اکثر مربیان پرتغالی، عملکرد قابل قبولی در لیگ برتر ایران نداشتهاند.
با حضور ریکاردو ساپینتو به عنوان سرمربی استقلال باز هم پای یک مربی پرتغالی به ایران باز شد. مربیانی که با وجود تعداد زیادشان در فوتبال ایران اما خاطرات پررنگی از آنها ثبت نشده است و تمام خاطرات ما به نام کارلوس کیروش محدود میشود. با اینحال به غیر از کیروش، (۱+۸) سرمربی پرتغالی در فوتبال ایران حضور داشتهاند که کارنامهشان کمتر با موفقیت همراه بوده است. در کل میتوان گفت به غیر از کیروش و تا حدودی تونی اولیویرا، پرتغالی ها مردان کاملا ناکامی در فوتبال ایران بودهاند.
یکی از معروفترین مربیان پرتغالی که بعد از کیروش بیشترین حضور در فوتبال ایران را داشته است. او در دو مقطع روی نیمکت تراکتوریها نشست و خاطرات خوبی را برای تبریزیها رقم زد. او تیم را تا مرز قهرمانی پیش برد و اتفاقات عجیب بازی مقابل نفت تهران و شادی قهرمانی تبریزیها در زمان این مربی رقم خورد. اولیویرا یک جام قهرمانی حذفی را هم به تبریزیها هدیه داد تا به یکی از مربیان محبوب این خطه تبدیل شود. ۲۹ برد، ۱۹ مساوی و ۱۲ باخت حاصل حضور سرمربی پرتغالی در ایران بوده است.
جنوبیها بهترین رابطه را با مربیان پرتغالی داشتهاند و بیشترین درصد حضور آنها در صنعت نفت و فولاد بوده است. کاسیمیرو هم یکی از پرتغالیهای نیمکت صنعت نفت بوده است. او هم در دو مقطع روی نیمکت صنعت نفت نشست. ۹ برد، ۹ مساوی و ۱۶ باخت کارنامه نهچندان خوبی است که هر بار به جدایی زودهنگامش منجر شد. البته زمانی که او برای دومین بار قرار بود به آبادان بیاید مدیران این تیم اعتقاد داشتند که این مربی در اولین حضورش به دلیل کارشکنی اطرافیان نتوانسته نتیجه بگیرد اما حضور دومش هم چندان طولانی نبود.
غلامحسین پیروانی که اکثر خاطراتش با فجر سپاسی رقم خورده تجربه خوبی در آبادان نداشت. او توانست در لیگ دهم نفت را در لیگ برتر نگه دارد اما در فصل بعد با نتایج بدش مورد انتقاد هواداران قرار گرفت و جای خود را به ژوزه آلبرتو کاستا داد. مرد پرتغالی هم البته عملکرد بهتری از مربی محبوب شیرازی نداشت و با ۷ برد و ۹ مساوی و ۱۴ باخت این تیم را ترک کرد. او فصل بعد در هفته یازدهم برکنار شد و صنعت نفت در پایان آن فصل سقوط کرد. کاستا اعتقاد داشت که اگر برکنار نمیشد این اتفاق تلخ رقم نمیخورد.
او را نماد انتخاب نادرست مربیان خارجی در پرسپولیس میتوان دانست. مطرح شدن اسم این مربی یادآور خاطرات خوبی برای سرخپوشان نیست. اخراج علی کریمی یکی از تصمیماتی بود که عدم محبوبیت ژوزه در پرسپولیس را بیشتر کرد. سرمربی پرسپولیس یکی از دشمنان کیروش که یک سال قبل به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب شد هم بود و در کل خاطرات بدی چه برای او و چه برای هواداران در ایران برایش رقم خورد. ۵ برد، ۶ مساوی و ۶ باخت هم نتایجش در این تیم بود.
ایناسیو به ایران آمد و تیم فولاد را در حالی که در اواخر فصل در انتهای جدول قرار داشت تحویل گرفت اما نتوانست این تیم را از سقوط نجات دهد. در حالی که تیم فولاد به دسته یک سقوط کرده بود او قرارداد هدایت این تیم در فصل بعد را امضا نمود. در پایان فصل فولاد در رتبه اول گروه یک رقابتهای لیگ دسته یک قرار داشت، اما عملکرد خوب ایناسیو کامل نشد. او در دو بازی پلیآف با تیم پیام خراسان دو تساوی بهدست آورد و فولاد با قانون گل زده در خانهی حریف از صعود به لیگ برتر باز ماند البته این تیم با خرید سهمیه سپاهان نوین به لیگ برتر بازگشت.
یکی از شناختهشدهترین و با کارنامهترین مربیانی که به ایران آمد نلووینگادا بود اما در پرسپولیس یک ناکام لقب گرفت. او با پرسپولیس در سه جام ناکام محض بود. ابتدا در لیگ برتر رقابت را باخت و سپس در جام حذفی با شکست از پاس، حذف شد. در لیگ قهرمانان آسیا نیز علیرغم شکست سنگین از الغرافه به مرحله یک هشتم نهایی رسید اما با یک ضربه پنالتی به بنیادکار ازبکستان باخت و حذف شد. ۳ برد، ۳ مساوی، ۳ باخت و ۹ گل زده و ۹ گل خورده کارنامه او در این تیم است. این مربی، سرمربی تیم ملی امید هم بود و کارنامه بسیار ضعیفی از خود به جای گذاشت.
مربیای که زمانی شایعه حضورش در فولاد شنیده شد اما در نهایت سر از صنعت نفت درآورد. سرجیو را میتوان متخصص تساوی دانست. ۷ برد، ۷ باخت و ۱۶ مساوی حاصل عملکرد او در جمع برزیلیهای ایرانی بود. سرجیو در تیمهای قبلی هم با تساویهای پرتعداد و حتی نبردن در بعضی از تیمها کارنامه پرنوسانی را به نام خود ثبت کرده بود.
به این لیست در مربیان باشگاهی باید تکسیرا که دو بازی پایانی لیگ نوزدهم روی نیمکت سپاهان نشست را هم اضافه کرد.
قطعا بزرگترین و مهمترین پرتغالیای که به ایران آمده کارلوس کیروش است. یک مربی با نقاط سفید و سیاه فراوان در دوران حضورش روی نیمکت تیم ملی ایران. تمام این دوره را میتوان در این اعداد خلاصه کرد. ۶۱ برد، ۲۶ مساوی و ۱۶ باخت.
منبع: فوتبال ۳۶۰