روزنامه کیهان نوشت: جنگ اوکراین امروز در حالی وارد بیست و یکمین روز خود میشود که، هشدارها نسبت به احتمال وقوع یک جنگ هستهای افزایش یافته و از امکان نابودی تمدن بشری صحبت به میان آمده است!
-در دوران جنگ سرد دو بلوک قدرتمند با مجهزترین و مخربترین جنگافزارها رو در روی هم قرار داشتند؛ پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در غرب و پیمان ورشو به رهبری اتحاد جماهیر شوروی سابق در شرق. بسیاری امید داشتند با خاتمه دوران جنگ سرد در اواخر دهه ۹۰ میلادی و فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ تقابل میان دو بلوک قدرت جهانی خاتمه یابد. با این حال از آن زمان تاکنون اروپا باز هم شاهد جنگ بوده؛ از جمله در ابتدای فروپاشی یوگسلاوی سابق در نیمه نخست دهه ۹۰ قرن گذشته. حالا ابعاد حمله یک قدرت بزرگ جهانی به اوکراین و صف آرایی سیاسی واقتصادی و اطلاعاتی غرب مقابل آن، بر تمام حوادث دهههای گذشته، از پایان جنگ دوم تا کنون، سایه انداخته است.
به عنوان یک نمونه از نگرانیها که این جنگ باعثش شده آنکه در حال حاضر استونی، لیتوانی و لتونی، سه کشور منطقه بالتیک که مرزهای طولانی مشترکی با روسیه و رژیم تحت حمایت آن در بلاروس دارند، با وجود عضویت در ناتو خود را در خطر میبینند و نگرانند که تهدیدهای مسکو متوجه آنها نیز بشود. این کشورها از جمهوریهای سابق شوروی بودهاند و اقلیت قابل توجهی روسیزبان و روسیتبار در آنها زندگی میکنند. «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی به اعضای این پیمان در شرق اروپا وعده داده که ناتو از آنها حفاظت کند که البته با نیمنگاهی به فرجام اوکراین و افغانستان نمیتوان چندان اعتمادی به این وعدهها کرد!
البته تمام این حرفها تا اینجای جنگ است و معلوم نیست این جنگ چه سرانجامی خواهد داشت. در حالی که دور پنجم مذاکرات انجام شده، نگرانیها نسبت به ادامه این جنگ و سرانجامش همچنان زیاد است. «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل دوشنبه به خبرنگاران گفته تصمیم «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه پیش از حمله به اوکراین برای قرار دادن نیروهای هستهای خودش در بالاترین سطح هشدار یک «تحول استخوانسوز» بود. او گفت که دورنمای درگیری هستهای که زمانی «غیر قابل تصور» بود، اکنون به محدوده «احتمال» بازگشته است.
«جرج سوروس»، میلیاردر صهیونیست و مجارستانی الاصل آمریکایی نیز فکر میکند حمله روسیه به اوکراین و اتحاد آن با چین میتواند برای کل جهان «دردسری جدی» ایجاد کند. او با اشاره به احتمال پایان و نابودی تمدن غربی مدعی شد: «ما فقط میتوانیم امیدوار باشیم که پوتین و شی جینپینگ پیش از اینکه بتوانند تمدن ما را نابود کنند، از قدرت برکنار شوند. حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه (۵ اسفند) آغاز جنگ جهانی سوم بود.»
از سوی دیگر «جن ساکی»، سخنگوی کاخ سفید در بیانیهای مطبوعاتی گفته: «مطمئنم که آغاز جنگ جهانی سوم به نفع امنیت ملی ما نیست.» وی افزود استقرار نیروهای آمریکایی در اوکراین برای جنگ با روسیه به نفع واشنگتن نیست.
این جنگ تلخ اتفاقات مضحکی را نیز رقم زده است. «ایلان ماسک»، که ثروتمندترین مرد جهان خوانده میشود، ولادیمیر پوتین را به نبردی تن به تن بر سر اوکراین فراخوانده است! او که این جنگ را که ممکن است نظام بین الملل را به طور کلی دگرگون کند با دعواهای خیابانی اشتباه گرفته با مخاطب قرار دادن صفحه رسمی انگلیسی ولادیمیر پوتین، نوشته: «من بدین وسیله ولادیمیر پوتین را به مبارزهای تن به تن دعوت میکنم.» و به روسی ادامه داده: «آیا این مبارزه را میپذیرید؟»
در ادامه تحریمها علیه روسیه، وزارت خارجه آمریکا از اعمال مجدد تحریمها علیه مجتمع نظامی-صنعتی روسیه و ۱۱ نماینده عالی رتبه روسی که ۸ تن از آنها متعلق به وزارت دفاع روسیه هستند، خبر داده است. وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرده امروز به ادامه اعمال «تحریمهای سخت» علیه روسیه و رهبران دفاعی این کشور ادامه میدهیم. از طرف دیگر وزارت دارایی ژاپن نیز اعلام کرده تصمیم دارد تا دارایی ۱۷ فرد روسی دیگر را مسدود کند که این اقدام تعداد کل افراد تحریم شده روسیه را به رقم ۶۱ میرساند. وزارت خزانهداری آمریکا همچنین از وضع تحریمهای جدید علیه ۱۵ شخص و نهاد روس خبر داد. براساس اعلام خزانهداری آمریکا تحریمهای جدید شامل رئیسجمهور بلاروس و یکی از نزدیکانش هم میشود.
توتال، غول نفتی فرانسه نیز گفته حاضر نیست با تحریمهای ضد روسیه همراهی کند. دو سازمان مردم نهاد فرانسوی قصد دارند علیه شرکت توتال فرانسه به دلیل موارد احتمالی نقض حقوق بشر اقدام قانونی کنند، مگر اینکه این شرکت مبادلات تجاری اش با روسیه را در پی حمله مسکو به اوکراین قطع کند.
«ژائو لیجیان» سخنگوی وزرات خارجه چین نیز درکنفرانس خبری روز دوشنبه با اشاره به تحریمهای اعمال شده آمریکا علیه روسیه گفت: «تحریمها هرگز ابزار موثری برای حل مشکلات نیست. چین با همه انواع تحریمهای یکجانبه و دستدرازی قضایی آمریکا مخالف است و قاطعانه از حقوق و منافع مشروع شرکتها و افراد چینی دفاع خواهد کرد.»
در این میان رسانههای صهیونیستی از فرود هواپیماهای شخصی الیگارشهای روس به سرزمینهای اشغالی خبر دادهاند. «تایمز آو اسرائیل» نوشته که گمانهزنی شده طی دو هفته گذشته، حداقل ۱۴ جت خصوصی از روسیه در سرزمینهای اشغالی فلسطین که دولتش هیچ الیگارش روسی را تحریم نکرده، فرود آمدهاند. «دیلی میل» هم نوشته که بر اساس چندین گزارش، یک جت شخصی که بر اساس گمانهزنیها متعلق به رومن آبراموویچ، میلیاردر روسی صاحب باشگاه چلسی است از مسکو به اراضی اشغالی و سپس به استانبول پرواز کرده است. بنا به گزارشها، این میلیاردر در سال ۲۰۱۸ پس از مواجهه با تاخیر در تمدید ویزای انگلیسش، تابعیت از رژیم آپارتایدِ اسرائیل را دریافت کرد! گفتنی است صهیونیستها طبق عادت تاریخی که در سوء استفاده از بحرانها دارند، از بحران اوکراین نیز برای مبارزه با «مهاجرت معکوس» استفاده و در حال جذب یهودیان ثروتمند هستند.
وزارت خارجه آمریکا که به شدت نگران است روسیه به کمک متحدانش تحریمها را دور زده و تنها ابزار جدی غرب در این جنگ را مهار کند، به چین نسبت به تامین کمک نظامی یا مالی برای مسکو هشدار داده است. این در شرایطی است که تحریم علیه چهرههای سیاسی و تجاری روسیه همچنان در حال افزایش است. به دنبال دیدار «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی آمریکا با «یانگ جیچی»، دیپلمات ارشد چین در رم، «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به خبرنگاران گفت: «ما صراحتا به پکن این نکته را منتقل کردهایم که چنین چیزی را نمیتوانیم تحمل کنیم. نمیتوانیم به هیچ کشوری اجازه دهیم که ضررهای روسیه را جبران کند.»
این جنگ باعث صعود شدید قیمت نفت از ۶۰ دلار در هر بشکه به ۱۴۰ دلار شده بود، اما حالا به لطف تواناییهای رسانهای غرب و برخی اشتباهات، بهای معاملات نفت برنت ۴ دلار و ۲۰ سنت معادل ۳.۹ درصد دیگر کاهش پیدا کرد و به ۱۰۲ دلار و ۷۰ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت روز گذشته ۵.۱ درصد سقوط کرده بود. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا برای نخستین بار از اول ماه مارس به پایین ۱۰۰ دلار سقوط کرد و با چهار دلار و ۳۰ سنت معادل ۴.۲ درصد کاهش، به ۹۸ دلار و ۷۱ سنت در هر بشکه رسید. شاخص نفت آمریکا روز دوشنبه ۵.۸ درصد سقوط کرده بود.
اما از تحولات داخلی و میدانی جنگ باید گفت که وزارت دفاع روسیه اعلام کرده نیروهای این کشور کنترل کامل منطقه خرسون در جنوب اوکراین را به دست گرفتند. بخش هوابرد روسیه میگوید، ۱۳۶ تأسیسات نظامی اوکراین از جمله هفت مقر فرماندهی، مراکز ارتباطی و چهار سامانه پدافندی را منهدم کرده است. نیروهای مسلح روسیه ۱۶ هدف هوایی در اوکراین از جمله ۶ پهپاد «بیرقدار-تیبی-۲» را سرنگون کردهاند.
خبر دیگر آنکه شبکه آمریکایی «سی. اِن. اِن» مدعی شده حدود ۶ الی ۸ هزار نیروی زمینی روسیه تاکنون در جنگ اوکراین کشته شدهاند. گفتنی است روسیه چند روزی است که هیچ آماری از تلفات خود را منتشر نمیکند. آخرین آمار از تلفات روسیه که مسکو آن را اعلام کرده، ۶۰۰ نفر است.
«جان کربی» سخنگوی پنتاگون در گفتگو با سی. ان. ان گفته تمایلی برای ارسال جنگنده آمریکایی به اوکراین ندارند، زیرا ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه احتمالاً این اقدام را دامن زدن به تنشها تلقی میکند. او گفت واشنگتن از نزدیک تحولات در نزدیکی مرزهای اوکراین و لهستان را زیر نظر دارد. کربی اضافه کرد: «آماده استفاده از کانالهای ارتباط با روسیه در صورت ضرورت و برای جلوگیری از درگیری هستیم.»
«ولودیمیر زلنسکی»، رئیسجمهور اوکراین که از حمایتهای متحدان غربیاش راضی نیست گفته «دسترسی بانکهای روسیه باید به طور کامل از سامانه «سوئیفت» قطع شود و هرگونه تجارت با مسکو نیز متوقف شود... روسها کشورهای اروپایی را نیز هدف قرار دادهاند. ما با اتحاد و یکپارچگی با کشورهای اروپایی میتوانیم جنگ روسیه در کشور خود را متوقف کنیم... به حمایتها و کمکهای نظامی بیشتری نیاز داریم.» همزمان مشاور رئیسدفتر رئیسجمهور اوکراین نیز ابراز امیدواری کرده که جنگ در این کشور اتا اوایل ماه مه (اواسط اردیبهشت) با یک توافق پایان یابد.
معاون وزیر خارجه روسیه، اما هشدار داده اوکراین برای مقابله با روسها، دست به هر کاری زده و در این بین حتی اقدام به جذب تروریستهای داعش کرده است: «کیف با کمک غرب، عناصر داعش و دیگر سازمانهای تروریستی در خاورمیانه را جذب میکند تا از روسها انتقام بگیرد.» «اولگ سیرومولوتوف» او روز دوشنبه درسخنانی اظهار داشت که کیف با کمک متحدان غربی خود اکنون درحال جذب تروریستهای فعال درخاورمیانه به ویژه سوریه هستند.