فرارو- از بزرگترین خانه خصوصی تا ایستگاه متروی بلااستفاده لندن مدت هاست که به مکانی جذاب برای خرید ملک توسط دوستان رئیسجمهور روسیه تبدیل شده اند. ثروت به دست آمده توسط آنان به ضرر همه ما در لندن بوده است.
به گزارش فرارو به نقل از گاردین، برای سالها اگر نگوییم دههها بازار املاک لوکس در لندن و جنوب شرق انگلستان از سرمایهگذاری اتباع روسیه و کشورهایی که پیشتر اقمار شوروی سابق بودند بهرهمند شده است.
عمارتهای الیگارشها با فضای داخلی فوقالعاده چند سطحی شامل استخرهای شنا، کلکسیون آثار هنری و خودروهای قدیمی، تبدیل به نقاطی افسانهای شدهاند. مشاوران املاک، وکلا، حسابداران، موسسات مالی، شرکتهای املاک، آژانسهای روابط عمومی، معماران و طراحان داخلی همگی از این پول نقد به خوبی بهرهمند شدهاند.
در همین حال، کارزارهای مدنی و روزنامه نگاران زنگ خطر را به صدا در آوردهاند. آنان مدتها اشاره کردهاند که لندن به طور منحصر به فردی به فضایی برای «ثروت مشکوک» الیگارشها تبدیل شده است.
همان طور که سازمان ضد فساد شفافیت بینالملل بریتانیا اعلام کرده جذب سرمایه در لندن به ویژه از سوی ثروتمندان اتحاد جماهیر شوروی سابق مقولهای جذاب بوده است. این هشدارها عمدتا تاکنون نادیده گرفته میشدند. با این وجود، اکنون به نظر میرسد این نخبگان مالی و تجاری همدست پوتین در ایجاد خطرناکترین جنگی بودهاند که اروپا از سال ۱۹۴۵ میلادی به این سو به خود دیده است.
تنها توجیه ممکن (و ناکافی) این است که این هجوم پول به شهروندان عادی سرازیر شود، اما واقعیت آن است که برای اکثر ساکنان لندن این پول سود مشکوکی داشته است و باعث افزایش فشار بر خانههای غیر قابل دسترس لندن شده است. این امر باعث افزایش محرومیت در لندن شده است.
مطمئنا اکثر خریداران در بازار املاک لندن هرگز در مکانهایی که الیگارشها و دزدسالاران دوست دارند خرید کنند مانند نایتزبریج، کنزینگتون، بخشهایی از هایگیت و در مناطقی، چون سنت جورج در نزدیکی ویبریج در ساری حضور ندارند. با این وجود، همانطور که سازمان شفافیت بین الملل نیز استدلال کرده یک اثر موجی وجود داشته است: اگر میلیاردرها در کنزینگتون خرید کنند بانکداران جستجوی کمتری را در مناطق ارزانتر انجام میدهند و این موضوع بر روی روند اعطای وام تاثیرگذار است. این موضوع باعث گرانتر شدن آپارتمانها در محلههای حاشیهای نیز میشود.
این ثروت به ایجاد پدیده ناخوشایندی، چون «خانه کوه یخی» انجامیده که در آن زیرزمینها را نیز در مناطق با ارزش بالا به مکانهایی گران تبدیل کرده است. این وضعیت هم چنین منجر به ایجاد پدیدهای شده که در آن کل بلوکهای آپارتمانی در اکثر مواقع تاریک و بدون سکونت هستند و صاحبان آنها در جاهای دیگری زندگی میکنند. پول نقد مشکوک، بازار املاک را مخدوش میکند و خانههای پرجمعیت را در شهری تشویق میکند که فضا همیشه در آن یک کمبود محسوب میشود.
در تخیل مردم، خانه الیگارشها چیزی شبیه خانه ۱۵ خوابه «رومن آبراموویچ» است که دست کم ۱۵۰ میلیون پوند ارزش دارد و در باغهای کاخ کنزینگتون یکی از گرانترین خیابانهای جهان واقع شده و یا خانهای در میدان بلگریو که گمان میرود متعلق به «اولگ دریپاسکا» متحد پوتین باشد که در آمریکا تحت تحریم قرار گرفته است. در لندن قیمت خانهای به سبک کلاسیک و گچ کاری شده به شکل غیر قابل تصوری گران شده است.
نوع دیگر، خانهای است که به مقیاس یک خانه باشکوه نزدیک میشود، اما در مرکز لندن قرار ندارد. از جمله این خانهها میتوان به ملکی در هایگیت ساخته شده به سبک ژاکوبین اشاره کرد که در سال ۲۰۱۶ میلادی توسط «میخائیل فریدمن» مردی که از سوی اتحادیه اروپا تحریم شده به مبلغ ۶۵ میلیون پوند خریداری شد. میتوان او را «توانمند ساز حلقه داخلی پوتین» توصیف کرد.
هم چنین میتوان به یک خانه روستایی واقعی یک ساختمان ۷۲ اتاقه در ساری اشاره کرد که گمان میرود متعلق به «علیشیر عثمانوف» میلیاردر سرمایه گذار در عرصه استخراج معدن است که اخیرا تحریم شده و سهام دار عمده سابق باشگاه فوتبال آرسنال و سرمایه گذار در اورتون محسوب میشود.
عمارت حومهای دیگری در ساری با معماری پالادیان وجود دارد که متعلق به شریک تجاری فریدمن، فردی به نام «پتر اون» است که او نیز در فهرست تحریمها قرار گرفته است. هم چنین، میتوان به قصری در ناحیه سنت جورج اشاره کرد که پیشتر متعلق به دریپاسکا بوده و هنوز نیز ممکن است تحت مالکیت او باشد.
دیدنیترین عمارت، ویتانهورست در شمال لندن دومین خانه بزرگ آن شهر پس از کاخ باکینگهام است که تحت مالکیت «آندری گوریف» غول تجارت فسفات قرار دارد.
«رابرت آدام» که در عرصه معماری کلاسیک و بازسازی خانهها در این سبک مهارت دارد پیشتر به نشریه «نیویورکر» گفته بود: «خانهها بیانگر موقعیت، جاهطلبی و رویاهای مردم هستند. نمیتوان از واژه» نیاز «در این مورد استفاده کرد. واژه» خواستن «بهتر بیانگر این موضوع است».
تصمیم مشابهی را میتوان در مورد خرید ایستگاه متروی برومپتون توسط «دیمیترو فیرتاش» معروف به «قارون اوکراینی» و از دوستان پوتین مشاهده کرد. او پیشتر صاحب یک خانه مدرن باشکوه در همان نزدیکی بود.
دیگر جنبههای ضروری در سرمایهگذاری الیگارشهای روس در املاک لندن به طور کلی در بریتانیا عبارتند از امنیت، حریم خصوصی و قطع ارتباط. همه این عوامل باعث محبوب شدن پنت هاوسهای لوکس وان هاید یک بلوک آپارتمانی در نایتزبریج برای الیگارشهای روس شدهاند.
علیرغم معماری لیبرال آن واحدها که حاصل فکر «راجرز استیرک هاربر» و شرکا، بودهاند این خانهها امنیت و انحصار فوق العادهای را به خریداران ارائه میدهند. از جمله خریداران آن واحدها میتوان به «ولادیسلاو دورونین» سرمایه دار روس و «رینات آخمتوف» میلیاردر اوکراینی اشاره کرد که در اوایل دهه گذشته ۱۳۶.۴ میلیون پوند برای خرید یک پنت هاوس در آنجا پرداخت کردند.
برجهای بزرگ تر، بلندتر و مشابه را میتوان در منطقه ناین المز لندن در اطراف سفارت آمریکا دید. به نظر نمیرسد که این نقطه مورد علاقه روسها باشد، اما این احتمال وجود دارد که برخی از خریدهای آنجا از منابع مشکوک روسی تامین مالی شده باشند.
فریدمن، دریپاسکا و دورونین به درجات مختلف جنگ پوتین علیه اوکراین را زیر سوال بردهاند و دریپاسکا تحریمهای اعمال شده علیه خود از سوی غرب را به چالش کشیده است. فریدمن و اون نیز به طور مشابه تحریم خود را تحت تاثیر «دروغهای بدخواهانه» و «عمدی» توصیف کرده اند.
هم چنین، نمیتوان بودجه خرید هر یک از املاک فوق را ردیابی کرد و با اطمینان مشخص ساخت که آیا این پولها از طریق فساد حاصل شدهاند یا خیر.
آن چه ما میدانیم این است که همان طور که شفافیت بین الملل بیان کرده از سال ۲۰۱۶ میلادی تاکنون ۶.۷ میلیارد پوند وجوه مشکوک در املاک بریتانیا سرمایهگذاری شدهاند که دست کم ۱.۵ میلیارد پوند آن توسط روسهایی بوده که متهم به فساد یا ارتباط با کرملین هستند و این املاک را خریداری کردهاند. شفافیت بین الملل اعلام کرده با توجه به محرمانه بودن بسیاری از معاملات، مجموع واقعی ارزش خرید الیگارشهای روس تقریبا چند برابر بیش از این میزان بوده است.
همانطور که «الیور بولاف» در کتاب چاپ شدهاش در سال ۲۰۱۸ میلادی تحت عنوان «سرزمین پول» (Money land) توضیح داده مالکیت خانهها را میتوان با استفاده از شرکتهای پوششی پنهان کرد شرکتهایی که جز نگهداری و جابجایی داراییها کارکرد دیگری ندارند و در کشورها و مناطقی، چون سنت کیتس و نویس، برمودا، لیختن اشتاین که قوانین سهل گیرانهای برای سرمایهگذاری دارند ثبت میشوند. تاسیس شرکتها در این مناطق دژ محکمی را برای هر آن کس که به دنبال محافظت از داراییهای خود است تامین میکند.
همه این موارد به توانمند سازهایی نیاز دارند. همان طور که اسناد پاناما فاش ساخت شرکت حقوقی «چایلداند چایلد» در لندن به گونهای به دختران رئیس جمهور آذربایجان کمک کرده بود تا پولشویی کنند.
در مستندی پخش شده از کانال ۴ بریتانیا خبرنگارانی که خود را به عنوان خریداران روسی معرفی میکردند به آژانسهای املاک لندن مراجعه کرده بودند و از آنان میخواستند تا شرایط را برای سرمایهگذاریشان در املاک آن شهر فراهم کنند. آنان به وضوح اعلام میکردند که ثروتشان از طریق غیر قانونی به دست آمده است. آژانسهای املاک نسبت به آنان بسیار متعهد بودند و در موارد متعددی وکلایی را توصیه میکردند که میتوانستند به خریداران کمک کنند هویتشان را پنهان نگه دارند.
این موضوع مربوط به در سال ۲۰۱۵ میلادی بود زمانی که برای بسیاری تعجبآور بود که چنین اتفاقاتی در لندن در حال رخ دادن است. با این وجود، واکنش دولت بریتانیا محدود بوده است. «دیوید کامرون» در سال ۲۰۱۵ وعده داد که مسیر نقل و انتقال «پول کثیف» را مسدود سازد و در سال ۲۰۱۶ میلادی دولت بریتانیا وعده داد ثبت عمومی از اموال خارجی را صورت داده و فهرست آن را اعلام کند.
شش سال پس از آن، «بوریس جانسون» نخست وزیر بریتانیا کماکان وعده میدهد که چنین ثبت نامی را به سرعت انجام میدهد. او اخیرا گفته بود: «در بریتانیا جایی برای پولهای کثیف وجود ندارد. کسانی که از پوتین حمایت میکنند تحت نظر قرار گرفته اند: جایی برای پنهان کردن سودهای غیرقانونی شما وجود نخواهد داشت».
«لیز تراس» وزیر امور خارجه گفته که «فهرستی ضربه زننده» از الیگارشهایی را در اختیار دارد که دارایی آنان هدف قرار خواهد گرفت. «دومینیک راب» معاون نخست وزیر پیشنهاد داده است که خانههای نخبگان روس را میتوان در اختیار پناهجویان اوکراینی قرار داد. با توجه به این که دولت روسیه از سوی غرب به نسلزدایی متهم شده این نوع اظهارات وزرا تا زمانی که خلاف آن ثابت نشود به مثابه نشانهای از فضیلت به نظر میرسند.