسیدن به منطقه مرزی با ایالت زامفارا، آیچا به مدت ۱۳ روز در شرایط وحشتناکی تحت بازداشت قرار گرفت تا آن که برای آزادی او ۵۰۰۰ پوند باج پرداخت شد.

متاسفانه داستان او اکنون در پرجمعیت‌ترین کشور آفریقا به رخدادی رایج تبدیل شده است. راهزنان مسلح در سالیان اخیر هزاران نفر را در شمال غرب نیجریه ربوده اند و خشونت در حال تشدید است. کارشناسان می‌ترسند که نیجریه در حال تبدیل شدن به یک کشور شکست خورده با دولتی شکننده باشد و امنیت تقریبا در تمام نقاط این کشور عظیم غرب آفریقا در میان ترکیبی مرگبار از رهبری ضعیف، فساد و بیکاری گسترده از بین رفته است.

علاوه بر این آدم ربایی‌ها بوکوحرام و سایر گروه‌های جهادی حملات تازه‌ای را در خارج از پایگاه تاریخی خود در شمال شرق آن کشور آغاز کرده اند. به علاوه، یک جنبش جدایی طلبانه کوچک، اما رو به رشد در میان قبایل ایگبو و یوروبا در جنوب نیجریه وجود دارد.

به نظر می‌رسد نیجریه تنها چند قدم با تبدیل شدن به وضعیتی مشابه سومالی فاصله دارد. اگر نیجریه به آن نقطه برسد برای آفریقا و جهان فاجعه بار خواهد بود. نیجریه حدود ۲۱۵ میلیون نفر جمعیت دارد. اگر اتفاقی برای نیجریه رخ دهد میلیون‌ها نفر به کشور‌های کوچک غرب آفریقا و اروپا سرازیر خواهند شد. بر اساس گزارشی که هفته گذشته توسط Beacon Consulting یک شرکت امنیتی مستقر در ابوجا منتشر شد در مجموع ۷۲۲۲ نیجریه‌ای در شش ماه اول سال جاری کشته شدند که ۳۰ درصد افزایش را نسبت به شش ماهه اول سال گذشته نشان می‌دهد.

شمال غربی نیجریه در هرج و مرج فرو می‌رود
شمال غربی نیجریه جایی که "آیچا" در آن ربوده شد شاهد یکی از تکان دهنده‌ترین شرایط از نظر هرج و مرج بوده است.

این منطقه خشک که پیش‌تر امن قلمداد می‌شد امسال شاهد ربوده شدن بیش از ۳۸۰۰ نفر بوده است. تخمین زده می‌شود که اکنون ۳۰۰۰۰ راهزن مسلح در آن منطقه حضور دارند که بیش‌تر آنان با قبیله فولانی مرتبط هستند یک گروه قومیتی غول پیکر که در بسیاری از کشور‌های ساحل و آفریقای غربی پراکنده شده است.

طی چند سال گذشته، باند‌های تبهکار به طور پیوسته حملات جسورانه تری را آغاز کرده‌اند که شامل ربودن کل اعضای یک مدرسه و ممانعت از حرکت قطار از ابوجا به ایالت کادونا در ماه مارس می‌شود. "عطاهیرو تورکی" ۵۰ ساله به "دیلی تلگراف" می‌گوید که راهزنان هرگز پیش از ربوده شدن او در ماه ژوئن در شهر کاتسینا مرکز ایالت کاتسینا اقدام جسورانه و این چنینی انجام نداده بودند.

او می‌گوید: "آنان حوالی ساعت ۲ بامداد با در دست داشتن اسلحه کلاشینکف به خانه من آمدند. من مقداری پول نقد به آنان دادم، اما آنان از پول من خوش شان نیامد. بنابراین، من و همسرم را به اسارت بردند".

تورکی معتقد است که او دستگیر شده، زیرا یک تاجر معروف است و باند‌های تبهکار امیدوار بودند بتوانند پس از ربودن او باج هنگفتی را دریافت کنند. او و همسرش را روی موتور‌های جداگانه سوار کردند بین دو مرد قرار دادند و به مدت ۱۰ ساعت به سمت غرب به سوی ایالت زامفارا راندند. آنان به اردوگاه بزرگی رسیدند که در آن بیش از ۱۰۰۰ راهزن در کنار چند صد اسیر زندگی می‌کردند. آن زوج را در یک کلبه اختصاصی و به اصطلاح "وی آی پی" قرار دادند و دو روز در آنجا ماندند پیش از آن که تورکی تقریبا ۲۴ هزار پوند برای آزادی خود و همسرش بپردازد.

دیگران چندان خوش شانس نبوده‌اند. یک مکان مشخص برای کشتن افرادی که قادر به پرداخت باج نبودند به نام "محل دفن" وجود داشت.

شواهد فزاینده‌ای وجود دارند که نشان می‌دهند گروه‌های در حال حاضر ایدئولوژیک‌تری ظاهر می‌شوند و بسیاری از آنان یا با نیرو‌های شبه نظامی به اصطلاح جهادی در شمال شرق نیجریه همکاری دارند و یا به سازمان‌های تروریستی می‌پیوندند. این بدان معناست که آنان به جای آزادی گروگان‌ها در ازای دریافت باج کشتار مردم را آغاز کرده اند. "بولاما بوکارتی" تحلیلگر ارشد در واحد سیاست افراط گرایی در موسسه تونی بلر برای تغییرات جهانی می‌گوید: "راهزنان در سه ماه نخست سال جاری بخش اعظم افرادی را که ربوده بودند به قتل رسانده‌اند که برخلاف تصور اولیه‌ای است که گمان می‌شود راهزنان آدم ربایی را برای پول انجام می‌دهند. روش کار آنان در حال تغییر است".

مقام‌های دولتی می‌گویند که راهزنان با بوکوحرام اتحادی نامقدس را برقرار کرده‌اند و برای حمله به قطار ابوجا – کادونا با یکدیگر همکاری کردند. گزارش شده است که برخی از رهبران راهزن به شاخه آفریقایی داعش در غرب آفریقا پیوسته‌اند تا ایدئولوژی به زعم خود جهادی شان را در شمال غرب آن قاره گسترش دهند. کارشناسان می‌گویند که گروه تروریستی کمتر شناخته شده "انصارو" نیز از انفجار راهزنی در منطقه سوء استفاده می‌کند. بوکارتی می‌گوید که آن گروه حملات متعددی را در ایالت کادونا علیه مسیحیان به عنوان بخشی از اهداف گسترده‌تر برای ایجاد "جنگ داخلی" در نیجریه انجام داده است. این گروه از مسیحیان می‌خواهد که باور کنند گروه قومی فولانی مسئول این حملات است که البته مسئولیت آن را برعهده نمی‌گیرد. بوکارتی می‌گوید: "اگر شک دارید که آنان راهزنان فولانی هستند مسیحیان به طور طبیعی به جوامع فولانی در ایالت کادونا حمله خواهند کرد".

این وضعیت نگرانی‌های گسترده‌تری را ایجاد کرده مبنی بر آن که تنش بین مسلمانان و مسیحیان به دیگر بخش‌های آرام نیجریه سرایت کند. در ماه ژوئن، مردان مسلح بیش از ۵۰ نفر را در کلیسایی در جنوب غربی ایالت اوندو کشتند جایی که به ندرت شاهد خشونت بوده است. بوکارتی می‌گوید: "اگر یک سال پیش از من می‌پرسیدید که آیا شمال غرب نیجریه مانند شمال شرق این کشور می‌شود من می‌گفتم خیر. با این وجود، داده‌ها نشان می‌دهند که این امر بسیار امکان پذیر است و ما در حال حاضر آن را به عنوان یک روند می‌بینیم".

اکثر تحلیلگر افزایش انفجارگونه خشونت را ناشی از شکست رهبری سیاسی در بالاترین سطوح آن می‌دانند. "محمدو بوهاری" رئیس جمهور نیجریه علیرغم آن ه یک ژنرال سابق ارتش است در پیشروی نظامی علیه جنایتکاران یا نیرو‌های شبه نظامی به اصطلاح و به زعم خود جهادی شکست خورده است. ریاست جمهوری او به دلیل انفعال و بی کفایتی مورد انتقاد قرار گرفته است. "آلاپینی" وکیلی نیجریه‌ای معتقد است که بوهاری با آدم ربایی‌ها برخورد نکرده، زیرا او نیز خود از قومیت فولانی از شمال غرب نیجریه است.

او می‌گوید:"بسیاری از مردم رئیس جمهور را یک پوزش خواه فولانی خطاب کرده‌اند. به نظر می‌رسد که او تمایلی به برخورد صحیح با این موضوع ندارد".

من هر روز با این نگرانی بیدار می‌شوم که آنان دوباره بازگردند

جنگ نیجریه با تروریسم با مجموعه‌ای از مسائل مشابه مواجه است. کارشناسان ادعا می‌کنند که نهاد‌های درون دولت آن کشور با بوکوحرام همکاری می‌کنند و از آن سود می‌برند. بر اساس گزارشی منتشر شده به دولت نیجریه ۴۴ بار در مورد حمله قریب الوقوع و آتی از سوی بوکوحرام به یک زندان در ماه ژوئن هشدار داده شده بود، اما دولت هیچ کاری در این رابطه انجام نداد. "گودلاک جانسون" رئیس جمهوری اسبق نیجریه تا جایی پیش رفت که گفت حامیان بوکوحرام را در کابینه خود دارد.

استراتژی نظامی نیجریه برای مبارزه با شورشیان نیز به طور گسترده مورد انتقاد قرار گرفته است. میلیارد‌ها دلار برای ماشین آلات سنگین هزینه شده که در برابر شورشیان مستقر در جنگل‌ها و مناطق روستایی ناکارآمد هستند.

دولت نیجریه اعلام کرده که در ماه آوریل کم‌تر از یک سال پس از خرید ۱۲ فروند هواپیمای A-۲۹ Super Tucano یک میلیارد دلار تجهیزات نظامی از ایالات متحده خریداری خواهد کرد. بوکارتی می‌گوید بخش اعظم حملات هوایی منجر به کشته شدن غیر نظامیان بیگناه می‌شود. با این وجود، غیر نظامیان بیگناه فراتر از این موضوع نیز در حال آسیب دیدن هستند.

آیچا پس از ربوده شدن چندین روز را در بیمارستان گذراند و نگران این بود که ممکن است مجبور به سقط جنین باشد. علیرغم کاهش وزن زیاد و ابتلا به مالاریا پزشکان به او گفتند که حال جنین اش خوب است. او اکنون دوباره سالم است، اما هنوز از کابوس رنج می‌برد. او می‌گوید: "من هر شب از خواب بیدار می‌شوم نگران این هستم که دوباره به دنبال من بیایند".