فرارو- مانند بسیاری از شرایط و احساسات ما اضطراب نیز میتواند خود را به طرق مختلف نشان دهد که یکی از شیوههای بروز آن «اضطراب با عملکرد بالا» نامیده میشود. تشخیص این نوع از اضطراب برای فردی که آن را تجربه میکند و هم چنین برای اطرافیاناش میتواند چالش برانگیز باشد، اما درک علائم و نشانههای اضطراب با عملکرد بالا اولین گام مهم در درمان آن است. در اینجا آن چه ضروری است درباره این نوع اضطراب بدانیم مطرح میشود:
به گزارش فرارو به نقل از فوربس، اضطراب با عملکرد بالا از آن نوع اختلالات اضطرابی نیست که توسط راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-۵) که معیارهای تشخیصی اختلالات روانی را ارائه میدهد تشخیص داده شود. بنابراین، شما اطلاعات یا تحقیق صورت گرفته زیادی را در مورد آن پیدا نخواهید کرد. در عوض، اضطراب با عملکرد بالا معمولا به کسی اطلاق میشود که اضطراب را تجربه میکند در حالی که زندگی روزمره را به خوبی مدیریت میکند. به طور کلی، فردی که دارای اضطراب با عملکرد بالا است احتمال دارد در ظاهر کارهایش را به خوبی انجام دهد، اما در عین حال نگرانی، اضطراب یا افکار همراه با وسواس در درون داشته باشد.
افرادی که مبتلا به اضطراب با عملکرد بالا هستند معمولا در زندگی عملکردی موفق دارند. آنان در شغل خود عملکرد خوبی دارند و تمام امور مالیشان را مدیریت میکنند و زندگی خانوادگی متوازنی دارند و روابط خود را با دیگران حفظ میکنند، اما هنوز با احساسات و افکار مضطرب دست و پنجه نرم میکنند.
از آنجایی که این اختلال یک تشخیص رسمی نیست تحقیقات در مورد اضطراب با عملکرد بالا و نحوه تاثیر آن بر افراد محدود است. افراد مبتلا به اضطراب با عملکرد بالا ممکن است علائم و نشانههای کمتر آشکاری از خود بروز دهند و برخی از متخصصان میگویند که علائم و نشانهها اغلب با علائم اختلال اضطراب فراگیر (GAD) همخوانی و مشابهت دارند.
اضطراب یا نگرانی بیش از حد در اکثر روزها به مدت دست کم شش ماه
بیقراری
مشکل در تمرکز
به راحتی خسته شدن
تحریکپذیری
تنش عضلانی
مشکلات خواب
وقتی صحبت از اضطراب با عملکرد بالا به میان میآید برخی از این علائم بیش از سایر نشانهها آشکار میشوند و احتمال بیشتری وجود دارد که از افراد مبتلا به اضطراب با عملکرد بالا بشنویم که احساس دائمی بودن تنش عضلانی، سردرد ناشی از فشار فک، شانههای خمیده و تحریکپذیری را گزارش میکنند.
افراد مبتلا به اضطراب با عملکرد بالا میگویند که به سختی به خواب میروند یا زمانی که میخوابند خواب آرامی ندارند. تحریکپذیری در اضطراب با عملکرد بالا نشانهای رایج است. برای مثال، اگر شما واقعا مضطرب هستید ممکن است رفتاری همراه با تندخویی و پرخاشگری از خود نشان دهید.
اضطراب با عملکرد بالا دارای ویژگیهای مثبت و منفی است بنابراین در حالی که برخی از ویژگیهای مثبت ممکن است عالی به نظر برسند (مانند توانایی انجام خوب وظایف روزانه)، اما این به معنای بیاعتنایی به کشمکش درونی فرد نیست. این وضعیت خود میتواند باعث شود فرد مبتلا به اضطراب با عملکرد بالا به دنبال کمک نرود یا در سکوت اضطراب را تحمل کند. این ویژگیهای مثبت میتوانند ویژگیهای منفی را پنهان سازند که خود باعث دشوارتر شدن درمان اضطراب با عملکرد بالا میشود. هم چنین، این ویژگیها باعث میشوند دیگران این گونه تصور کنند حال که شما آن قدر خوب کار میکنید چگونه ممکن است مشکلی وجود داشته باشد؟
پژوهشگران بر این باورند که علل اضطراب به طور کلی به عوامل ژنتیکی و محیطی بستگی دارند. برخی از علل احتمالی عبارتند از:
سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی
قرار گرفتن در معرض رویدادهای منفی یا استرسزا در زندگی
برخی از شرایط سلامت فیزیکی مانند مشکلات تیروئید
سوء مصرف مواد یا الکل
ویژگیهای خجالتی یا عصبی بودن از دوران کودکی
اضطراب با عملکرد بالا در مقابل سایر اشکال اضطراب
انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارند و همه آنها میتوانند در اشکال متفاوتی ظاهر شوند. در اینجا برخی از رایجترین انواع اضطراب ذکر میشوند:
اختلال اضطراب فراگیر (GAD): همان گونه که پیشتر ذکر شد علائم اختلال اضطراب فراگیر میتواند شامل نگرانی مداوم در مورد زندگی روزمره باشد. نگرانی با رویداد خاصی مرتبط نیست بلکه بیشتر مزمن است. فرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر ممکن است در انجام کارها مشکل داشته باشد یا برای تمرکز دچار مشکل باشد و نگرانی او باعث خستگیاش میشود.
اختلالات پانیک: این اختلالات اغلب شامل حملات پانیک و شروع ناگهانی وحشت و بدون هیچ گونه هشدار قبلی است. گاهی اوقات حملات پانیک میتوانند باعث درد قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس و سرگیجه شوند و برخی را دچار این تصور سازند که در حال تجربه حمله قلبی هستند.
اختلال اضطراب اجتماعی: این اختلال در محیطهای اجتماعی رخ میدهد و هنگام مشارکت در بحث یا شرکت در گفتگو باعث ایجاد اضطراب میشود. این نگرانی ناشی از گفتن چیزی نادرست، ندانستن یک موضوع یا تحقیر شدن است.
فوبیا: فوبیا به عنوان یک اختلال اضطرابی در نظر گرفته میشود، زیرا فردی که فوبیا دارد واکنشهای شدید ترس یا ناراحتی را از خود نشان میدهد. فوبیا میتواند از مکان ها، اشیا یا رویدادها باشد. بسته به این که چه چیزی است و چه میزان واکنش قوی ایجاد میکند فوبیا از هرگونه محرک احتمالی برای جلوگیری از حمله پانیک اجتناب میکنند.
اضطراب با عملکرد بالا زمانی که به افسردگی منجر میشود مشکل ساز است. در آن زمان بیشتر بیماران کمک گرفتن را آغاز میکنند زمانی که با مشکل بلند شدن از رختخواب، مشکل در خوابیدن، از دست دادن علاقه به انجام کارهایی که از انجام آنها لذت میبرند مواجه هستند و یا فکر میکنند که زندگی بیارزش است. این دو وضعیت میتوانند دست به دست یکدیگر دهند، زیرا اضطراب با عملکرد بالا میتواند منجر به افسردگی شود و افسردگی نیز میتواند به اضطراب با عملکرد بالا منجر شود.
گفتار درمانی میتواند روشی موثر برای برخی افراد به منظور مدیریت علائم باشد. صحبت با یک درمانگر یا مشاور میتواند به شما در درک اضطراب کمک کند و تکنیکهایی را برای مدیریت بهتر علائم به شما آموزش دهد. درمان شناختی رفتاری (CBT) شکل رایجی از درمان روان شناختی است که برای تغییر الگوهای تفکر با هدف درک بهتر صورت میگیرد.
داروهای تجویزی که اختلالات اضطرابی را درمان میکنند نیز در دسترس هستند و شامل داروهای ضد افسردگی مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) یا ضد افسردگیهای سه حلقهای میشوند. سایر داروها مانند بنزودیازپین ها، بوسپیرون و بتابلوکرها نیز میتوانند برای درمان اضطراب مورد استفاده قرار گیرند.