مرندی: خواسته ایران تأمین نشود، برجام ناکام می‌ماند

کارشناس حوزه روابط بین‌الملل با اشاره به تعلل آمریکا در ساعات پایانی آخرین دور مذاکرات وین گفت: برای ایران موضوع تضمین‌ها و رفع تحریم‌ها بسیار اهمیت داشت و اگر این موضوعات حل نشود بازهم اجرای برجام ناکام می‌ماند.

به گزارش روزنامه جام جم، محمد مرندی، کارشناس حوزه روابط بین‌الملل با اشاره به مذاکرات دوروزه رفع تحریم در دوحه قطر خاطرنشان کرد: بعد از آغاز گفتگو‌های وین، برخلاف تبلیغات منفی دشمنان ایران و برخی ساده‌لوحان داخل، جمهوری اسلامی با جدیت موضوع گفتگو‌های احیای برجام را پیگیری کرد.

وی گفت: ایران به دلیل تجربیات بدی که از اجرای برجام از سال ۲۰۱۵ داشت در مذاکرات وین به‌صورت قاطع، سه موضوع راستی‌آزمایی‌ها، تضمین‌ها و رفع تحریم‌ها را مورد توجه جدی قرار داد. در همان زمان متاسفانه برخی از روی سادگی و تحت تأثیر رسانه‌های دول غربی و متحدان آن‌ها مدام القا می‌کردند که نمایندگان ایرانی در وین نسبت به هنر مذاکره بی‌اطلاع هستند و در جریان مذاکره، زیاده‌خواهی می‌کنند و ادامه این روند ممکن است باعث ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت شود، اما این اظهارات نشان داد که این عده اساسا هیچ اطلاعی نسبت به محتوای گفتگو‌ها در اتاق مذاکره نداشتند.

امتیازات ایران در مذاکرات احیای برجام

این کارشناس حوزه روابط بین‌الملل با بیان این‌که روند مذاکرات به‌طورکلی به نفع ایران بود تصریح کرد: مرور اتفاقات سه ماه مذاکره نشان داد که جمهوری اسلامی در حوزه‌های مختلف راستی‌آزمایی، تضمین‌ها و رفع تحریم‌ها امتیازات زیادی گرفت و حتی کار تا جایی پیش رفت که برخی از اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکایی از روی نارضایتی استعفا کردند و مسأله در کنگره و سنا حساسیت‌برانگیز شد.

مرندی با اشاره به تعلل آمریکا در ساعات پایانی آخرین دور مذاکرات وین گفت: در آخرین لحظات گفتگو، رفتار آمریکایی‌ها نشان داد که آن‌ها از اراده کافی برای حل نهایی چند مسأله مهم برخوردار نیستند و به نظر می‌رسید که فشار‌های داخلی روی بایدن تأثیر گذاشت و مانع از آن شد که وی در مورد مسائل باقیمانده در برجام تصمیم نهایی را بگیرد. این در حالی بود که برای ایران موضوع تضمین‌ها و رفع تحریم‌ها بسیار اهمیت داشت و اگر این موضوعات حل نشود بازهم اجرای برجام ناکام می‌ماند.

تکرار روند بی‌فایده ضرب‌الاجل‌ها

وی با اشاره به اعلام چندباره ضرب‌الاجل آمریکا و غرب در هفته‌های آخر مذاکرات وین خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی سعی در بزرگنمایی ضرب‌الاجل‌های تعیین‌شده داشتند، اما سیر وقایع و رخداد‌ها نشان داد که ما بار‌ها از زمان تعیین‌شده عبور کردیم، اما هیچ اتفاقی نیفتاد و غربی‌ها نتوانستند کاری را پیش ببرند.

مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده ایرانی در وین ادامه داد: رویه جمهوری اسلامی نشان داد که کاملا دست غربی‌ها را خوانده و بدون اعتنا به ضرب‌الاجل‌های تعیین‌شده مسیر منطقی خود را ادامه داد.

مرندی تاکید کرد: در طول سه ماهی که از آخرین دور مذاکرات وین گذشته، روند مکاتبات و گفتگو‌ها ادامه پیدا کرد و ایران همچنان بر این نکته مصر بود که تا خواسته‌هایمان تأمین نشود امکان رسیدن به توافق برای اجرای کامل برجام وجود ندارد، چون ایران می‌دانست اگر از مطالبات خود کوتاه بیاید تاریخ دوباره تکرار خواهد شد.

نیاز غرب و آمریکا به توافق

وی با اشاره به مکاتبات جاری و همچنین سفر برخی از مقامات اروپایی به ایران و گفتگو با مقامات کشورمان درباره نحوه از سرگیری مذاکرات تاکید کرد: غربی‌ها در زمان مذاکرات با مقامات ایرانی به این نکته اذعان کردند به‌خاطر بحرانی که به‌واسطه جنگ اوکراین رخ‌داده، آن‌ها نیازمند رسیدن به توافق با جمهوری اسلامی هستند. در مقابل هم ایران اعلام کرد از ادامه مذاکره استقبال می‌کند، اما گفتگو‌هایی که در نهایت باعث رسیدن ایران به حقوق و منافع باشد و مردم بر اساس آنچه در برجام هم مورد تصریح قرارگرفته به منفعت اقتصادی برسند.

وی با بیان این‌که در شرایط کنونی و به‌واسطه برخی تحولات مثل استمرار بحران اوکراین، اروپا و غرب برای تأمین انرژی با مشکلاتی جدی مواجه هستند، گفت: هر قدر به زمستان نزدیک می‌شویم شرایط برای غرب بحرانی‌تر می‌شود و بنابراین نیازمند این هستند که هر چه سریع‌تر موضوع مذاکرات به نتیجه برسد.

مذاکرات غیرمستقیم در دوحه

مرندی خاطرنشان کرد: همه مشکلات در جریان گفتگو‌های وین حل‌شده و تنها موضوعات باقیمانده مسائلی است که بین ایران و آمریکا وجود دارد و البته در این دور مذاکرات غیرمستقیم و مثل همان رویه مذاکرات وین است.

این تحلیلگر حوزه روابط بین‌الملل با بیان این‌که هنوز نتیجه معلوم نیست، خاطرنشان کرد: ایران از همان ابتدا تکلیف خود را با محور‌های گفتگو مشخص کرده و تا زمانی که به اطمینان لازم برای رسیدن به انتفاع اقتصادی ناشی از رفع تحریم‌ها نرسد، طبعا زیر بار توافق نخواهد رفت و این آمریکا و دولت بایدن است که باید موضع خود را نسبت به دادن تضمین‌های کافی مشخص کند، چون اگر تضامین لازم داده نشود طبعا بسیاری از افراد حاضر به سرمایه‌گذاری در ایران نیستند؛ بنابراین حق طبیعی ایران این است که به‌صورت منطقی از خواسته‌های خود در جریان مذاکرات برجام دفاع کند.

وی دلیل برگزاری مذاکرات دوحه را حل مسائل باقیمانده در حوزه تضمین‌ها و رفع تحریم‌ها خواند و گفت: باید منتظر بود و دید بعد از این دور از گفت‌و گوها، آمریکایی‌ها چه رفتاری را در پیش خواهند گرفت و آیا این بار عزم خود را برای رسیدن به یک توافق خوب نشان خواهند داد یا این‌که بار دیگر تعلل در تصمیم‌گیری از سوی آمریکا پابرجا خواهد بود.